Boeken, films, documentaires en podcasts: mijn collega's van Milieudefensie willen altijd álles weten over duurzaamheid, biodiversiteit en een klimaatvriendelijke samenleving. Daarom vroeg ik ze om hun allerbeste kijk-, lees-, en luistertips over het klimaat met jou te delen.
Nu de gevolgen van klimaatverandering vaker zichtbaar zijn, maken steeds meer mensen zich zorgen over de generaties na ons. Het verlangen naar échte verandering wordt steeds groter en breder gevoeld.
Maar wat moet er dan eigenlijk veranderen? Hoe ziet die toekomst er uit? En wat kun je zelf doen? Deze 37 films, documentaires, boeken en podcasts zitten boordevol inspiratie om daar je eigen antwoord op te vinden:
Tip van Anne - Coördinator Communicatie
Net gelanceerd en absoluut de moeite waard is de interactieve film Eeuw van Mijn Opa. Hierin kijken een kleinzoon en zijn grootvader terug op de 21e eeuw. De centrale vraag is: 'Opa, wat is er gebeurd?' De opa is een prachtig karakter, met een warme stem.
Als kijker bepaal je wat hij gaat vertellen en zo stuur je het verhaal. De scenario's lopen uiteen van het helderste groen tot inktzwart. Prachtig uitgewerkt, juist omdat het in de klimaatcrisis gaat om het maken van keuzes. Je kunt na afloop niet anders denken dan: welk verhaal zal ik straks aan mijn kleinkinderen moeten vertellen?
Tip van Gemma - Online Marketeer
In de Netflix-documentaire A life on our planet legt de 93-jarige bioloog David Attenborough ons uit dat hij géén rebel of activist wil zijn, maar wél de noodzaak voelt om iets te doen tegen klimaatverandering. Deze bijzondere film - vol prachtige en aangrijpende beelden zoals we zijn gewend van Attenborough - eindigt met een hoopvolle boodschap en is daarom ook leuk om met kinderen te kijken.
Ik keek 'm met mijn 9-jarige zoon en na afloop hadden we een prachtig gesprek over hoe kwetsbaar de aarde is en welke rol we daarin zelf spelen. Mijn gespreksstarters haalde ik uit het blog 25 vragen om je kind te stellen over klimaat en duurzaamheid.
Tip van Ivanna - Communicatiemedewerker
I am Greta is een waanzinnig mooie documentaire. Vanaf de allereerste keer dat Greta naar het parlementsgebouw liep - met haar protestbordje - was de documentairemaker erbij. Je leert haar van dichtbij kennen: enerzijds als een bijzonder mens, maar tegelijk ook als een gewone puber met onzekerheden, buien en aanvaringen met haar vader.
Vooral de momenten op de zeilboot midden op de oceaan waren verpletterend. Je ziet een meisje, dat het liefst rustig zou opgroeien met veel structuur in haar leven. Toch voelt zij dat zij dit moet doen. Omdat ze de cijfers kent. Omdat ze - mede vanwege het asperger-syndroom - niet anders kan dan de conclusie trekken dat we de wereld aan het vernietigen zijn.
Dat dit meisje hiertoe bereid is, en de hele wereld op sleeptouw wil nemen, dat was het meest ontroerende dat ik ooit heb gezien. Ik liep de bioscoop uit met de tranen in mijn ogen. Want zoals Greta het stelt, geldt ook voor mij: "If not now, then when? If not me, then who?"
Tip van Roel - Datamarketeer
Documentaire van National Geographic waarin acteur en VN-ambassadeur Leonardo DiCaprio je meeneemt in zijn zoektocht naar oplossingen voor het klimaatprobleem.
Het is nog niet te laat, we kunnen met z'n allen een steentje bijdragen! Individuen, bedrijven en overheid. Inclusief concrete acties voor jezelf, dus een prachtige docu om 2021 vol goede voornemens te beginnen 🙂
Tip van Donato - Webmaster
Een must-watch om zeker één keer per jaar te bekijken. Misschien wel de belangrijkste speech in onze moderne geschiedenis.
