Begin dit jaar stuurden we 29 grote vervuilende bedrijven een brief met de dringende oproep: kom met een goed klimaatplan. De meeste mensen snappen dat dit nodig is. Maar verdraaiingen en halve waarheden zorgen voor verwarring. Hier lees je de antwoorden op de 5 slechtste smoesjes voor grote bedrijven om niets aan het klimaat te hoeven doen.
Milieudefensie heeft alle recht om op te komen voor milieu en mens. Dat zit zo.
Milieudefensie is een vereniging. Stichtingen en verenigingen hebben in Nederland het recht om namens een groep op te komen voor een gedeeld belang. Dat is vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek, in artikel 3:305a. De Vereniging Milieudefensie kan daardoor als belangenbehartiger opkomen voor het belang van alle Nederlanders. Want alle inwoners van Nederland hebben het recht op een ongestoord gezinsleven. Milieudefensie komt dus ook voor jouw belangen op, zonder dat je daar iets voor hoeft te doen.
Milieudefensie maakt (als belangenbehartiger) zelf geen nieuwe regels, maar vraagt de rechter om een uitspraak te doen die ervoor zorgt dat bedrijven zich aan de bestaande democratisch vastgestelde regels houden. Zo is dat dus geregeld in Nederland. En daarom heeft Milieudefensie het in de wet vastgelegde recht om de rechter om een oordeel te vragen.
Nee, de rechter gaat helemaal niet op de stoel zitten van de politiek. De rechter controleert de politiek. Dat zit zo.
De rechter heeft de grondwettelijke taak om nationale en internationale afspraken over mensenrechten te beschermen. Daarmee gaat de rechter dus niet op de stoel zitten van de politiek. De rechter zorgt er juist voor dat de door de politiek gemaakte regels en wetten goed worden nageleefd.
Overigens voeren wij liever geen rechtszaken. We zien veel liever dat bedrijven en overheden uit zichzelf verantwoordelijkheid nemen, gevaarlijke klimaatverandering voorkomen en zich houden aan afspraken over mensenrechten. Aan die afspraken moet iedereen zich houden: jij, wij, de politiek en bedrijven.
Ja dat is waar. Maar het is én-én: naast bedrijven moeten ook politici aan de slag.
Daarom vragen wij de overheid al een tijd dringend om een Klimaatplicht in te voeren voor bedrijven. Maar bedrijven mogen hier niet op wachten. De internationale afspraken over mensenrechten in het Klimaatakkoord van Parijs zijn kraakhelder. We moeten alles doen om de opwarming van de aarde ruim onder de 2 graden Celcius te houden. Tijdens de Klimaattop in Glasgow is zelfs afgesproken dat we alles op alles zetten de opwarming te beperken tot 1,5 graad.
Het is trouwens wel opmerkelijk dat bedrijven nu wijzen naar de politiek. Want al zolang als de politiek milieuwetten wil maken, hebben grote vervuilers zich hiertegen verzet. Miljoenen euro‘s werden ingezet voor lobby in Den Haag om klimaatverandering in twijfel te trekken en klimaatregels te vertragen. Het is dan ook hoog tijd dat bedrijven nu eindelijk hun verantwoordelijkheid gaan nemen.
We hebben vooral voorlopers nodig, groot en klein. We hebben bedrijven nodig die werken in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs. Dat betekent een duurzaam eigen productieproces én de keuze om voortaan alleen nog duurzame producten te produceren. Deze bedrijven zijn er, en ze zijn succesvol. Zij hebben de toekomst.
Het is dus simpel: grote vervuilers moeten vergroenen of verdwijnen. Een eerste stap naar het vergroenen van een bedrijf is het maken van een goed klimaatplan. Een plan dat laat zien hoe het bedrijf in 2030 45% minder CO2 kan uitstoten. Dit gaat wel om een absolute vermindering. Met heldere en geloofwaardige tussenstappen op weg daarnaartoe. En dit alles zonder de mensenrechten-richtlijnen van de UNDP te schenden.
Andere bedrijven hebben dezelfde verplichtingen als Shell. Ook zij moeten hun CO2-uitstoot terugdringen. Rechtszaken stellen alleen maar vast dat bedrijven die verplichting hebben.
Shell beweerde in de rechtbank dat andere bedrijven in het gat zouden springen, bijvoorbeeld als Shell uit Nigeria zou vertrekken. Dat zou dan dus geen enkel effect hebben op de CO2-uitstoot. Hier heeft Shell geen hard bewijs voor.
Maar zelfs als dat zo zou uitpakken, ontslaat dat Shell en andere bedrijven niet van de plicht om hun CO2-uitstoot aan te pakken. De rechter ging daarom niet mee in dit argument.
Inmiddels hebben we de klimaatplannen van 29 grote vervuilende bedrijven laten onderzoeken. Wat blijkt? De klimaatplannen zijn onvoldoende. De bedrijven gaan door met vervuilen alsof er geen klimaatcrisis is.
De tijd van verzinsels en smoesjes is voorbij. Grote vervuilers hebben geen tijd meer om zich daarachter te verschuilen. Want alleen als íedereen meedoet, kunnen we de grootste klimaatrampen nog voorkomen.
Samen pakken we grote vervuilers aan. Help je mee? Onderteken de oproep.
Foto bovenaan: Industriegebied met fabriekspijpen die rook uitstoten. Daarachter de zon die erdoorheen probeert te breken. Fotografie: TR Stok (Shutterstock)
Wij klagen ING aan in een baanbrekende nieuwe Klimaatzaak. Nooit eerder werd een bank in Nederland aangeklaagd omdat zijn klimaatbeleid tekortschiet. En jij kan meedoen. Sluit je aan bij deze nieuwe rechtszaak en word mede-eiser.
