Weet wat je eet - Geen gif op groente en fruit

Op ons eten zit vaak landbouwgif. Dat is niet goed voor onze gezondheid en ook niet goed voor het milieu. Daarom heeft Milieudefensie jarenlang gewerkt aan het veiliger en gezonder maken van ons eten.

Dat deden we al in de jaren 90, toen we aandacht vroegen voor het gifgebruik in de aardappelteelt. Onze slogan toen: ‘Gifpiepers genoeg gegeten, koop eens een aardige aardappel.’ Er volgden nog veel meer campagnes die doorliepen tot ongeveer 2016, toen we dit onderwerp met ‘Weet wat je eet’ afsloten.

Onze doelen

Met onze campagne waarin we samenwerkten met foodwatch, wilden we bereiken dat supermarkten en groenteboeren groente en fruit zonder gif zouden gaan aanbieden.

Ook de wettelijke normen moesten scherper, zodat ze beter zouden aansluiten bij de gezondheidsrisico's. Verder wilden we bereiken dat extra schadelijke gifsoorten, zoals glyfosaat, verboden zouden worden.

Supermarkten moesten ook zelf hogere eisen stellen aan gif op hun producten. En ze moesten hun eigen onderzoeksresultaten openbaar maken.

Onze activiteiten

In de loop van de jaren heeft Milieudefensie veel verschillende actievormen gebruikt. We vroegen aandacht voor het probleem door onderzoek te publiceren. Bijvoorbeeld over het enorme gifgebruik in de aardappelteelt in de jaren 90. Dat vond veel weerklank bij het publiek en de media berichten er vaak over. En met die aandacht waren we vaak in staat om de politiek en bedrijven stappen te laten zetten.

Een paar andere succesnummers:

• Lijstjes (gifmeters): op welk fruit zit het meeste gif, bij welke supermarkt zat meer gif op groente en fruit dan mag volgens de wet, een top 10 van schoonste en giftigste groente en fruit.
• Rode, gele en groene kaarten uitdelen aan supermarkten om aan het publiek te laten zien wie zijn best deed en wie niet.
• Voorlopers in het zonnetje zetten: als Super de Boer het extra goed deed, lieten we dat graag horen en zien. Dat prikkelde andere supermarkten ook tot actie.
• EKO-tellingen: we telden biologische producten in de supermarkten om de opmars van deze producten te versnellen. Hier lees je meer over de EKO-tellingen.

Onze resultaten

Wat hebben al die jaren campagnevoeren uiteindelijk opgeleverd? Het belangrijkste is dat de hoeveelheid gif op groente en fruit afneemt, ook al gaat het langzaam. En dat het aandeel biologische producten flink is gegroeid.

Steeds meer supermarkten leggen zichzelf hogere normen op dan volgens de wet verplicht is, waaronder Lidl, Aldi, C1000, Plus en Albert Heijn. Door de lat hoog te leggen werd Super de Boer de schoonste supermarkt van 2009.

In 2011 werden tientallen soorten landbouwgif door de Europese Unie verboden. Het gaat om stoffen die kankerverwekkend zijn, erfelijke afwijkingen of onvruchtbaarheid kunnen veroorzaken of hormoonverstorend kunnen zijn.