Als je elke dag bij Milieudefensie werkt aan de overgang naar wonen zonder gas, wil je natuurlijk zelf ook een gasloos huis. Dus dat heb ik gedaan. En wat blijkt? Het is heel goed te doen als je alle opties tegelijkertijd inzet. Dit zijn de 4 belangrijkste mogelijkheden.
Ik kocht onlangs een gloednieuwe goed geïsoleerde tussenwoning. Maar helaas werd de nieuwe wijk nog wel op gas aangesloten. Dat wilde ik niet. Dus ik heb zonnepanelen op mijn dak gelegd en een aandeel gekocht in een windmolen. Misschien sluit ik me later nog aan op de warmte uit de rioolwaterzuivering vlakbij mijn huis.
Ook vroeg ik het bouwbedrijf om mee te werken aan de installatie van een warmtepomp. Na enig aandringen, werkte het bouwbedrijf mee en bleek de overstap makkelijker (en goedkoper) dan gedacht: €6.000. Een goede deal, want ik heb deze investering binnen zo'n 10 jaar wel terugverdiend. En daarna kan ik er nog steeds gebruik van maken.
Door al deze technieken tegelijkertijd te gebruiken, zit ik er de komende tien jaar heerlijk warmpjes bij. Uiteraard houd ik in die tijd goed in de gaten welke nieuwe mogelijkheden erbij komen. Want duurzame energie wordt steeds efficiënter en goedkoper. Dat is maar goed ook, want uiteindelijk moeten al mijn buren ook van het gas af.
We hebben een combinatie van alle mogelijkheden nodig om onze huizen in Nederland warm te houden. We kunnen niet langer wachten op de perfecte oplossing en moeten nu aan de slag. Dus laten we alle zeilen en technieken bijzetten. Alleen dan kan Nederland van het gas af. Dit zijn 4 mogelijkheden op een rij:
Zonnepanelen zetten licht direct om in elektriciteit: zonnestroom. De panelen worden meestal op daken of in zonneparken gezet. Zo kun je dus zowel zonne-energie in eigen beheer hebben (waar ik voor heb gekozen) of afnemen van een leverancier.
Voordelen:
• De energie die van de zon komt is goed voor het milieu en klimaat, omdat die geen broeikasgassen uitstoot.
• Zonnepanelen worden steeds goedkoper en werken steeds efficiënter. Ook in Nederland, waar de zon niet altijd te zien is, zijn zonnepanelen rendabel.
• De zon is een oneindige bron.
• Iedereen, met een geschikt dak, kan met zonnepanelen zelfvoorzienend zijn.
Nadelen:
• Bij het maken van zonnepanelen zijn grondstoffen nodig die van ver gehaald moeten worden. Zoals vervuilende metalen. Dus zuinig zijn met energie is cruciaal, want hoe meer energie je wilt gebruiken, hoe meer zonnepanelen je nodig hebt, dus hoe meer grondstoffen je moet gebruiken.
• Het is een behoorlijke investering dus wie geen spaargeld heeft moet lenen of leasen.
• Momenteel is het nog lastig om energie voor langere termijn op te slaan. Die accu’s worden nog ontwikkeld.
Windmolens zetten wind direct om in elektriciteit: windstroom. Op land en in de Noordzee liggen een aantal grote windmolenparken. Je kunt gemakkelijk, net zoals ik, een aandeel nemen in een windmolen.
Voordelen:
• De energie die van de wind komt is goed voor het milieu en het klimaat, omdat het geen broeikasgassen uitstoot.
• Wind is een oneindige bron.
• Windmolens leveren de goedkoopste groene stroom en werken steeds efficiënter.
• In Nederland hebben we veel wind. Momenteel bouwen we aan 5 grote windparken; 3 op land en 2 op zee. Daardoor krijgen we in 2023 voldoende windenergie voor maar liefst 5 miljoen huishoudens.
Nadelen:
• Op land vinden sommige mensen dat de nieuwe windmolens lelijk staan. Horizonvervuiling noemen ze dat.
• Sommige mensen hebben last van de schaduwval in en rond hun huis.
• Mensen maken zich zorgen over de leefomgeving van dieren, zoals vogels en vissen.
• Momenteel is het nog lastig om energie voor langere termijn op te slaan. Accu’s en opslag in de vorm van waterstofgas zijn nog in ontwikkeling.
Een warmtepomp is een elektrische vervanging voor je cv-ketel. Eigenlijk is een warmtepomp een soort omgekeerde koelkast. Een warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht, bodem of grondwater. En gebruikt die warmte voor verwarming en warm water in je huis. Doordat ik dit heb gedaan, ben ik helemaal van het gas af.
Voordelen:
• De warmtepomp maakt gebruik van de energie die er altijd is in de buitenlucht of in de bodem. Daardoor is hij veel efficiënter dan een elektrische straalkachel. Als je groene stroom gebruikt om de warmtepomp te draaien, stoot hij dus ook geen broeikasgassen uit.
• Ook is het een voordeel dat je met een warmtepomp je eigen warmte opwekt en niet afhankelijk bent van een stadsverwarmingsbedrijf.
Nadelen:
• In veel huizen is de stap van een gasketel naar bijvoorbeeld een warmtepomp een hele klus. Denk aan flink isoleren en vervolgens een plek vinden voor de warmtepomp, de boiler en de buitenunit.
• Daarnaast zal ons elektriciteitsverbruik fors gaan stijgen als veel mensen overstappen van de gasketel op een warmtepomp. Meer dan driekwart van de energie die we in huis gebruiken is immers voor de verwarming van ons huis en ons badwater. Zuinig zijn met energie is daarom cruciaal.
Stadsverwarming staat ook wel bekend als warmtenet. Dit is een netwerk van leidingen onder de grond, waardoor warm water stroomt. Dat warme water verwarmt huizen en gebouwen. De warmte kan van allerlei verschillende bronnen komen. In Nederland bestaan warmtenetten op aardgas, aardwarmte, verschillende soorten restwarmte, biomassa en binnenkort ook op warmte uit oppervlaktewater.
Voordelen:
• Stadsverwarming is in veel steden een makkelijk alternatief voor gas, mede doordat een stadsverwarmingsnet gebruikmaakt van restwarmte of aardwarmte.
Nadelen:
• Warmtenetten zijn duur in aanleg, waardoor de aansluitkosten ook relatief hoog zijn.
• Veel warmte gaat verloren in het netwerk.
• De cruciale vraag is waar de warmte vandaan komt. Op dit moment wordt er nog veel gebruik gemaakt van gasketels of warmte uit vervuilende fabrieken. Er moet nog veel gebeuren om warmtenetten echt duurzaam te maken. Dat kan met aardwarmte of door gebruik te maken van warmte uit riool- of oppervlaktewater.
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
