De lucht in Nederlandse steden is een stuk slechter dan je misschien denkt. Ieder jaar overlijden er zelfs duizenden mensen als gevolg van luchtvervuiling. Het roer moet om. Maar jammer genoeg zijn er nog steeds veel misverstanden over luchtkwaliteit en verkeer. Hier zetten we er een paar op een rijtje.
Dit lijkt een heel logische gedachte. Toch wijzen onderzoeken keer op keer uit dat het niet werkt: meer asfalt zorgt er alleen maar voor dat méér mensen de weg op gaan. Die files zijn er dus binnen de kortste keer gewoon weer. Of de auto’s staan met z’n allen bij het volgende knooppunt weer vast.
Stel je eens voor: de Kalverstraat (of jouw favoriete winkelstraat- of -plein in de buurt) verandert in een drukke autostraat. Zou je het nog steeds fijn vinden om er te shoppen? Nee, natuurlijk. Winkeliers in Sliedrecht bijvoorbeeld zijn daarom helemaal niet blij dat de gemeente weer auto’s wil laten rijden door hun winkelstraat. Andersom werkt het juist veel beter: zo werd het Antwerpse plein de Meir in 1992 omgebouwd van een drukke, gevaarlijke straat vol auto’s naar een autovrije straat, waarna het uitgroeide tot de drukst bezochte winkelstraat van België. Op een schoon plein waar je lekker kunt flaneren en fietsen blijf je nu eenmaal veel langer hangen. Klanten die met de fiets komen doen volgens onderzoeken dan ook meer en vaker boodschappen dan mensen die de auto als hun voornaamste vervoersmiddel gebruiken
Dat we nu gezonder zijn dan vroeger heeft met veel dingen te maken, zoals betere ziekenhuizen en betere zorg. En gelukkig is de luchtkwaliteit ook wel ietsje opgeknapt de afgelopen decennia. Maar dat we goeie stappen hebben gemaakt, wil niet zeggen dat we nu op moeten houden. Nog altijd leven we korter door luchtvervuiling en zijn tienduizenden mensen er ernstig ziek van. Wij vinden dat onacceptabel.
Techniek en innovatie kan veel oplossen, maar we moeten ons er niet blind op staren. Zo is er geen wetenschappelijk bewijs voor de werking van City Trees: de zogenaamde mosmuren die luchtvervuiling uit de lucht zouden filteren. Ook voor speciale verfjes en elektrostatische banen met hetzelfde doel is weinig bewijs. Bovendien leiden ze af van de echte oplossingen. Luchtverontreiniging is veel beter te voorkomen bij de bron: zorg voor minder uitlaatgassen. En de elektrische auto dan? Ook die oplossing is niet zaligmakend: als iedereen met een zelfrijdende auto op pad gaat, komen er misschien nog wel meer auto’s op straat. En natuurlijk is het goed als auto’s elektrisch worden, maar ook groene stroom is niet eindeloos beschikbaar. Bovendien nemen elektrische auto’s nog steeds veel ruimte in en zijn ze voor mensen met een kleinere beurs niet te betalen. Elektrische deelauto’s zien wij zeker als een deel van de oplossing, maar openbaar vervoer en de fiets moeten de hoofdrollen krijgen.
Inderdaad komt er ook ongezonde lucht uit het buitenland, en is dat een probleem dat óók aangepakt moet worden. Maar onderzoek toont aan dat er nog altijd méér ongezonde lucht vanuit Nederland naar het buitenland gaat dan andersom. Dus we moeten sowieso ook binnen ons eigen land aan de slag. En maatregelen zoals milieuzones in Rotterdam en Utrecht hebben nu al aantoonbaar effect. Meer ruimte voor wandelen en fietsen en goed openbaar vervoer in plaats van alle ruimte die naar auto’s gaat levert zelfs nog veel meer op. Niet alleen is dat goed voor de luchtkwaliteit, maar ook wordt er minder CO2 uitgestoten en wordt de stad er een stuk leuker en groener op.
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
