Het winnen van de klimaatzaak tegen Shell in 2021 was slechts het begin. In 2022 hebben we 29 andere grote vervuilers om een goed klimaatplan gevraagd. Ze reageerden allemaal, maar scoorden onvoldoende. Ze voelen de druk net als de politiek. En er zit beweging in...
Elke vrijwilliger, lid of donateur: dank je wel! Samen hebben we veel successen behaald in 2022.
Met onze brief aan 29 grote vervuilers waarin we om een goed klimaatplan vragen, hebben we echt iets in gang gezet. Álle bedrijven zijn met een klimaatplan gekomen. En wij hebben met de Klimaatcrisis-Index laten zien dat ze nog niet goed bezig zijn.
Dat zorgt voor druk. Niet alleen bij de bedrijven zelf, maar ook bij de overheid. Al meer dan 60.000 keer is onze oproep aan minister Jetten getekend: geen klimaatgeld naar grote vervuilende bedrijven. D66 steunt onze eis, maar het kabinet is er helaas nog niet uit.
Ook de 4 grootste accountantskantoren kregen een dringende brief: neem klimaatrisico's op in controles en rapportages. En met resultaat: 'de Grote Vier' kondigden meteen aan dat ze grote vervuilers hierop gaan controleren. Dat is goed nieuws: samen houden we de grote vervuilers verantwoordelijk!
Gesprek met ministers Jetten en Adriaansens over verduurzaming van de industrie
Vanwege onze succesvolle klimaatplannen-campagne werden we uitgenodigd door 2 ministers! Minister Jetten (Klimaat & Energie) en Minister Adriaansens (Economische zaken en klimaat) wilden onze ideeën over de verduurzaming van grote vervuilende bedrijven in Nederland horen.
Wij spraken over hoe bedrijven gereguleerd moeten worden om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. Daarbij gaven we aan de ministers mee dat zij in het beleid rekening moeten houden met de uitstoot in de hele productieketen (scope 3). Dus ook de voetafdruk van Nederlandse bedrijven in het buitenland.
Daarnaast gaven we mee dat alleen bedrijven met een Parisproof klimaatplan recht hebben op overheidsgeld. Klimaatgeld kan beter worden besteed aan huishoudens die het nodig hebben dan aan grote vervuilers.
En dat is nog niet alles. Op 10 november stond Milieudefensie Jong in hamsterpakken voor de Albert Heijn op het Museumplein in Amsterdam een wereldbol te roosteren. Zo lieten ze zien dat Ahold enorme klimaatschade veroorzaakt. Tegelijkertijd is Operatie Klimaat een actie gestart. Hierbij kunnen mensen door het hele land een AH filiaal bij hen in de buurt aansporen om zich uit te spreken voor een goed klimaatplan van moederbedrijf Ahold. En dat heeft gewerkt!
Binnen een week zei Albert Heijn toe aan onze eis te voldoen. Niet 15%, maar 45% minder CO2 in 2030.
Als klap op de vuurpijl heeft ook pensioenfonds ABP bekendgemaakt dat zij een écht duurzame koers gaat volgen. ABP wil dat alle bedrijven waarin het belegt in 2030 hun CO2-uitstoot hebben gehalveerd ten opzichte van 2019. We zijn benieuwd welke grote vervuiler volgt...
Het winnen van de klimaatzaak tegen Shell was revolutionair. Toch kunnen we niet achterover leunen. Druk op Shell blijft hard nodig. Er komt in 2023 een hoger beroep aan, waarvoor we het Memorie van Antwoord hebben ingeleverd. Wist je dat het hoger beroep door ruim 8000 veranderaars gesteund wordt met een bedrag van in totaal meer dan een half miljoen euro?
Ondertussen houdt Shell zich niet aan de uitspraak. Het bedrijf staat met zijn rug naar de toekomst. En dat laten we zien, samen met onze veranderaars. Er zijn al bijna 25.000 ansichtkaarten naar de bestuurders van Shell gestuurd, waarin we ze vragen hun verantwoordelijkheid te nemen voor het klimaat.