Tip van Donato - Webmaster
'The Man Who Planted Trees' is ook wel bekend als 'The Story of Elzéard Bouffier, The Most Extraordinary Character I Ever Met and The Man Who Planted Hope and Reaped Happiness'.
Het is een kort maar prachtig verhaal van de Franse schrijver Jean Giono uit 1953 en laat zien wat één enkel mens kan betekenen voor de wereld.
Tip van Joep - Community Manager
Voor een beetje licht en positiviteit in deze donkere tijd.
Tip van Bram - Campaigner Klimaatrechtvaardigheid
Erg indrukwekkend vanwege de timelapse-filmpjes zijn de 2 docu's Chasing Ice en Chasing Coral. Beide gaan over de gevolgen van klimaatverandering; de één over het smelten van de ijskappen en de ander over het afsterven van het koraal.
Voor Chasing Ice trok regisseur Jeff Orlowski naar de noordpool en maakte ieder uur een foto, over een periode van enkele maanden. Zó indrukwekkend omdat je ziet hoe snel het ijs daar smelt. De film werd in 2013 genomineerd voor een Oscar.
In de film Chasing Coral fotografeert hij ieder uur het koraal: het sterft af voor het oog van de camera. Deze film maakt duidelijk hoe een compleet ecosysteem verdwijnt door de klimaatcrisis, hoe mooi de biodiversiteit van het koraal (nu) nog is en wat we kapotmaken. Maar ook hoeveel mensen in actie komen om te redden wat er te redden valt.
Tip van Maoudi - Stagiair Communicatie
Wetenschappers ontdekken een meteoriet die de aarde zal vernietigen. De wetenschappers doen er alles aan om de wereldbevolking te overtuigen van hun lot, als ze de dreiging niet serieus gaan nemen. Maar niks lijkt te werken. Deze film laat zien hoe klimaatwetenschappers zich in onze samenleving voelen in hun poging ons te waarschuwen voor klimaatverandering.
Tip van Seim - Stagiair Communicatie
Na een mislukt experiment tegen klimaatverandering is de wereld onbewoonbaar geworden. De hele aarde is bevroren, de laatste overlevenden zitten in een trein die de wereld over moet blijven rijden. Er ontstaat een klassenoorlog. Deze serie geeft op vermakelijke wijze een rampscenario weer waar je liever niet aan denkt.
Tip van Laura - Communicatiemedewerker
Klimaatadvocaat Roger Cox neemt het op tegen de Staat en oliereus Shell in deze juridische thriller. Hij viel naar eigen zeggen van zijn stoel toen hij ‘An Inconvenient Truth ‘ zag van Al Gore. Het bleek een grote inspiratiebron voor 2 revolutionaire rechtszaken. Spoiler: hij won beiden! Maar wat speelde er zich af achter de schermen? Deze documentaire geeft je een unieke kijk op een spannende juridische strijd.
Tip van Claire - Stagiair Communicatie
De wilde stad laat Amsterdam zien door de ogen van een kater. Natuur is overal, je hoeft alleen maar je ogen ervoor te openen. Deze documentaire, van de makers van In het wild, helpt je daar geweldig bij.
Tip van Joppe - Online marketeer
Ook de Malediven vechten tegen het water. In deze documentaire probeert de voormalige president van de Malediven andere landen over te halen iets te doen aan klimaatverandering. Hij moet namelijk iedere dag aanzien hoe zijn land langzaam wordt opgeslokt door de zee. Bekijk het indrukwekkende gevecht van deze man om zijn land te redden. De film The Island President is online gratis te bekijken.
