Elke dag krijgen we vragen over onze organisatie. Bijvoorbeeld over het salaris van de directeur en waar ons geld vandaan komt. Of over onze manier van werken en wat we willen bereiken. We hebben veelgestelde vragen en antwoorden voor je op een rij gezet.
Zit jouw vraag er niet bij? Bel of mail dan met onze Servicelijn. Of kijk eens bij onze andere veelgestelde vragen.
Milieudefensie is opgericht op 6 januari 1971 als de Raad voor Milieudefensie. De Raad was een club van wetenschappers, heel wat anders dan de huidige organisatie. In het adviescollege zaten niet minder dan 12 professoren. Eind 1972 veranderde de Raad voor Milieudefensie in een vereniging met gelijk al 8.000 leden. Toen begonnen we veel meer te lijken op de organisatie die we vandaag de dag zijn. In 2021 bestond Milieudefensie dus 50 jaar (en in 2022 de vereniging).
Lees meer over onze geschiedenis.
Eind 2023 steunden 83.025 leden (2021: 80.742 leden) en 24.709 donateurs (2021: 27.569) ons. Het totaal aantal leden en donateurs daalde daarmee iets tot 107.734 (2021: 108.311).
De maatschappelijk steun voor onze strijd voor klimaatrechtvaardigheid groeit. Dat zien we terug in de financiële steun van onze leden en donateurs; in 2023 haalden we het prachtige bedrag van 9 miljoen euro op. Dat is een stijging van maar liefst 7,7% ten opzichte van vorig jaar. Deze groei aan inkomsten kwam vooral door de groei van het aantal leden én doordat leden hun bijdrage verhoogden. Daarnaast ontvingen we veel (spontane) extra (grote) giften.
Ja, Milieudefensie krijgt subsidie van de overheid. Het gaat om 9% van onze inkomsten. Dit geld gaat volledig naar internationale projecten. Dat zijn samenwerkingsprojecten met partnerorganisaties in Nederland en in landen in Afrika en Azië, om bossen te beschermen en olievervuiling en klimaatverandering te voorkomen. Het gaat bijvoorbeeld niet naar rechtszaken tegen grote vervuilende bedrijven. Die betalen we volledig uit contributies, giften en (extra) donaties, en bijdragen van organisaties zonder winststreven.
Ongeveer een derde van onze inkomsten komt van contributies, giften, donaties en nalatenschappen (29%). Dat was in voorgaande jaren meer dan 50%. Die (relatieve) daling komt vooral doordat we een grote toezegging van de Waverley Street Foundation hebben ontvangen van 15 miljoen dollar voor de periode 2023 tot en met 2025. We ontvangen in deze periode ieder jaar 5 miljoen dollar. Boekhoudkundig dienen we echter het gehele bedrag van 15 miljoen dollar in het jaar van de toezegging te verantwoorden in onze jaarrekening, te weten 2023. Daarom pakt de verdeling van onze inkomsten dit jaar heel anders uit dan in voorgaande jaren.
De verdeling van onze inkomsten ziet er zo uit:
Je leest alles over onze inkomsten in ons jaarverslag en onze jaarrekening.
Hieronder vind je een overzicht van onze inkomsten (cijfers uit jaarverslag 2023).
Ongeveer een derde van onze inkomsten komt van contributies, giften, donaties en nalatenschappen (29%). Dat was in voorgaande jaren meer dan 50%. Die (relatieve) daling komt vooral doordat we een grote toezegging van de Waverley Street Foundation hebben ontvangen van 15 miljoen dollar voor de periode 2023 tot en met 2025. We ontvangen in deze periode ieder jaar 5 miljoen dollar. Boekhoudkundig dienen we echter het gehele bedrag van 15 miljoen dollar in het jaar van de toezegging te verantwoorden in onze jaarrekening, te weten 2023. Daarom pakt de verdeling van onze inkomsten dit jaar heel anders uit dan in voorgaande jaren.
De verdeling van onze inkomsten ziet er zo uit:
Je leest alles over onze inkomsten in ons jaarverslag en onze jaarrekening.
Milieudefensie heeft een plat loongebouw. Dat betekent: de salarissen liggen dicht bij elkaar. Het verschil tussen de hoogst en laagst betaalde medewerker is veel kleiner dan bij bedrijven. Zo verdient een directeur-bestuurder bij Milieudefensie ongeveer 3 keer zoveel als de receptionist.