Ook is het bedrijf van plan om op 700 plekken te boren naar olie en gas, waaronder de Wadden. Onze actie voor de Wadden heeft al ruim 20.000 sms'jes opgeleverd. En we demonstreerden met ruim 400 veranderaars uit het hele land in Holwerd. Zij spraken zich op een bijzondere manier uit tegen de geplande gasboringen van Shell onder de Waddenzee.
Grote bedrijven uit Europa zijn met hun producten belangrijke veroorzakers van ontbossing over de hele wereld. Dat wordt nu aangepakt met een ambitieuze EU-bossenwet. Die moet voorkomen dat bedrijven ontbossing veroorzaken met de productie van hout, papier, palmolie, soja, vlees, koffie, cacao, rubber en houtskool. Een mijlpaal in de strijd tegen ontbossing!
Allerlei machtige industrieën hebben hard gelobbyd om de bossenwet zwakker te maken. Maar dat is gelukkig op lang niet alle punten gelukt. Zeker niet op de punten waar Milieudefensie zich hard voor heeft gemaakt.
Nederland is in Europa niet alleen een belangrijke importeur van ontbossingsproducten als soja en palmolie. We zijn ook Europees kampioen financiering van ontbossing. Daarom is het jammer dat de financiële sector nog geen onderdeel uitmaakt van de wet. Maar de wet die er nu ligt is een grote stap voorwaarts én gelukkig biedt de wet op termijn nog kansen om de financiële sector wel mee te nemen.
Nederland stapt uit het energiehandvestverdrag (ECT, Energy Charter Treaty). Dat maakte klimaatminister Rob Jetten op 19 oktober bekend. Het besluit is goed nieuws voor het klimaat.
Dit verdrag uit 1994 beschermt de belangen van grote vervuilende bedrijven. Daardoor kunnen overheden te maken krijgen met miljoenenclaims als ze klimaatmaatregelen nemen. Daarmee staat het ECT het halen van de klimaatdoelen van Parijs in de weg.
In 2021 en 2022 verzetten meerdere maatschappelijke organisaties, waaronder Milieudefensie zich tegen dit verdrag. Zo riepen we het kabinet in een brief op om uit het omstreden energiehandvestverdrag te stappen. Minister Jetten toont nu daadkracht door deze oproep te volgen.
In de Tweede Kamer werd de initiatiefwet Duurzaam en Verantwoord Ondernemen ingediend. Die zorgt ervoor dat Nederlandse bedrijven meer moeten doen om kinderarbeid, extreme uitbuiting en klimaatschade te voorkomen. Wereldwijd. Voor het eerst moeten bedrijven ook de klimaatschade van hun producten in kaart brengen en aanpakken. De initiatiefwet is ingediend door ChristenUnie, PvdA, GroenLinks, SP, D66 en Volt.
Bedrijven worden zo verplicht om te ondernemen met respect voor mens en planeet. De initiatiefwet werd ingediend na een campagne van Milieudefensie met 65 bedrijven en 60 maatschappelijke organisaties en vakbonden.
Wouter Kolk van Milieudefensie is blij met het wetsvoorstel: "Deze wet is goed nieuws voor mens en planeet. Samen met 43.000 Nederlanders hebben we ons hard gemaakt voor een Klimaatplicht voor vervuilende bedrijven. Als de Tweede Kamer doorpakt, kunnen bedrijven eindelijk worden verplicht om de schade die ze veroorzaken aan te pakken."
Over de initiatiefwet wordt de komende tijd gedebatteerd en besloten, dus dat is nog even afwachten.
Het Indonesische palmoliebedrijf Astra Agro Lestari (AAL) veroorzaakt landroof, geweld tegen boeren en ontbossing. Mede door onze zusterorganisatie WALHI (Friends of the Earth Indonesia) en Milieudefensie zijn deze extreem omstreden acties in de openbaarheid gekomen. Daardoor trekken grote bedrijven zoals Nestlé en Danone zich nu terug als koper of financier van AAL’s palmolie. En meer bedrijven zullen volgen. De tijd dat je als groot en rijk bedrijf wegkomt met mensenrechtenschendingen en klimaatschade, lijkt voorbij.