Tip van Joppe - Online marketeer
Tuvalu is een groep van 9 eilanden in de Stille Oceaan. Het niet alleen 1 van de meest afgelegen landen ter wereld maar volgens de president ook het kwetsbaarst voor klimaatverandering. Om dit met eigen ogen te zien, reist Tom Waes in deze aflevering van 'Reizen Waes' af naar Tuvalu. Daar ziet hij hoe de gemeenschap iedere dag vecht tegen de zee. Ik heb met open mond gekeken hoe dichtbij het water al is. Hoe lang houden de eilanders dit nog vol en wat kunnen wij doen om te voorkomen dat hun eiland onder water verdwijnt? Bekijk de aflevering over Tuvalu.
Tip van Paulien - Programma Manager
Moet jij op feestjes steeds opnieuw uitleggen dat je met je groene gedrag inderdaad de wereld niet gaat redden, maar dat het toch heel belangrijk is om duurzaam te leven? Lees dan het boek Een beter milieu begint niet bij jezelf van Jaap Tielbeke.
Tielbeke legt helder en gestructureerd uit waarom we de verantwoordelijkheid voor de klimaatcrisis niet bij jou en mij als individuen kunnen neerleggen. Heel fijn om dit zo op een rijtje te krijgen!
Hij geeft ook hoop, want het laatste deel van het boek gaat over waar de verandering dan wél vandaan moet komen, inclusief een verwijzing naar onze eigen Klimaatzaak tegen Shell. Fantastisch leesvoer in combinatie met tip 10.
Tip van Paulien - Programma Manager
Heb je het boek uit tip 9 gelezen? Dan denk je na afloop waarschijnlijk: 'Zie je wel, het heeft geen zin om groen te doen!'
Daarom moet je als toevoeging zeker het artikel Ja, het is allemaal de schuld van Shell, KLM en ‘het systeem’. Maar zullen we het nu eens over jou hebben? van Rutger Bregman van Correspondent.nl lezen. Hij legt je haarfijn uit waarom het wél zin heeft.
Tip van Martine - Fondsenwerver
Het prachtige boek Braiding Sweetgrass is geschreven door een plantkundige en native-Amerikaanse vrouw. Het gaf me kostbare inzichten in hoe we ook kunnen samenleven. Met elkaar, en vooral, met de natuur.
Zonder zweverig te worden, vertelt ze interessante verhalen uit de biologie en de bijna-verloren cultuur van haar voorouders. Een boek voor veranderaars om blij van te worden.
Tip van Hille - Persvoorlichter
Malena Ernman is de moeder van Gretha Thunberg. Dit boek bevat het overtuigend verhaal van een kosmopolitisch operatalent die door de ogen van haar autistische dochter naar de wereld leert kijken.
Ze ziet in dat vliegen niet meer van deze tijd is en dat we alles op alles moeten zetten om het naderend onheil te keren. Stemt niet vrolijk, maar wel erg herkenbaar.
Tip van Janneke - Online Marketeer
In het boek Hoe gaan we dit uitleggen legt klimaatjournalist Jelmer Mommers overzichtelijk uit wat er aan de hand is.
De naderende catastrofe voltrekt zich niet op één dag - als een Dag des Oordeels - maar spreidt zich uit over enkele jaren, decennia en zelfs eeuwen. En die catastrofe is helaas al begonnen.
Tip van Esther - Relatiemanager
Deze verrassende roman neemt je op een leuke en boeiende manier mee in de wereld van activisten.
Tip van Willem - Inhoudelijk medewerker Klimaatrechtvaardigheid
Auteur Kim Stanley Robinson stelde voor The Guardian een lijst op met de 20 beste boeken die ons kunnen voorbereiden op de komende 50 jaar.
Tip van Meike - Juridisch Medewerker
Dit boek geeft goed inzicht in de grote, commerciële belangen die achter het ontkennen van de opwarming van de aarde zitten. Eye-opener!
Tip van Ilana – Campaigner
Jaap beschrijft hoe we 50 jaar geleden al werden gewaarschuwd voor de klimaatramp waar we nu op af stevenen. Hij beschrijft welke ontwikkelingen de afgelopen 50 jaar plaatsvonden, wat we hebben gedaan met de waarschuwing en vooral wat we niet hebben gedaan.
