Overal ter wereld spelen zich klimaatrampen af. De regenval en overstromingen in Limburg, België en Duitsland zijn ongekend. Canada en de VS hebben te maken met extreme hitte en bosbranden. En in Madagaskar voltrekt zich een humanitaire ramp door aanhoudende droogte.
Dit soort weersomstandigheden gaan vaker en heviger voorkomen als de aarde blijft opwarmen. Wat is nou het verband tussen extreem weer en klimaatverandering? In dit artikel kom je erachter.
Deze #regenramp is een praktijkvoorbeeld hoe klimaatverandering in de praktijk kan uitpakken. We hebben vaker extreme regenval gehad, maar #klimaatverandering doet er een grote schep bovenop en zorgt er ook voor dat dit vaker voorkomt dan vroeger.
— Gerrit ⭕ Hiemstra 🐰 (@GerritHiemstra) July 15, 2021
1/6
De rivier de Maas in Limburg bereikte 15 juli 2021 een recordhoogte. Op verschillende plekken stond het water 5 meter hoger dan normaal. Dat zegt Rijkswaterstaat. Deze overstromingen zijn uniek, want de laatste jaren kampen we in Nederland juist vooral met droogte in de zomer. Dat lijkt tegenstrijdig. Maar experts voorspellen dat onze zomers zowel droger als natter kunnen worden als de aarde verder opwarmt.
Wil je je graag actief inzetten in de strijd tegen klimaatverandering? We zijn altijd op zoek naar vrijwilligers!
In Nederland hebben we een zeeklimaat. Daardoor zijn de winters zacht en de zomers koel. Tenminste, dat was zo. Want ons klimaat verandert en dat heeft invloed op ons weer. Weer, klimaat... Wat is het verschil? En wat heeft milieu met klimaat te maken?
Het klimaat gaat over de lange termijn. Het weer gaat over vandaag of morgen. Het weer is grillig en maar een paar dagen vooruit te voorspellen. In het klimaat zijn patronen zichtbaar. Zoals de hete zomers van de afgelopen 10 jaar. Die waren warmer dan de 10 zomers daarvoor.
Soms is het ene jaar iets kouder dan het andere. Kijk je naar een reeks van jaren, dan zie je dat de temperatuur steeds meer en steeds sneller stijgt. Het klimaat verandert dus, en dat heeft weer invloed op ons weer. Het wordt droger en heter, maar we hebben ook te maken met wateroverlast door langdurige regenval. Zoals in Limburg nu het geval is.
De oorzaak van de extreme regen die de wateroverlast veroorzaakte is een bel koude lucht. Klimaatverandering speelt daarbij een rol. Weerman en klimaatwetenschapper @PKuipersMunneke legt uit hoe het zit. #Nieuwsuur pic.twitter.com/BBy7sCdCh2
— Nieuwsuur (@Nieuwsuur) July 17, 2021
Het milieu gaat over de grond, de lucht en het water. Dus over de leefomgeving van planten, dieren en mensen. Als de leefomgeving vervuild wordt, loopt de gezondheid van mensen, dieren en de natuur gevaar.
Het klimaat gaat meestal over het broeikaseffect. Broeikasgassen, zoals CO2 en methaan, zorgen ervoor dat de warmte op aarde wordt vastgehouden. Dat is op zichzelf goed en belangrijk, omdat het anders te koud zou zijn om hier goed te leven. Maar nu pompen wij mensen veel te veel broeikasgassen de lucht in. Dat heeft het broeikaseffect enorm versterkt. Daardoor warmt de aarde steeds verder en sneller op en verandert het klimaat.
Tientallen miljoenen jaren geleden was het ook warm. Zelfs nog warmer dan nu. Maar zo snel als de aarde nu opwarmt, is nog nooit eerder gebeurd. Help ons klimaatverandering te stoppen. Het moment is nu.
Bekijk in dit filmpje van de Vlaamse televisie (VRT) de verschillen tussen klimaatproblemen en milieuproblemen:
Hoewel milieu en klimaat niet hetzelfde zijn, hebben ze vaak wel met elkaar te maken. Hieronder bespreken we 3 voorbeelden van problemen die zowel voor klimaatverandering als voor milieuvervuiling zorgen:
Als je in een auto of vliegtuig stapt, worden fossiele brandstoffen verbrand. Denk aan benzine, diesel en kerosine. Bij die verbranding komt CO2 vrij. Dit heeft invloed op het klimaat. Maar auto’s en vliegtuigen zorgen ook voor milieuvervuiling. Denk aan geluidshinder en luchtvervuiling. Het fijnstof dat vrijkomt heeft direct effect op de lucht in je omgeving en op je gezondheid.
Als we stoppen met olie, kolen en gas zorgt dat voor minder luchtvervuiling en voorkomen we verdere klimaatverandering.
Het produceren van voedsel heeft invloed op het klimaat én op het milieu. We nemen vlees als voorbeeld. Koeien laten boeren en scheten (net als mensen, maar dan iets meer 😉). Daarbij komt er methaan vrij. Methaan is een sterk broeikasgas. We eten wereldwijd ontzettend veel vlees, dus samen zorgt dat voor veel broeikasgassen. Als we veel minder vlees eten of daar helemaal mee stoppen, is dat dus goed voor het klimaat.
De vlees- en zuivelindustrie zorgt ook voor uitstoot van nitraat, fosfaat en ammoniak. Die stoffen vervuilen onze lucht, water en bodem. Oftewel het milieu.
Wereldwijd worden er elke seconde 169 bomen gekapt in tropische bossen. Dat is slecht voor het klimaat. Bossen nemen CO2 op en geven zuurstof af die wij inademen. Als we bomen kappen, komt de opgenomen CO2 weer grotendeels in de lucht terecht.
Tropische regenwouden reguleren bovendien hun eigen klimaat. Maar door klimaatopwarming in combinatie met boskap droogt het regenwoud uit. Hun complexe ecosysteem verandert zo steeds meer in een savanne. Dit is heel moeilijk te herstellen. De Amazone stoot op dit moment zelfs meer CO2 uit dan dat het opneemt!
Ontbossing zorgt ook dat de omgeving verandert. De bodem wordt armer, er ontstaat erosie (slijtage, afbraak) en er kunnen zelfs overstromingen ontstaan. Dieren en mensen die afhankelijk zijn van het bos verliezen hun dagelijks eten, drinken en onderdak.
Niet iedereen heeft de mogelijkheid om milieuvriendelijk te leven of om klimaatoplossingen te kopen. Niet iedereen heeft dus ook dezelfde verantwoordelijkheid. Grote bedrijven en de politiek hebben de macht en middelen om veranderingen door te voeren. Om hun beleid groener en eerlijker te maken.
Daarom voeren we bijvoorbeeld een Klimaatzaak tegen Shell.
Grote vervuilers en treuzelende politici doen nog lang niet genoeg om gevaarlijke klimaatverandering te stoppen. Oplossingen zijn voorhanden en goede plannen liggen al klaar. Nu is het tijd om ze ook uit te voeren. Wij werken er elke dag aan om bedrijven en politici hun verantwoordelijkheid te laten nemen. Doe je met ons mee?
Bekijk hoe jij kan helpen als vrijwilliger of word lid.
Wij klagen ING aan in een baanbrekende nieuwe Klimaatzaak. Nooit eerder werd een bank in Nederland aangeklaagd omdat zijn klimaatbeleid tekortschiet. En jij kan meedoen. Sluit je aan bij deze nieuwe rechtszaak en word mede-eiser.
