Contrast:
Ontvang onze nieuwsbrief
Word lid Doneer
Actueel

Banken, verzekeraars en pensioenfondsen zijn de verborgen vervuilers

Wist je dat Nederlandse financiële instellingen verantwoordelijk zijn voor 1,3 keer de uitstoot van heel Nederland? Dat blijkt uit onderzoek dat Profundo in opdracht van Milieudefensie deed. We leggen je graag uit hoe dat zit.

> Lees hier het hele rapport van Profundo
> Hier vind je de factsheet met de belangrijkste cijfers en conclusies

Infographic met de titel "gefinancierde uitstoot: 1,3 keer de uitstoot van Nederland". Een gebouw stelt de financiële sector voor. Uit dit gebouw komt een uitstoot-wolk met daarin de tekst "228 miljoen ton CO2". Rechts van het gebouw staat een is-gelijk-teken. Rechts daarvan een kaart van Nederland met daarin de tekst "1,3 keer".

Gefinancierde uitstoot is de uitstoot die bijvoorbeeld volgt als een bank geld leent aan een olie- en gasbedrijf. Of wanneer een pensioenfonds belegt in een autofabrikant.

Banken vervuilen het meest

Banken zijn verantwoordelijk voor minstens 117 miljoen ton CO2, meer dan 50% van het totaal. De gefinancierde uitstoot van de banken is ongeveer net zo groot als de binnenlandse uitstoot van industrie, elektriciteit, en mobiliteit samen.

Een infographic met de titel "Banken zijn de grootste vervuilers". Links staat een gebouw van een bank met een uistoot-wolk met de tekst "117 miljoen ton CO2". Rechts daarvan een is-gelijk-teken. Rechts daarvan een kaart van Nederland en 3 iconen met de teksten industrie, vervoer en elektriciteit.

Wie financiert de grootste uitstoot?

Staafdiagram met de titel "Wie financiert de meeste uitstoot?" ING: 73 miljoen ton CO2. Aegon: 35 miljoen ton CO2. Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP): 31 miljoen ton CO2. Rabobank: 31 miljoen ton CO2. Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW): 19 miljoen ton CO2. ABN Amro: 13 mijoen ton CO2. Pensioenfonds Metaal & Techniek (PMT): 9 miljoen ton CO2. Achema: 6 miljoen ton CO2. bpfBOUW: 5 miljoen ton CO2. Pensioenfonds van de Metalektro (PME): 4 miljoen ton CO2. Pensioenfonds Detailhandel: 2 miljoen ton CO2. Pensioenfonds Horeca & Catering (PH&C): 1 miljoen ton CO2. ASR Nederland: 1 miljoen ton CO2.

Gefinancierde uitstoot: de belangrijkste uitstoot

Financiële instellingen vervuilen vooral via hun beleggingen, leningen en andere financiële diensten. De vervuiling die hieruit voortvloeit is bijna 1.000 keer groter dan de uitstoot van hun gebouwen en van de elektriciteit en warmte die ze inkopen.

Een infographic met de titel "Gefinanierde uitstoot: de belangrijkste uitstoot". In het midden een taartdiagram die laat zien dat 99,9% van de uitstoot van financiële instellingen zit in gefinancierde uitstoot. En 0,01% in operationele uitstoot. Gefinancierde uitstoot is de uitstoot die gegenereerd wordt wanneer een financiële instelling geld leent aan of belegt in een andere onderneming. Operationele uitstoot omvat de directe uitstoot van bijvoorbeeld de gebouwen en de bedrijfsvoertuigen van de financiële instelling en de indirecte uitstoot door het verbruik van ingekochte elektriciteit en warmte.

Topje van de ijsberg

De cijfers hierboven houden alleen rekening met de directe uitstoot (scope 1) en de uitstoot van ingekochte energie (scope 2) van de bedrijven die de financiële instellingen financieren. Als we de overige keten-uitstoot (scope 3) van die bedrijven meerekenen, blijkt de totale gefinancierde uitstoot nog veel groter. De 228 miljoen ton CO2 is dus nog maar het topje van de ijsberg.

Een infographic met de titel "De grootste gefinancierde uitstoot zit in de scope 3 van gefinancierde bedrijven". Dan zie je 3 ijsschotsen. De linker ijsschots staat voor de gefinancierde uitstoot van de banken. Het topje van de ijsberg staat voor de gefinancierde uitstoot in scopes 1 & 2 van 117 miljoen ton CO2. Onder water zit de gefinancierde uitstoot in scope 3 van 383 miljoen ton CO2. De middelste ijsschots staat voor de gefinancierde uitstoot van de pensioenfondsen. Het topje van de ijsberg staat voor de gefinancierde uitstoot in scopes 1 & 2 van 70 miljoen ton CO2 zijn. Onder water zit de gefinancierde uitstoot in scope 3 van 199 miljoen ton CO2. De rechter ijsschots staat voor de gefinancierde uitstoot van de verzekeraars. Het topje van de ijsberg staat voor de gefinancierde uitstoot in scopes 1 & 2 van 41 miljoen ton CO2 zijn. Onder water zit de gefinancierde uitstoot in scope 3 van 218 miljoen ton CO2.

