De rechter besloot dat Nederland geen extra maatregelen hoeft te nemen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Dit is natuurlijk teleurstellend, maar eigenlijk een gevolg van onze eerdere overwinning. Dat zit zo:
Vandaag kregen we de uitspraak in het hoger beroep van de uitgebreide rechtszaak (bodemprocedure) voor gezonde lucht. We gingen in hoger beroep omdat we het niet eens waren met de vorige uitspraak. Wij eisten dat Nederland in ieder geval aan de Europese wet voor luchtkwaliteit zou voldoen. De rechter geeft ons daarin nu wel gelijk. Alleen zegt de rechter ook dat de overheid, na jaren van veel te weinig doen, inmiddels genoeg maatregelen neemt.
Nadat we de eerdere rechtszaak (kort geding) hebben gewonnen heeft de overheid deze maatregelen genomen. De overheid moest aan de slag om de luchtkwaliteit te verbeteren, want door onze rechtszaak moest ze in ieder geval aan de Europese luchtkwaliteitswet voldoen. En volgens de rechter heeft Nederland nu genoeg maatregelen genomen om aan die eis te voldoen. Hier zijn wij het niet mee eens, maar dat de overheid maatregelen neemt is een mooie winst.
Onze rechtszaak was dus heel nuttig en heeft een hoop in gang gezet!
Kijk de video:
Gelukkig heeft de politiek uiteindelijk geen rechter nodig om aan de slag te gaan, maar vooral daadkracht. Overheid en gemeenten kunnen met de juiste maatregelen de lucht een stuk gezonder maken. Zoals minder ruimte geven aan vervuilende auto’s, scooters en busjes. En juist meer ruimte geven aan duurzaam verkeer, zoals fietsen, lopen en schoon ov. Ook kan Nederland andere vervuiling van bijvoorbeeld de industrie, houtrook, intensieve veehouderijen of scheepvaart aanpakken om de luchtkwaliteit te verbeteren.
Onze eerdere kort geding wonnen we en dat oordeel bevestigt het Hof:
— Anne Knol (@anne_knol) 7 mei 2019
"Als de overheid toen niet was bijgedraaid na het kort geding, had het Hof Milieudefensie nu wel deels in het gelijk gesteld, zo bleek uit de uitspraak."#rechtopgezondeluchthttps://t.co/veCVSAdyd0 via @parool
Door ongezonde lucht overlijden in Nederland jaarlijks 20.000 mensen. Nog veel meer mensen worden ernstig ziek. Dat moet en kan anders. Daarom stapten we naar de rechter. Vandaag was het hoger beroep in de bodemprocedure, de uitgebreide rechtszaak die sinds 2016 loopt. We stelden 3 eisen:
Eis 1: Nederland moet zich houden aan de Europese wet.
Nederland houdt zich niet aan de Europese luchtkwaliteitswet. In die wet staat hoeveel vervuilende stoffen er maximaal in de lucht mogen zitten. De luchtkwaliteit is op sommige plekken slechter dan is toegestaan. Wij hebben geëist dat de overheid dit zo snel mogelijk oplost. Ze moet goede plannen maken, waardoor er minder giftige stoffen, zoals fijnstof (PM10) en stikstofdioxide (NO2), in de lucht komen.
Door de druk van onze rechtszaak is het luchtbeleid aangepast. Het is alleen nog steeds niet genoeg. Om aan de Europese wet te voldoen moet de overheid het beleid aanscherpen.
Eis 2: Nederland moet het voorzorgsprincipe gebruiken.
Er is altijd een risico dat de hoeveelheid vervuiling op een bepaalde plek een beetje meer of minder is dan vooraf ingeschat. Als je overal aan de norm wilt voldoen die in de Europese wet staat, zul je daar rekening mee moeten houden. Wij hebben geëist dat de overheid geen risico meer mag nemen op het overtreden van de wet. Uit voorzorg moet ze, vinden wij, een ruimere marge aanhouden op de hoeveelheid vieze stoffen die in de lucht komen.
Eis 3: Nederland moet de mensenrechten respecteren.
Gezonde lucht is een mensenrecht. Daarom zijn er grenzen gesteld aan de hoeveelheid giftige stoffen in de lucht. Maar voor echt gezonde lucht moeten die regels veel strenger. De Gezondheidsraad en Wereldgezondheidsorganisatie zeggen dat het daarvoor zelfs minimaal 2 keer zo streng moet. Wij zijn het hier helemaal mee eens. Want de huidige Europese wet beschermt onze gezondheid niet. Daarom hebben we geëist dat Nederland de adviezen van de Wereldgezondheidsorganisatie op gaat volgen. Want elke dag die we in ongezonde lucht leven, is er een te veel.
Bekijk de tijdlijn:
Onze rechtszaak was niet mogelijk geweest zonder de crowdfunders, petitietekenaars, mede-eisers en Luchtwachters. De Luchtwachters hebben het afgelopen jaar enorm geholpen met onderzoek, lobby en acties. Ze hebben bijvoorbeeld hun lokale politici scherp gehouden, bewustwording gecreëerd in hun buurt en handtekeningen verzameld voor de petitie. Heel erg bedankt daarvoor!
Inmiddels hebben we advies ingewonnen bij verschillende advocaten en besloten niet verder te procederen in de rechtszaak. Daarmee valt namelijk niet méér te winnen dan we al hebben gewonnen. Dankzij onze rechtszaak heeft de overheid nieuwe plannen in gang gezet om de lucht gezonder en het verkeer duurzamer te maken. Ruim 16 miljoen euro wordt vrijgemaakt voor gezonde lucht, waarvan 10,35 miljoen euro om knelpunten in steden aan te pakken. Dit geld wordt bijvoorbeeld gebruikt voor extra subsidies op elektrische taxi's in Amsterdam, een milieuzone in Arnhem, en een 30 km zone in Den Bosch. Mooie resultaten. Daar zijn we ontzettend trots op.
De campagne is hiermee afgerond. We blijven zeker inzetten op duurzaam verkeer. Want zonder duurzaam verkeer geen groene en eerlijke samenleving. En omdat het gezonde lucht oplevert, het goed is voor het klimaat, de natuur, en zorgt voor een eerlijkere verdeling van de ruimte. Auto's nemen bijvoorbeeld veel meer ruimte in dan fietsen en openbaar vervoer. En juist van duurzame vervoersmiddelen kunnen veel meer mensen gebruik maken. Dat is wel zo eerlijk.
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
