Zowel in de praktijk als in de plannen van Shells schaliegaswinning in Oekraïne wordt vervuild frackwater geloosd in open bassins. In de reactie van Shell op ANP-berichten en bijvoorbeeld de spraakmakende uitzending van NCRV's Altijd Wat van gisteravond komen verschillende tegenstrijdigheden naar boven, die eenvoudig kunnen worden blootgelegd.
Zo worden de de termen frackwater en formatiewater (dat overigens evengoed zware metalen en radioactieve elementen bevat) door elkaar gehaald – terwijl steeds chemisch verontreinigd water wordt bedoeld, teruggepompt na schaliegasboringen met behulp van chemicaliën en geloosd in open bassins.
Dat Shell deze extra milieu schadende techniek ook op grotere schaal wil gebruiken in Oekraïne valt bovendien terug te lezen in documenten van Shell zelf, waarin ook vermeld staat dat dit gepaard gaat met een zeer hoge methaanuitstoot - hetgeen ook blijkt uit onafhankelijk onderzoek naar deze winningstechniek in de VS.
In reactie op een bericht van het ANP stelt Shell het volgende: "[...]het mengsel van water, zand en chemicaliën, zogenoemd formatiewater, dat bij de testen op winbaarheid van gas vrijkwam, [is] op een verantwoorde manier en volgens de voorschriften opgeslagen en behandeld. Dat gebeurt in een geprepareerd bassin, waardoor milieuschade juist wordt voorkomen. Na behandeling wordt de vloeistof voor toekomstige activiteiten bewaard in speciale putten".
In een verklaring in bezit van Altijd Wat zegt Shell echter het volgende: "In deze put ging het vooral om teruggeproduceerd frackwater en zand en niet of nauwelijks om formatiewater dat van nature in de ondergrond voorkomt en meestal met een hoger zoutgehalte".
Op de beelden van Milieudefensie die gemaakt zijn in Oktober 2013 zijn bassins te zien van twee boorlocaties. Op de eerste boorlocatie (Belyaevsky-400 naast het dorp Vesele) is op dat moment al een boring gedaan en zijn drie bassins te zien die vol zitten met water en slib. In een van de bassins is duidelijk te zien dat zich zout heeft afgezet op de plastic laag die het water van de ondergrond scheidt. Dit duidt erop dat het formatiewater is dat een hoog zoutgehalte heeft. Het slib in de bassins kan eigenlijk niets anders dan boorgruis zijn.
Een vierde bassin, dat afgezonderd ligt van de rest, bevat hoogstwaarschijnlijk schoon water dat gebruikt gaat worden in het frackproces. In december is Shell gestart met het fracken van deze boorput.
De beelden op de tweede boorlocatie (Nove Mechebylivska-100, naast het dorp Alisivka) zijn gemaakt voordat er gefrackt is, er bevindt zich op die plek op dat moment dus ook nog geen frackwater in de bassins. Maar Shell is wel degelijk van plan ook hier – en op toekomstige boorlocaties in Oekraïne – frackwater in open bassins op te slaan.
Dat blijkt uit een milieueffectrapportage die door Shell zelf is opgesteld. Uit dit rapport blijkt ook dat de verwachte methaan-emissies van de boorlocaties heel hoog zijn, zo'n 400 keer hoger dat ze zouden zijn bij toepassing van best beschikbare technieken. En wat dit rapport ook duidelijk maakt is dat Shell het boorgruis niet netjes gaat verwerken maar simpelweg wil begraven, zonder fatsoenlijke bescherming tegen lekkage.
Voor beelden van beide boorlocaties en de verschillende open bassins zie ook deze korte film:
Wij klagen ING aan in een baanbrekende nieuwe Klimaatzaak. Nooit eerder werd een bank in Nederland aangeklaagd omdat zijn klimaatbeleid tekortschiet. En jij kan meedoen. Sluit je aan bij deze nieuwe rechtszaak en word mede-eiser.