Het salaris van het directie-bestuur van Milieudefensie valt binnen de Wet Normering Topinkomens. In 2023 was het totale jaarinkomen (exclusief pensioenlasten) van Donald Pols: € 111.481. Het jaarinkomen van Laan van Staalduinen was (eveneens exclusief pensioenlasten): € 108.982.
>Lees voor meer details onze Jaarrekening 2022
>Lees meer over onze directeur Donald Pols
>Lees meer over onze directeur Laan van Staalduinen
Sinds april 2016 is ons complete betalingsverkeer ondergebracht bij een van de duurzaamste banken ter wereld, de Triodos bank. Dat was daarvoor vanwege technische en administratieve hobbels nog niet helemaal mogelijk.
Al in 2006 spoorde Milieudefensie consumenten aan hun bankzaken bij duurzame banken onder te brengen. In De Eerlijke Bankwijzer staat Triodos al jaren in de top. Wij zijn blij dat Milieudefensie deze overstap ook zelf heeft kunnen maken. We hopen dat andere organisaties dit voorbeeld zullen volgen.
We zijn zuinig met energie en gebruiken alleen groene stroom en ledverlichting. Voor woon-werkverkeer gebruik we alleen de fiets of het openbaar vervoer. Voor dienstreizen geldt dat bestemmingen die binnen 8 uur per trein bereikbaar zijn, ook per trein worden afgelegd (en dus niet per vliegtuig).
We compenseren onze CO2-uitstoot door koolstofcredits te kopen bij Hivos, waarmee we de Cambodian National Biogas Programme ondersteunen.
We gebruiken zuinige pc's en het besturingssysteem Linux. We brengen onze webservers onder in een zo milieubewust mogelijk datacentrum, dat uitsluitend groene stroom gebruikt. Hardware die we zelf niet meer kunnen gebruiken, gaat – als de apparatuur nog bruikbaar is – naar kleinere ngo’s.
Verder gebruikt Milieudefensie 100% gerecycled papier. En we regelen al onze bankzaken bij twee duurzame banken, de Triodosbank en de ASN Bank. Ons pensioen is ondergebracht bij a.s.r.
Lees meer over ons eigen milieubeleid.
Helaas zorgt onze naam wel eens voor misverstanden. Hoewel we Milieudefensie heten, hebben we helemaal niets te maken met het ministerie van Defensie of met welk ministerie dan ook. Maar het misverstand is begrijpelijk.
Waarom we dan niet van naam veranderen? Tja, die naam hebben we al sinds onze oprichting in 1971. Daar neem je niet zomaar afscheid van. Het kost bovendien veel geld om het publiek vertrouwd te maken met een nieuwe naam. Dat geld geven we liever uit aan ons werk.
Heb je even? In 2021 bestaat Milieudefensie 50 jaar. In die tijd kregen we veel voor elkaar. Als milieuorganisatie van het eerste uur, hebben we een bijdrage geleverd aan de verspreiding van kennis over het milieu. En we hebben bijgedragen aan de Nederlandse milieuwetgeving. Want toen we begonnen, was er nog helemaal niets.
Een greep uit de lange lijst van grote en kleinere successen waaraan we hebben bijgedragen:
Deze successen kregen we voor elkaar dankzij de vele tienduizenden mensen die ons actief steunen. Met geld en door mee te doen aan onze campagnes.
Kijk hier voor meer recente successen.
Lees meer over onze geschiedenis.
Wat we willen bereiken is, in 1 woord: klimaatrechtvaardigheid. Maar wat is dat precies? Kort gezegd is dat: ambitieus klimaatbeleid waar iedereen beter van wordt.
Een eerlijke en klimaatvriendelijke samenleving is haalbaar. Maar vanzelf gaat het niet. Er zitten grote, vervuilende bedrijven in de weg die niet willen veranderen. Politici die niet durven of op de rem staan. En mensen die twijfelen aan het nut en de noodzaak. We krijgen het voor elkaar, als iedereen meedoet: politiek, bedrijven en burgers. Grote vervuilers zijn sterk, met z'n allen zijn wij sterker.
