In Argentinië strijden lokale activisten tegen de nieuwe plannen van Shell. De olie- en gasreus wil voor hun geliefde kust aan de slag. Ik ging langs en sprak met Evelyn, spin in het web van het Argentijnse verzet.
Wist je dat Shell plannen maakt om naar olie en gas te boren op meer dan 750 plekken wereldwijd? En dat terwijl het vonnis van de rechter in onze Klimaatzaak het bedrijf verplicht om in 2030 minstens 45% minder CO2 uit te stoten. Ook in Argentinië wil Shell naar gas en olie boren, voor de kust van Mar de Plata. Ik reisde erheen om de lokale strijd te steunen, van de lokale beweging te leren en samen te werken.
Kustbewoners in Argentinië maken zich grote zorgen om hun geliefde zee en verzetten zich met hart en ziel tegen de plannen van Shell. Dat doen ze met een enorm goed georganiseerde en strijdvaardige beweging. Daar kunnen wij veel van leren. 10 dagen liep ik mee met de 'Atlanticazo'-beweging in Argentinië. Met een lokaal team legde ik 1.533 kilometer af, bezocht ik 3 kustplaatsen en ging ik in gesprek met 13 lokale activisten. Solidariteit is de sleutel. Deze onderdrukte verhalen moeten gehoord worden! Dat was de drijfveer achter ons project in Argentinië.
Wat de meeste indruk op mij maakte is de passie en strijdvaardigheid van de Argentijnen. Zij konden heel goed uitleggen dat het niet om dit enkele project van Shell gaat, maar om het hele systeem. Zij gaven me ook hoop: als we de handen ineen slaan kunnen we grote vervuilers stoppen, en onze natuur beschermen.
Lees hier het interview met Evelyn (30). Ondernemer, docent en spin in het web van de demonstraties in Mar del Plata. Evelyn is één van de drijvende krachten achter de lokale beweging. Elke maand organiseert zij samen met andere Argentijnen demonstraties.
Hoe is deze beweging begonnen?
"We kwamen er bij toeval achter dat fossiele bedrijven van plan waren om net buiten de kust van Mar del Plata naar olie en gas te boren. Dat was in juni 2021. Wij worden daar niet officieel over geïnformeerd, terwijl dit ons land is, onze zee. Verschillende sociale- en klimaatorganisaties hebben toen meteen contact met elkaar gezocht, om kennis uit te wisselen en elkaar te informeren. Vervolgens hebben we ook de rest van de inwoners van de kustgemeenschappen geïnformeerd. Want dat is de eerste stap; iedereen op de hoogte brengen.
In Argentinië is het gebruikelijk om grote bijeenkomsten op pleinen te organiseren, we noemen dat 'assemblea's'. De eerste assemblea ging over deze nieuwe fossiele projecten van Shell, Equinor en YPF. Er kwamen zoveel mensen op af dat we besloten hiermee door te gaan. Dus sindsdien organiseren we regelmatig assemblea's.
Dit is geen lokaal probleem, maar nationaal. We werken samen met verschillende steden en gemeenschappen, zoals Necochea, Bahía Blanca, een groep in Chubut, de gemeenschap van Mar de Ajo. Eigenlijk zijn er vanaf Buenos Aires tot helemaal aan Tierra Fuego (het meest zuidelijke puntje van Argentinië) samenwerkingen! Solidariteit. We helpen elkaar, want samen staan we een stuk sterker tegenover Shell en andere bedrijven."
Shell is al 100 jaar actief in Argentinië. In onze klimaatzaak tegen Shell besloot de rechter dat Shell zijn CO2-uitstoot moet reduceren. Ondertussen plant Shell toch gewoon nieuwe projecten. Van het Waddengebied in Nederland tot aan de kust van Argentinië. Dat rijmt natuurlijk niet met het vonnis.
Jij bent geboren in Mar del Plata en woont al je hele leven aan het strand. Kun je me meenemen naar het moment dat je voor het eerst hoorde dat Shell wilde boren op zee?
"We begonnen dus in 2021 met de assemblea's en organiseerden ook andere activiteiten om elkaar te informeren en te ondersteunen. En in december van hetzelfde jaar gebeurde er iets wat ons allemaal diep geschokt heeft. De overheid besloot Shell, Equinor en YPF een vergunning te geven. Toen dit nieuws naar buiten kwam, deed dat zoveel met ons. We waren zo geschokt dat het plein hierachter helemaal vol liep met bezorgde mensen. Steeds meer en meer. We hadden echt zoiets van: 'is dit echt waar? Hoe kan dit nou?.' We waren overrompeld en emotioneel. 'Wat doen we nu? Welke stappen kunnen we zetten?' Er was veel woede, maar ook passie en een diep verlangen om samen te demonstreren tegen deze plannen. En samen te zingen. We besloten om een klimaatmars te lopen naar de andere kant van de stad. Onderweg sloten steeds meer mensen zich bij ons aan, mensen op straat zeiden: 'Ja, ik ben het ook met jullie eens en doe mee!' Er was echt een gevoel van eensgezindheid en de mars werd steeds groter. Dat was zo krachtig dat we besloten door te gaan. In de weken erna hebben we verschillende straatblokkades in Mar del Plata georganiseerd."
