De COP25: top of flop?

De klimaattop in Madrid is afgelopen. Landen moesten het eens worden over hoe de wereldwijde energietransitie eruit gaat zien. Is dat gelukt? Nine, Laurie en Isabelle maken de balans op.

Top: de klimaatbeweging groeit

Op en rond de klimaattop wemelde het van de mensen die zich inzetten voor klimaatrechtvaardigheid en oplossingen voor klimaatverandering. Dat was goed te zien tijdens de klimaatmars. Op 6 december liepen in Madrid maar liefst 500.000 mensen mee in één van de grootste klimaatmarsen ooit. En dat waren niet alleen Spanjaarden. Mensen kwamen van ver om hun stem te laten horen.

49182367546_f9fdf7f477_o(1).jpgFoto: Nine, Laurie en Isabelle tijdens de Klimaatmars op vrijdag 6 december in Madrid. Credit: FoEI

Ook Nederland was erbij: een groep van 25 jongeren reisden samen met ons af naar Madrid om mee te doen aan de protestacties. Per bus natuurlijk. Zo werd Madrid een plek vol motivatie en energie om het klimaatprobleem echt aan te pakken.

Flop: een sterke lobby voor emissiemarkten

Tijdens de klimaattop is heel veel gepraat over emissiemarkten (zie kader). Veel te veel. Emissiemarkten zijn geen oplossing voor het klimaatprobleem. De CO2-uitstoot neemt er niet door af. Sterker nog, de handel in emissierechten stelt rijke landen en bedrijven in staat om CO2 te blijven uitstoten. Zolang ze maar betalen, kunnen ze doorgaan met ‘business as usual’. Het is dan ook niet verrassend dat Shell en andere fossiele energiebedrijven tijdens de klimaattop in Madrid emissiemarkten promootten.

Wat is een emmissiemarkt?
In een emissiemarkt worden emissierechten verhandeld. Deze worden uitgegeven op basis van afspraken over CO2-uitstoot. Bedrijven en landen krijgen een aantal emissierechten gratis. Stoten ze meer uit dan die rechten, dan kunnen ze of nieuwe rechten bijkopen, of maatregelen nemen om de uitstoot terug te dringen. Deze emissiemarkten hebben tot doel de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Daar is tot nu toe niets van terecht gekomen. In plaats daarvan stellen emissiemarkten landen juist in staat het terugdringen van de CO2-uitstoot vooral nog uit te stellen. Zo vormen ze een bedreiging voor het halen van de klimaatdoelen.

Tot nu toe zijn mondiale emissiemarkten er niet in geslaagd om de CO2 uitstoot terug te dringen. Op de klimaattop in Madrid moesten er regels komen voor nieuwe mondiale emissiemarkten. De onderhandelaars zijn er niet uitgekomen. Bij de klimaattop in Glasgow van volgend jaar staat het onderwerp daarom weer op de agenda.

49169771942_77c34d51e7_o(1).jpgFoto: Laurie vertelt over de Shell rechtszaak tijdens een actie tegen fossiele bedrijven op de COP25. Credit: FoEI

Top: fossiel moet in de grond blijven

We moeten stoppen met fossiele brandstoffen. Steeds meer landen en organisaties zijn het daarmee eens. Tegenwoordig kun je dit daarom tijdens de klimaattop gewoon zeggen. Vroeger was dat wel anders.

In de komende jaren zal 120% meer olie, gas en steenkool geproduceerd worden dan we kunnen verbranden om onder 1,5C opwarming te blijven. Een aantal landen, zoals Costa Rica en Nieuw-Zeeland hebben daarom besloten de productie van fossiele brandstoffen in te perken. Nu de andere landen nog!

Samen met 16 andere organisaties publiceerden wij tijdens de klimaattop het rapport Oil, Gas and the Climate. In dit rapport staat dat de fossiele industrie de komende vijf jaren enorm zal investeren in olie- en gasprojecten. En vooral Shell en Gazprom hebben uitbreidingsplannen. Die investeringen maken het onmogelijk om de klimaatdoelen van Parijs te halen.

Flop: kwetsbare landen in de steek gelaten

Op de klimaattop van 2009 is afgesproken dat rijke landen geld in een klimaatfonds zouden stoppen. Dit fonds helpt minder rijke landen met omschakelen naar klimaatneutrale oplossingen. En ook stelt het hen in staat om zich beter bestand te maken tegen de ergste gevolgen van klimaatverandering. Zo kunnen rijke landen verantwoordelijkheid nemen voor hun rol in de klimaatcrisis.

Het beloofde geld, zo bleek tijdens de klimaattop, is echter nergens te bekennen. Ook de klimaatfinanciering die Nederland verleent is nog beschamend laag. Het is slechts een fractie van de 7,6 miljard euro steun die Nederland geeft aan fossiele energie. Zo laten we  kwetsbare gemeenschappen in de steek. 

49184898093_717bdb3664_o(1).jpgFoto: klimaatmars op vrijdag 6 december in Madrid. Credit: FoEI

Top: steeds meer rechtszaken voor het klimaat

Steeds meer mensen en organisaties besluiten grote vervuilers aan te klagen. Zo zijn wij vorig jaar een rechtszaak begonnen tegen Shell vanwege zijn rol in het veroorzaken van klimaatverandering. En Urgenda klaagde de Nederlandse overheid aan. Want ook zij doen te weinig tegen de uitstoot van broeikasgassen. Daar blijft het niet bij. Tijdens de klimaattop kwamen vele rechtszaken aan bod tegen bijvoorbeeld overheden, kolenbedrijven, fossiele projecten en de Europese Unie.

Flop: geen ruimte voor de stem van burgers

Het bedrijfsleven was in grote getalen aanwezig op de klimaattop. Fossiele bedrijven lobbyden erop los en organiseerden lezingen en paneldiscussies. Ook Shell stond regelmatig op het podium. Maar niet zonder dat activisten daartegen protesteerden.

Toch kregen burgers weinig kans om hun stem te laten horen. Vreedzame protestacties werden afgekapt en  actievoerders werden naar buiten gewerkt. En dat terwijl dit juist een van de weinige momenten is waarop mensen uit de hele wereld hun stem kunnen laten horen. Een belangrijk moment, omdat de besluiten die tijdens de COP worden genomen gevolgen hebben voor hun toekomst.

Hoe nu verder?

Het is duidelijk: er is meer druk nodig vanuit de samenleving om landen tot actie te bewegen. Te veel landen nemen de klimaatcrisis niet serieus. Gelukkig is er reden om hoopvol te zijn. Er is een groeiend besef dat olie, gas en kolen in de grond moeten blijven. Jongeren eisen hun plek op in de onderhandelingen en inspireren anderen. En de klimaatbeweging groeit! Wil jij daar aan mee doen? Kom dan naar de Klimaatduik op 1 januari 2020.

Word mede-eiser in onze Klimaatzaak tegen ING

Wij klagen ING aan in een baanbrekende nieuwe Klimaatzaak. Nooit eerder werd een bank in Nederland aangeklaagd omdat zijn klimaatbeleid tekortschiet. En jij kan meedoen. Sluit je aan bij deze nieuwe rechtszaak en word mede-eiser.

Loading...