Dankzij de steun van steeds meer mensen lukt er steeds meer. Bijvoorbeeld dat Shell nu moet verduurzamen van de rechter. Dat geeft hoop. Hoop dat ook de andere grote vervuilers nu in beweging komen. Want: we kunnen niet wachten.
Vriend en vijand zeggen het: Milieudefensie heeft veel invloed. Een prima reden om ons te steunen, want met meer steun krijgen we nog meer voor elkaar.
Donald Pols, de directeur van Milieudefensie, staat op plek 39 in de top 200 van invloedrijkste Nederlanders van de Volkskrant. Een mooie illustratie van de invloed van Milieudefensie. De krant schrijft: “Voorman van milieuorganisatie die Shell voor het gerecht daagde vanwege klimaatschade. Maakt zich sterk voor betaalbaarheid van het klimaatbeleid voor gewone burger."
Kijk vooral ook even bij vraag 9: Wat hebben jullie eigenlijk bereikt?
Als je bedoelt of we de straat openbreken en stenen gooien, is het antwoord: nee. Milieudefensie is voor alles geweldloos. Wij komen op voor het leven en dat doen we samen met mensen. Daar past geen geweld bij.
Onze voorstellen zou je misschien wel radicaal kunnen noemen. Want wij denken dat de klimaatcrisis niet is op te lossen door een beetje bij te sturen. Dat kan alleen als we onze economie en de manier waarop we wonen, ons verplaatsen en ons eten verbouwen echt veranderen.
Wij kiezen voor een groene en eerlijke wereld, waar mensen voorop staan. En niet de belangen van grote vervuilers en hun aandeelhouders. Maar is dat radicaal? Bij bijna alle politieke partijen in de Tweede Kamer gaan tegenwoordig stemmen op om de rol van de markt kleiner te maken. Het is aan ons om te zorgen dat het niet bij mooie woorden blijft, maar dat er ook echt iets verandert. Daarom nodigen we je graag uit om met ons mee te doen.
Letterlijk betekent ‘activist’: iemand die actievoert. En dat doen we. Wij voeren actie voor een eerlijke en groene wereld, waar mensen voorop staan. En niet de belangen van grote vervuilers en hun aandeelhouders.
Activisten heb je in alle soorten en maten. Wij noemen ze vaak ‘veranderaars’. Mensen die op hun eigen manier een bijdrage leveren aan de oplossing van de klimaatcrisis. Soms door in hun eigen leven dingen anders te doen; bijvoorbeeld door minder of geen vlees te eten of de auto vaker te laten staan. Soms door mee te doen met petities of als vrijwilliger te helpen bij een campagne. En soms door de straat op te gaan en bijvoorbeeld mee te lopen met een klimaatmars. Ook groene ondernemers die het over een hele andere boeg gooien, zijn op hun manier activisten. En ze horen allemaal bij Milieudefensie.
Maatschappelijke verandering is verbonden met actievoeren. Zo is stemrecht verworven, zo zijn arbeidsvoorwaarden afgedwongen, zo is het homo-huwelijk gerealiseerd. Vrij en vreedzaam kunnen demonstreren is hoeksteen van de democratische rechtsstaat. Maar het staat overal ter wereld onder druk, ook in Nederland.
Demonstraties worden geregeld ‘bestuurlijk verplaatst’ of simpelweg verboden. Niet-strafbare protestborden worden door de politie afgepakt. Antiracisme-activisten worden belemmerd in plaats van gesteund om hun stem te uiten. En vreedzame demonstranten worden stelselmatig gearresteerd. Allemaal vormen van het bewust onderdrukken van het recht op protest en het intimideren van mensen die zich uit willen spreken.
Deze trend is heel zorgelijk. Milieudefensie is solidair met activisten wiens rechten door de autoriteiten worden beperkt en roept bestuurders op om zich niet alleen in woord, maar juist in daad hard te maken voor het recht op protest. Het recht op protest is de zuurstof van onze democratie.
Milieudefensie is een vereniging met leden en donateurs. Dus we spreken in de eerste plaats namens onze 83.025 leden en 24.709 donateurs (cijfers 2023). In totaal dus 107.734 mensen.
