Wij lieten de klimaatplannen van 29 grote bedrijven onderzoeken. En die plannen vallen zwaar tegen. Maar zijn wij nu ook tegen de mensen die bij die bedrijven werken? Nee, in tegendeel. Hier zijn 5 redenen waarom werknemers juist bondgenoten zijn.
Milieudefensie in gesprek met werknemers
Veel werknemers werken vaak van generatie op generatie bij deze bedrijven. Buurten, dorpen en steden zijn ermee verknoopt en van afhankelijk. Zij zien het belang van verduurzaming voor de toekomst van hun bedrijf vaak beter dan de top. Zij weten ook als geen ander hoe hun bedrijf in elkaar steekt en wat er allemaal mogelijk is. Daarom zoeken wij ze vanaf deze zomer op en gaan we in gesprek. Want alleen samen kunnen we de klimaatcrisis stoppen.
1. De top van de bedrijven neemt de beslissingen
2. Werknemers kunnen wel voor druk zorgen, en doen dat vaak ook
3. Juist bedrijven die te lang afwachten, brengen banen in gevaar
4. Als de klimaatcrisis uit de hand loopt, raakt dat ons allemaal
5. Een eerlijk en duurzaam bedrijf is ook beter voor werknemers
De CEO‘s en bestuursleden van grote bedrijven nemen de beslissingen. Zij bepalen hoe hoog de klimaatcrisis op de agenda staat en wat eraan gedaan wordt. Maar in de praktijk heeft de top vaak meer oog voor de korte termijn en de winst. Klimaat staat in veel te weinig directiekamers hoog op de agenda.
Werknemers zijn vaak al generaties lang verbonden aan een bedrijf en gewend naar de langere termijn te kijken. Of een bedrijf nog toekomst heeft, is voor hun een logische vraag. Ze willen graag trots zijn op hun bedrijf. Als hun bedrijf het slecht doet op klimaatgebied, voelen zij dat. Maar in de praktijk zijn het vooral de aandeelhouders die de keuzes van de top bepalen. En aandeelhouders kiezen zelden voor de lange termijn. Zij pakken liever vandaag winst, dan te investeren in de verduurzaming van het bedrijf.
We moeten de klimaattransitie niet overlaten aan de directiekamers van grote bedrijven, vindt FNV. In een reactie op ons onderzoek van de klimaatplannen van 29 grote bedrijven zegt Bas van Weegberg van FNV: “Het onderzoek laat zien dat de grote bedrijven veel harder moeten lopen om de klimaatdoelstellingen te halen. Dat kan niet zonder de werkenden, want zij zijn essentieel voor de transitie naar een groene economie.“
De top neemt misschien de beslissingen en aandeelhouders hebben veel invloed, maar werknemers zijn zeker niet machteloos. Een mooi voorbeeld komt van Tata Steel in IJmuiden. De werknemers van dat bedrijf lieten in 2021 van zich horen, omdat ze vinden dat het bedrijf veel groener moet worden. Zij zien in dat er alleen dan toekomst is voor hun bedrijf. De werknemers kwamen daarom met hun eigen plan. Zij weten dan ook als geen ander hoe hun bedrijf in elkaar steekt en wat de mogelijkheden zijn voor verduurzaming.
Milieudefensie ondersteunt de werknemers. Onze directeur, Donald Pols, zei er dit over: “Jullie zijn niet het probleem, jullie zijn de oplossing. Jullie gaan zorgen voor de overgang naar groen staal. Daar moet subsidie voor komen.“
Het voortbestaan van bedrijven hangt af van wat ze nu doen. Bedrijven die verandering blijven uitstellen, brengen hun eigen toekomst in gevaar. En daarmee dus ook de banen van hun werknemers. Kiezen deze bedrijven voor de toekomst en dus voor het klimaat, of gaan zij Kodak achterna? Foto-pionier Kodak hield te lang vast aan het filmrolletje en mistte de stap naar digitale fotografie. Kodak hield vast aan het eindeloos uitmelken van een verouderd product, zoals veel bedrijven ook nu hardnekkig blijven vasthouden aan een verouderde bedrijfsvoering.
Werknemers hebben er dus alle belang bij dat het bedrijf waar zij werken niet in het verleden blijft hangen. Overigens niet alleen vanwege hun baan. Daarom zouden zij ook zeggenschap moeten hebben over de toekomst van hun bedrijf.
Bedrijven die te lang wachten met actie, brengen mensenlevens in gevaar. Omdat ze daarmee willens en wetens het risico nemen dat de klimaatcrisis helemaal uit de hand loopt. Juist grote vervuilers hebben een extra verantwoordelijkheid dat te voorkomen, ook richting hun werknemers.
Op dit moment is het op de wereld al ruim 1 graad warmer door klimaatverandering. Als we te weinig doen, loopt dat eind deze eeuw op tot ongeveer 3 graden. Dat lijkt misschien niet eens zoveel. Maar bedenk dan dat de gevolgen van de opwarming op dit moment al overal te zien zijn. Droogte bedreigt oogsten, wateroverlast en stormen zetten steden onder water. De meest kwetsbare mensen hebben nu al te lijden onder de opwarming van de aarde. Maar ook een rijk land als Nederland krijgt steeds meer met de gevolgen te maken.
De klimaatcrisis raakt ook de werknemers die bij grote bedrijven werken, en hun gezinnen. Daarom hebben zij er alle belang bij dat hun bedrijf in actie komt en zo snel mogelijk verduurzaamd. Werknemers die hun bedrijf willen verduurzamen, kunnen op onze steun rekenen.
>Lees meer over de gevolgen van de klimaatcrisis voor Nederland
De meeste mensen deugen. Dat is niet alleen de titel van een mooi boek. Ondanks de narigheid die het nieuws overheerst, willen de meeste mensen goed doen. We werken liever bij een bedrijf dat netjes omgaat met zijn werknemers, de omgeving en de aarde. Een bedrijf dat mensen niet uitbuit en van hun land verjaagt, ook niet ver weg, waar bijna niemand het ziet. We willen graag trots zijn op het bedrijf waar we werken.
Daarom hebben de werknemers van grote vervuilende bedrijven en mensen die in actie komen voor het klimaat, meer met elkaar gemeen dan je misschien op het eerste oog denkt. En daarom ook zoeken wij de verbinding met werknemers, om samen te werken aan de vergroening van hun bedrijf. Omdat we daar allemaal beter van worden. Sterker nog: het is, letterlijk, van levensbelang.
Alleen als grote vervuilers óók mee gaan doen, kunnen we de grootste klimaatrampen nog voorkomen. Daarom is het van levensbelang dat we de top van deze bedrijven gezamenlijk onder druk zetten: werknemers van grote vervuilende bedrijven, inwoners van Nederland en politici.
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