Je bent duidelijk niet de enige die zoveel liefde heeft voor de Argentijnse zee. Kun je uitleggen waarom de zee zo belangrijk is voor de inwoners van Mar del Plata?
"Hier in Mar del Plata leven we van visserij en toerisme. Elk jaar komen honderdduizenden mensen naar Mar del Plata om van onze stranden en zee te genieten. De zee is dus belangrijk voor ons leven. We kunnen letterlijk niet leven zonder de zee. Daarom lieten we onze medebewoners met de straatblokkades weten; is dit wat je wil? De activiteiten van Shell en andere fossiele bedrijven zullen olievervuiling op zee veroorzaken. Zulke olievervuiling doodt al onze vissen, en niemand wil zijn handdoek op een oliestrand leggen. Dus waar gaan we dan van leven?"
In Nederland organiseren we jaarlijks een klimaatmars, jullie doen dat elke maand! Hoe kwam dat tot stand, elke vierde van de maand met honderden de straat op?
"We besloten om op 4 januari de grootste demonstratie tot dan toe te organiseren. We werkten samen met alle kustgemeenschappen van Buenos Aires tot Tierra Fuego. En die eerste grote demonstratie in Mar del Plata op 4 januari was magisch. Ik weet nog dat ik perplex stond toen er duizenden mensen waren komen opdagen. Jong en oud. Er waren veel surfers met hun surfborden komen demonstreren. Zij houden natuurlijk ook van de zee. Wij allemaal. Ik zag boten vol met mensen die aan kwamen varen en dacht: wat doen al die grote boten hier ineens? Maar zij waren dus gekomen van andere kustplaatsen om met ons te demonstreren! De hele bevolking was hier. Alle sociaaleconomische lagen. Want de zee raakt ons allemaal. En allemaal hadden we nog nooit een klimaatmars zoals deze gezien, met zoveel verschillende mensen en zoveel kracht.
We besloten toen: dit is krachtig. Laten we doorgaan. Dus elke vierde van de maand organiseren we nu demonstraties met de andere kustgemeenschappen: van Buenos Aires tot Tierra del Fuego, de volledige kust van Argentinië werkt samen in het verzet. We besloten toen: niets houdt ons tegen, wij gaan elke vierde van de maand de straat op.
Foto: Florencia Aversa
Onze boodschap is duidelijk: Het volk stemt niet in met de plannen van deze fossiele bedrijven. Olie- en gasbedrijven zoals Shell kunnen roepen en doen wat ze willen, maar wij zeggen nee. En nee is nee. Dus sinds 4 januari 2022 blijven we elke maand demonstreren. Nu al 1,5 jaar lang. En dat is niet het enige wat we doen. Tussendoor organiseren verschillende groepen informatieve activiteiten. We geven voorlichting op scholen, flyeren op straat en organiseren activiteiten op belangrijke plekken. Zoals wanneer Shell, YPF of Equinor hier in het plaatselijke hotel vergaderen. Dan gaan we er ook naartoe en protesteren we daar.
Meer lezen?
>Lees mijn blog over de protesten in Mar del Plata
>Lees waarom ik in Argentinië was
Wij wonnen de klimaatzaak tegen Shell. De rechter was duidelijk: 45% minder CO2-uitstoot in 2030 ten opzichte van 2019. Maar de bestuursleden van Shell nemen hun verantwoordelijkheid nog niet. Nieuwe projecten zoals in Argentinië passen helemaal niet binnen het vonnis. Spreek de bestuursleden van Shell daarom aan en stuur ze vandaag nog een kaartje, met de groetjes uit Argentinië. Zorg dat jouw kaart ertussen zit!
Foto bovenin: portret van Evelyn, door Florencia Aversa
Wij klagen ING aan in een baanbrekende nieuwe Klimaatzaak. Nooit eerder werd een bank in Nederland aangeklaagd omdat zijn klimaatbeleid tekortschiet. En jij kan meedoen. Sluit je aan bij deze nieuwe rechtszaak en word mede-eiser.