Op de klimaattop in Glasgow beloofde Nederland voor eind 2022 te stoppen met het financieren van nieuwe olie- en gasprojecten. Maar begin november bleek dit voornemen niet zo stevig als eerder door premier Rutte beloofd. Er komt namelijk een overgangsperiode en er zitten allerlei uitzonderingen in het beleid.
Het is zeer teleurstellend dat Rutte zijn belofte niet volledig nakomt. Toch is het nieuwe beleid – na jarenlange politieke druk van Milieudefensie, Both Ends en Oil Change International – wel een stap in de juiste richting. Ondertussen blijven wij strijden, zodat geld stoppen in olie en gas straks écht verleden tijd is.
In alle beschouwingen en analyses over de stikstofcrisis werd voor de oplossing geen verantwoordelijkheid gelegd bij zogeheten ketenpartijen, zoals banken, veevoerbedrijven en supermarkten. De Rabobank heeft jarenlang de schaalvergroting van de veeteelt aangejaagd.
De schulden bij de bank zorgen er mede voor dat boeren niet kunnen kiezen voor duurzame veeteelt op kleinere schaal. Rabobank moet daarom bijdragen aan het oplossen van de stikstofcrisis, bijvoorbeeld door leningen af te schrijven. Dat was onze boodschap afgelopen juni toen de stikstofcrisis zijn hoogtepunt bereikte.
Inmiddels heeft minister Adema onze eis overgenomen. Hij vindt dat banken en supermarkten bij moeten dragen aan het oplossen van de stikstofcrisis. Expliciet noemt de minister dat Rabobank leningen zou moeten afschrijven. Een groot succes!
Rondom de luchtvaart zijn veel ontwikkelingen, mede door onze inspanningen. Zo werkt het kabinet aan een plan om het aantal vluchten fors te verminderen.
Ook als het gaat om autoverkeer en bereikbaarheid zijn er successen geboekt. De focus van het verkeersbeleid komt meer te liggen op bewegingsvrijheid en bereikbaarheid van werk en voorzieningen. Dit zorgt ervoor dat er meer geld kan gaan naar bijvoorbeeld deelvervoer en OV. Zo kunnen ook mensen zonder auto profiteren van het beleid. En dat is goed nieuws!
Het was het laatste stukje van een slepende rechtszaak van 4 Nigeriaanse boeren en Milieudefensie die al in 2008 begon en in 2021 gewonnen werd. De onderhandelingen over een schadevergoeding voor 4 dorpen in de Nigerdelta in Nigeria.
Een van de boeren, Eric Dooh zei over de schikking die op 23 december bekend werd gemaakt: "Nu kunnen wij onze gemeenschap opnieuw opbouwen. Het is voor ons allemaal een opluchting om na de jarenlange juridische strijd tegen Shell straks dit geld te ontvangen ter compensatie van wat we hebben verloren. Ik ben God en Milieudefensie dankbaar voor de steun die tot dit resultaat heeft geleid."
De mensen in de getroffen dorpen kunnen eindelijk verder met hun leven. Maar de gewonnen rechtszaak heeft ook buiten de dorpen effect, want er is een nieuwe standaard neergezet: grote bedrijven komen niet meer weg met vervuiling en het negeren van mensenrechten. Zij kunnen ter verantwoording geroepen worden.
In 2022 bestond vereniging Milieudefensie 50 jaar. Wat hebben we in deze halve eeuw fantastische dingen voor elkaar gekregen. Onze invloed groeit. En ook onze beweging.
Vrijwilligers die tijd nog moeite hebben bespaard om in actie te komen voor het klimaat. Trouwe leden en donateurs die ons financieel steunen, waardoor wij zo goed ons werk kunnen doen. Van Brussel tot Holwerd, van Liberia tot Indonesië, samen krijgen we het voor elkaar. Samen zorgen we voor een leefbare, gezonde aarde waar we nog lang van kunnen genieten.
Geïnspireerd geraakt? Word ook lid van Milieudefensie.
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