In deze sectoren zit de gefinancierde uitstoot

Infographic van een staafdiagam met de titel "In deze sectoren zit de gefinancierde uitstoot". Energie - fossiele brandstoffen: 65 miljoen ton CO2. Overheid: 47 miljoen ton CO2. Mijnbouw: 37 miljoen ton CO2. Nutsbedrijven: 28 miljoen ton CO2. Chemie: 11 miljoen ton CO2. Transport: 10 miljoen ton CO2. Voeding en dranken: 8 miljoen ton CO2.

Klimaatplannen financiële instellingen schieten te kort

Eerder dit jaar vroegen wij 29 bedrijven om hun klimaatplannen. Onder hen ook 8 financiële instellingen. Het onafhankelijke NewClimate Institute heeft al deze plannen beoordeeld. Hieruit blijkt dat geen van hen genoeg doet om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen.

Infographic met de titel "Klimaatplannen financiële instellingen schieten te kort". Dan een tabel met 5 rijen. De bovenste rij staat voor financiële instellingen met klimaatplannen die gevaarlijke klimaatverandering helpen te voorkomen. In deze rij staan geen financiële instellingen. De tweede rij staat voor financiële instellingen met klimaatplannen die stappen zetten om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. In deze rij staan geen financiële instellingen. De derde rij staat voor financiële instellingen met klimaatplannen die weinig doen omgevaarlijke klimaatverandering voorkomen. In deze rij staan geen financiële instellingen. De vierde rij staat voor financiële instellingen met klimaatplannen die niks doen om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. In deze rij staan ABN Amro, ABP, Aegon, ING, NN Group, PFZW en Rabobank. De vijfde en laatste rij staat voor financiële instellingen met klimaatplannen die gevaarlijke klimaatverandering versnellen. In deze rij staat Atradius.

Dit kan de overheid doen

De overheid kan zorgen dat financiële instellingen niet langer bijdragen aan gevaarlijke klimaatverandering. Dit zijn enkele van onze aanbevelingen aan minister Kaag van Financiën.

Infographic met de titel "Dit kan de overheid doen". Links staat een icoontje van een wetboek. Wetgeving. Voer een wet in die van alle financiële instellingen eist dat ze een klimaatplan hebben en uitvoeren in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs. In het midden een icoontje van een plan met een vergrootglas erop. Toezicht. Laat toezichthouders, zoals De Nederlandsche Bank, toezicht houden op de inhoud en de uitvoering van de klimaatplannen. Rechts een icoontje van een rapport. Rapportage. Informeer de Tweede Kamer elk jaar over de gefinancierde uitstoot van de financiële sector.

Dit kunnen de bedrijven zelf doen

Ook zonder ingrijpen van de overheid kunnen de financiële instellingen zelf genoeg doen om niet langer bij te dragen aan gevaarlijke klimaatverandering. Dit zijn onze voorstellen  die ze meteen kunnen uitvoeren.

Infographic met de titel "Dit kunnen de bedrijven zelf doen". Links een icoontje van een klimaatplan met een groen vinkje. Klimaatplan. Publiceer een klimaatplan dat duidelijk aantoont hoe de bijdrage aan gevaarlijke klimaatverandering zal stoppen. Dan een icoontje van een jaknikker met een rood kruis. Geen geld naar fossiel. Stop per direct met het verstrekken van leningen en financiële diensten aan bedrijven die fossiele energie-projecten beginnen. Dan een icoontje van een tractor en een koe in de bio-industrie met een rood kruis. Geen geld naar de bio-industrie. Stop per direct met lenen aan en beleggen in de intensieve veehouderij. Als laatste staat rechhts een icoontje van een boom die gekapt wordt met een rood kruis. Geen geld naar ontbossing. Stop per direct met lenen aan en beleggen in bedrijven die zorgen voor ontbossing en mensenrechtenschendingen.

> Lees hier het hele rapport van Profundo
> Hier vind je de factsheet met de belangrijkste cijfers en conclusies

Gepubliceerd 25 oktober 2022

Stuur een kaartje naar Shell

Shell maakt plannen om naar olie en gas te boren op meer dan 750 plekken wereldwijd: van de Waddenzee tot Argentinië. Daarmee laat Shell zien het vonnis van de klimaatzaak niet serieus te nemen. Geef tegengas en stuur de bestuursleden van Shell een kaartje.

Stuur jouw kaartje

Alles wat je moet weten over onze Klimaatplannen-campagne

Klimaatcrisis-Index: grote vervuilers scoren allemaal een onvoldoende

05 juli 2022

Dringende brief aan accountants over klimaatverplichtingen en -risico's

26 september 2022 Publicatie
Loading...