Tip van Seim – Stagiair Communicatie
Bill Gates beschrijft in het eerste gedeelte van zijn boek hoe ver we nu zijn met het oplossen van de klimaatcrisis. Hij geeft een uitgebreide analyse over de verschillende sectoren die moeten veranderen. Vervolgens geeft hij een beeld van alle technologieën, innovaties en systeemveranderingen die nodig zijn als we de grootste klimaatschade willen voorkomen. Het boek helpt je om een helder beeld te krijgen van alles dat er moet gebeuren. En dat biedt hoop.
Tip van Maureen – Stagiair Communicatie
Nu is het aan ons laat zien dat politici niet geschikt zijn om complexe problemen zoals klimaatverandering in hun eentje op te lossen. Wat we dan moeten doen? Laat de burgers meebeslissen! In dit boek lees je hoe dat in zijn werking zou gaan.
Tip van Mélisande - Online Marketeer
Mijn lievelingsboek vroeger was de Kinderen van Moeder Aarde van Thea Beckman. Heel verfrissend om als jong meisje een boek te lezen waarin vrouwen aan de macht zijn. Vrouwen die een samenleving opbouwen volledig in balans is met de natuur. Misschien werk ik daarom nu wel bij Milieudefensie.
Hij staat komend jaar opnieuw op mijn leeslijst, ik ben benieuwd of het me nog steeds zo inspireert.
Tip van Xavier - Webmaster
Een modern sprookje over hebzucht en klimaat, waarin Jan Terlouw actuele thema's zoals het broeikaseffect en klimaatverandering heeft verwerkt. Een subtiele waarschuwing maar vooral een hoopvol verhaal.
'Hebzuchtgas maakt dat mensen alleen nog belangstelling hebben voor geld, niet eens meer voor wat je ervoor zou kunnen kopen of ermee zou kunnen doen,’ zegt Trijn. ‘We ademen het allemaal een beetje in, maar daar boven in die hoge bankgebouwen en gebouwen van de grote oliemaatschappijen, daar krijgen ze zoveel binnen dat ze zowat niet meer van hun verslaving afkomen. [...] Dan kunnen ze de rest van hun leven alleen nog aan geld denken, over hoe je nog meer geld kunt krijgen. Ten koste van alles en iedereen.' - Uit Hebzuchtgas
De hoofdpersoon Julia bedenkt - samen met andere kinderen - een plan om de grote bazen van de vervuilende industrie te laten inzien dat macht en geld ons kan verblinden. Het moet en kán anders.
Tip van Joy - Videomarketeer
Kinderen zijn vaak heel idealistisch en willen écht iets doen. In het boekje Samen op zoek naar een duurzame wereld gaat Janouk Kelderman (presentatrice van Het Klokhuis en ambassadeur van WNF) op zoek naar antwoorden op moeilijke vragen, zoals:
Leest lekker vlot en staat bomvol leuke illustraties, interessante feitjes, tips en recepten. Aanrader, niet alleen voor kinderen.
Tip van Marloes - Senior Capaciteitsopbouwer
De podcast How to Save a Planet is echt een aanrader. Elke week presenteren journalist Alex Bloomberg en bioloog Dr. Ayana Elizabeth Johnson een ander antwoord op die vragen, en elke episode is weer even verrassend als vermakelijk, dus ga echt luisteren!
Eén van mijn persoonlijke favorieten: maakt het voor het klimaat iets uit welke president er in het Witte Huis zit?
Tip van Maud - Medewerker Servicedesk
In de podcast Ronnie. Op zoek naar een Utopie volgen we de aanstaande ouders die met een gezonde dosis humor op zoek gaan naar manieren om de wereld wat beter te maken.
Eén van de beste afleveringen is die met de 91-jarige activiste Mary Louw. Zij kwam in actie na een alarmerend rapport van de Club van Rome uit 1972 en vertelt - samen met haar zoon Sicco - haar verhaal.