Maar het aantal mensen dat het (in grote lijnen) met ons eens is, is veel groter. De overgrote meerderheid van de Nederlanders maakt zich bijvoorbeeld zorgen over klimaatverandering (67% - onder jongeren ligt dat hoger: 73%). 67% vindt dat het kabinet niet minder moet doen aan het klimaat, 44% wil zelfs dat het kabinet meer doet. Dat blijkt uit opinieonderzoek dat I&O Research juni 2023 voor ons deed.
Milieudefensie is al sinds 1972 onafhankelijk. Toen werden we namelijk een vereniging met leden. Leden en donateurs zijn onze belangrijkste sponsors en waarborgen onze onafhankelijkheid. Kijk voor een overzicht van onze inkomsten bij vraag 4.
De bijdrage van de Nationale Postcode Loterij is bijvoorbeeld vrij te besteden, dus heeft ook geen invloed op onze onafhankelijkheid. Het helpt ons wel om op te komen voor een eerlijke en duurzame wereld.
Ook van het ministerie van Buitenlandse Zaken krijgt Milieudefensie geld. Dat geld is bedoeld voor 2 internationale programma’s. Daar werken we samen met andere organisaties in Nederland en diverse landen in Azië en Afrika aan. Die programma’s hebben we zelf ingediend. Daar staan we dus volledig achter. Het gaat om een programma om olievervuiling en klimaatverandering te voorkomen en een programma om bossen en hun bewoners te beschermen.
Milieudefensie werd in 1971 opgericht als Raad voor Milieudefensie en al in 1972 een vereniging. Dat is nooit meer veranderd, omdat we het belangrijk vinden mensen bij ons werk te betrekken. Wij geloven in de kracht van mensen en in democratie. Samen kunnen we overheden en grote bedrijven een andere weg in laten slaan. Dat doen we samen met onze leden en donateurs en de vele, vele vrijwilligers in het land.
Toen Milieudefensie bijna 50 jaar geleden begon, was er nog helemaal niets. Geen milieuwetten, geen ministerie van Milieu, geen glasbak en geen papierbak, en onze rivieren waren een open riool. En kijk nu eens. Wij willen maar zeggen dat er veel kan veranderen als mensen zich organiseren.
En we staan er niet alleen voor. In Nederland en ver daarbuiten staan steeds meer mensen op, die zien dat we zo niet kunnen blijven doorgaan. Het is een beweging die nog elke dag groeit en aan kracht wint. Als we over 50 of 100 jaar terugkijken, zullen ze zeggen: toen gebeurde het. Toen kwamen mensen samen en veranderden ze de wereld. En wij zijn er trots op dat Milieudefensie daar deel van uitmaakt.
In 1 woord zouden wij zeggen: betrokken. Mensen met hart voor de zaak. Jong en ouder, iets meer vrouwen dan mannen. Nog geen perfecte afspiegeling van de maatschappij, maar gelukkig langzaam maar zeker diverser. En ondanks die betrokkenheid wordt er genoeg gelachen en hebben mensen ook aandacht voor elkaar. Dat geldt voor ons kantoor, maar ook voor de vele vrijwilligers in het land.
Wil je meer weten? Lees dan over ons sociaal beleid.
Op ons kantoor in Amsterdam werken 165 betaalde medewerkers, 19 kantoorvrijwilligers, en 11 stagiaires (cijfers uit jaarverslag 2023).
Ja, wij hebben een gedragscode. Daarin staat hoe we als directie, bestuur, medewerkers, vrijwilligers met elkaar en met mensen van buiten willen omgaan. De gedragscode maakt deel uit van ons integriteitsbeleid. Wij vinden het belangrijk om vanuit onze waarden goed met elkaar en de wereld om te gaan. En we doen er alles aan om misstanden te voorkomen. Daarom hebben we ook een interne en een externe vertrouwenspersoon.
Milieudefensie heeft een eigen Gedragscode, en voor Fondsenwerving houden we ons aan de Gedragscode Telemarketing en de Gedragscode Fieldmarketing zoals deze door de DDMA geformuleerd zijn.
Wij vinden dat verschil ertoe doet en bijdraagt aan de strijd tegen de klimaatcrisis. Daarom streven we bijvoorbeeld naar een diverse samenstelling van ons personeel. En we willen een organisatie zijn waar iedereen zich welkom voelt. Op deze pagina lees je er meer over en leggen we uit wat die begrippen precies betekenen.