Bedrijven doen zich vaak duurzamer voor dan ze zijn. Juist de grootste en meest vervuilende bedrijven proberen met ‘greenwashing’ hun imago te verbeteren. Wij zijn er klaar mee. Lees hoe je greenwashing herkent en hoe we deze bedrijven samen écht duurzaam maken.
Greenwashing is een marketingtruc. Bedrijven gebruiken die truc om duurzaam te lijken en zo hun imago op te poetsen. Ze hebben veel mooie praatjes over groen zijn, terwijl ze gewoon doorgaan met het vervuilen van het klimaat en milieu.
De grootste vervuilers maken het meest gebruik van greenwashing. Hun grootste winst komt namelijk van activiteiten die heel schadelijk zijn voor klimaat en milieu. Maar zij voelen ook wel dat steeds meer mensen tegen vervuilende bedrijven zijn. Bovendien heeft onze Klimaatzaak tegen Shell laten zien dat ze het risico lopen om voor de rechter te belanden. Daarom doen ze alsof ze groen zijn. Hoe langer ze zichzelf als duurzaam kunnen voordoen, hoe meer geld ze verdienen aan vervuiling.
Maar hoe herken je nu of uitingen over duurzaamheid oprecht zijn of niet? Deze 3 tips helpen je om valse duurzaamheidsclaims te herkennen:
Voorbeelden van greenwashing zijn er genoeg. Neem Shell. Dat is 1 van de meest vervuilende bedrijven in Nederland. Niet verrassend dus dat Shell groener wil lijken dan het is. Shell zegt klimaatneutraal te willen worden, maar investeert nog steeds meer dan 80% in olie en gas. Wij onderzochten Shell’s klimaatambities, en wat blijkt: het bedrijf stoot de komende jaren meer CO2 uit dan 127 kolencentrales bij elkaar.
Omdat Shell daardoor gevaarlijke klimaatverandering veroorzaakt, spanden wij een rechtszaak aan. Wij eisten dat Shell in 2030 45% minder CO2 uitstoot, zoals afgesproken in het Klimaatakkoord van Parijs. En de rechter gaf ons gelijk! Maar in plaats van hiermee aan de slag te gaan, gaat Shell in hoger beroep. Dit laat zien dat Shell eigenlijk helemaal niet duurzaam wil worden. Het zijn loze beloftes.
Ondertussen maakt Shell wel dure reclames waarin het bijna lijkt alsof ze het klimaat redden. Dit jaar adverteert Shell bijvoorbeeld met CO2-neutraal rijden: als je bij de pomp extra betaalt plant Shell bomen om de CO2-uitstoot te compenseren. Dat klinkt misschien goed, maar compenseert maar een heel klein beetje van de uitstoot van Shell. En het aanplanten van bomen kan leiden tot landroof en mensenrechtenschendingen. Sowieso is echt verminderen van de uitstoot veel beter dan achteraf compenseren. De reclame voor CO2-neutraal rijden klopt dus niet, maar geeft Shell wel een beter imago.
Shell verspilt nu dus miljoenen aan het hoger beroep en greenwashing. Dat geld zou het bedrijf veel beter kunnen gebruiken om écht te verduurzamen en klimaatneutraal te worden.
Fossiele energiebedrijven laten vaak zien hoe het niet moet, maar ze zijn zeker niet de enigen. Voedselbedrijven als zuivelgigant FrieslandCampina doen ook graag alsof ze groen zijn. Je krijgt de indruk dat het bedrijf heel duurzaam bezig is. Maar ondertussen leidt de grootschalige productie van zuivel tot veel uitstoot van broeikasgassen die klimaatverandering veroorzaken.
Bijvoorbeeld via het voer (soja) dat de koeien eten om veel melk te produceren. Voor het verbouwen van soja in landen als Brazilië wordt enorm veel bos gekapt. Dat heeft ernstige gevolgen voor de bevolking en de biodiversiteit (de rijkdom aan planten- en diersoorten). Bovendien verergert ontbossing klimaatverandering. Toch niet zo duurzaam dus.
Gelukkig is het voor bedrijven steeds moeilijker om ongestraft te greenwashen. Zo spanden 9 studenten een zaak tegen Shell aan vanwege hun reclame voor CO2-neutraal rijden. De Reclame Code Commissie bepaalde dat deze reclame misleidend is, omdat Shell maar een deel van de CO2 compenseert. Daarom mag Shell de reclame dus niet meer laten zien.
Ook de EU is greenwashing aan het bestrijden. Zo zijn er strengere wetten gemaakt over wanneer een investering duurzaam mag worden genoemd. Tot nu toe bepaalden financiële instellingen zoals banken en pensioenfondsen dat namelijk zelf. Maar veel zogenaamd groene investeringen waren eigenlijk helemaal niet zo duurzaam.
Zelf kun je ook iets tegen greenwashing doen. Bekijk altijd goed of wat bedrijven zéggen over duurzaamheid klopt met wat ze doen. Samen kunnen we door hun groene leugens prikken en zorgen dat ze daar niet mee wegkomen. Toen Shell bijvoorbeeld in een twitterpoll vroeg wat mensen zelf willen doen tegen klimaatverandering leidde dit tot veel kritische reacties. Daardoor werd de poll na 8 uur alweer offline gehaald.
Maar je kunt greenwashing ook tegengaan door duurzaamheid wettelijk te verplichten. Als alle bedrijven écht duurzaam moeten zijn, kunnen ze niet meer doen alsof. Daarom roepen wij de overheid op om een wettelijke klimaatplicht voor grote vervuilende bedrijven in te voeren. Zodat niet alleen Shell, maar álle grote vervuilers verplicht worden om gevaarlijke klimaatverandering te stoppen.
Wij klagen ING aan in een baanbrekende nieuwe Klimaatzaak. Nooit eerder werd een bank in Nederland aangeklaagd omdat zijn klimaatbeleid tekortschiet. En jij kan meedoen. Sluit je aan bij deze nieuwe rechtszaak en word mede-eiser.