Tip van Roos - Redacteur Down to Earth Magazine
Luister zeker de laatste aflevering van The Ezra Klein Show. Die gaat over het boek The Ministry of the Future, van Kim Stanley Robinson. Dat is cli-fi, oftewel Climate Fiction. Een genre dat tegen sci-fi schuurt, maar griezelig realistisch blijft: niet de verre toekomst, maar de (mogelijke) nabije toekomst is het uitgangspunt.
Klein noemt het The most important book I've read this year en als hij één boek zou aanraden aan beleidsmakers, was het dit boek. Na het luisteren van deze podcast heb ik weer écht zin in een boek over klimaat!
Tip van Marco - Product Owner Online
De Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties zijn glashelder: geld moet naar klimaatvriendelijke energiebronnen. En niet langer naar olie, gas en kolen. Toch maakt Shell keer op keer een andere keuze. Daarom daagde Milieudefensie - samen met ruim 17.000 mede-eisers - Shell voor de rechter. Een historische rechtszaak.
Hoe groot is de kans dat Milieudefensie wint? Wat zijn de duurzame alternatieven voor de consument die juist schreeuwt om méér energie? Een mooi gesprek met klimaatoptimist Donald Pols, directeur van Milieudefensie. Enthousiast geworden na het beluisteren van de podcast? Steun ons in onze rechtzaak tegen Shell!
Tip van Anne - Voorzitter JMA
Deze podcast is een aanrader voor jongeren! Gemaakt door Milieudefensie Jong - in samenwerking met het Frascati-theater - en helemaal in het teken van de klimaatzaak tegen Shell.
De makers praten over de huidige staat van het klimaat en over de oplossingen. Vervolgens stellen ze brutale vragen aan een oud-medewerker van Shell en aan een woordvoerder van Milieudefensie. Vermakelijk!
Tip van Rob - Senior Fondsenwerver
Ik heb met veel plezier geluisterd naar de podcast-serie Beleggen met een schoon geweten van de Triodos Bank. In 5 afleveringen gaat financieel journalist Paul Laseur van BNR op zoek naar de waarheid over groen beleggen.
Het mooiste verhaal is dat van de 28-jarige Eline. Zij belegt het oliegeld - dat haar vader verdiende met aandelen Shell - nu opnieuw, maar dan in 100% groene aandelen. Heel inspirerend! Andere toppers uit deze serie:
Tip Emma – Stagiair Video
In Verhit, de nieuwe podcast van Greenpeace Nederland, worden inspirerende verhalen verteld over klimaatcrisis. De problemen die de klimaatcrisis veroorzaakt komen aan bod, maar de podcast focust vooral op de oplossingen en dat geeft hoop.
Tip van Seim – Stagiair Communicatie
In deze podcast reeks van Tegenlicht worden een handjevol klimaatstrijders geïnterviewd. Ze praten over hun motivatie en inspiratie in hun strijd tegen de klimaatcrisis. En over hoe je hoop houdt en positief blijft in een tijd waarin je overspoeld wordt met negatief nieuws.
Tip van Willem – Stagiair Communicatie
Systeem op de schop vertelt het verhaal van verschillende ondernemers. Hoe zij een systeem aanpakken en veranderen. Daarnaast komen er ook beleidsmakers, investeerders en politici aan het woord. Veranderingen in het systeem worden vanuit alle kanten belicht.
Kan je niet genoeg krijgen van podcast luisteren? Bekijk ook deze 7 interessante podcast tips.
We hebben allemaal een verantwoordelijkheid voor de wereld waarin we leven. En voor de wereld die we doorgeven aan de generaties na ons. Daarom vragen wij aan iedereen: hoe geef jij onze aarde door?
Wij klagen ING aan in een baanbrekende nieuwe Klimaatzaak. Nooit eerder werd een bank in Nederland aangeklaagd omdat zijn klimaatbeleid tekortschiet. En jij kan meedoen. Sluit je aan bij deze nieuwe rechtszaak en word mede-eiser.
