Natuur- en milieuorganisaties gingen maandag in gesprek over stikstof met bemiddelaar Johan Remkes en de ministers Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) en Rob Jetten (Klimaat). Dit zijn de 4 belangrijkste punten die wij inbrachten.
Het kabinet wil de stikstofuitstoot in Nederland vóór 2030 halveren. Dat is een belangrijk doel dat ook echt moeten worden gehaald, en waar we beter vandaag dan morgen aan kunnen beginnen. Het klimaat verandert wereldwijd en de natuur in Nederland holt achteruit. Dat aanpakken is een grote uitdaging. Maar zoals Nelson Mandela ooit zei: “It always seems impossible until it‘s done.“ Het lijkt altijd onmogelijk, tot het voor elkaar is. Dat geldt ook voor de stikstofcrisis.
Samen met de andere natuur- en milieuorganisaties hebben we daarom benadrukt dat het heel belangrijk is om vast te houden aan de stikstofdoelen. In het gesprek zeiden ministers Van der Wal en Jetten gelukkig dat uitstel ook volgens hen geen optie is.
Aan tafel bij Remkes brachten wij ook het idee in om biologische boeren te ontzien bij de aanpak van de stikstofcrisis. Zij zijn nu al goed bezig en zouden daarvoor beloond moeten worden. De ministers gaven aan dat zij wel wat voor voelen voor ons plan en gaan onderzoeken of dit haalbaar is.
Overigens verdienen alle boeren hulp bij de omschakeling naar duurzame landbouw. Het is niet klimaatrechtvaardig als de stikstofcrisis alleen op hun schouders rust. De stikstofcrisis, die eigenlijk een natuurcrisis is, en de klimaatcrisis, vragen om een gezamenlijke aanpak.
“De reactie van ministers Van der Wal en Jetten op ons voorstel om biologische boeren te ontzien, stemt heel hoopvol.“ Dat zegt Bram van Liere, die namens Milieudefensie aan tafel zat bij Remkes. “De bioboer verdient perspectief en steun van de overheid. Dat motiveert ook weer andere boeren om het goede voorbeeld te volgen.“
In de stikstofcrisis moeten de échte vervuilers betalen. Grote bedrijven in de voedselindustrie hebben deze crisis namelijk zien aankomen. Met voorop de Rabobank, die jarenlang de groei en intensivering van de landbouw financierde. Daarover schreven we eerder dit opiniestuk in het Financieele Dagblad.
Maar denk ook aan supermarkten als Albert Heijn, die nog veel te weinig doen voor de overgang van dierlijke naar plantaardige eiwitproducten. En zuivelbedrijf FrieslandCampina, vleesbedrijf VION en de veevoerbedrijven die wereldwijd ontbossing blijven veroorzaken. Zij hebben er allemaal aan bijgedragen dat de natuur er zó slecht voor staat dat zelfs kleine bouwvergunningen niet verleend kunnen worden. Waardoor bouwbedrijven, die maar beperkt bijdragen aan de stikstofuitstoot, in de problemen komen en geen huizen kunnen bouwen. Terwijl die huizen juist zo nodig zijn.
Deze bedrijven proberen hun verantwoordelijkheid te ontlopen. Daarom zou de overheid ze moeten dwingen bij te dragen aan de omschakeling naar een houdbare landbouw. Nu doen ze veel en veel te weinig.
Het gaat overigens niet alleen om eerdergenoemde bedrijven. Ook staalfabrikant Tata Steel en bijvoorbeeld luchthaven Schiphol stoten heel veel stikstof uit. Ook zij moeten daarom zo snel mogelijk maatregelen nemen.
De miljarden die de overheid investeert om de stikstofcrisis het hoofd te bieden, mogen de klimaatcrisis niet verergeren. Daarom is het onacceptabel als grote vervuilende bedrijven, die vaak fors geprofiteerd hebben van de schaalvergroting, nu ook financieel profiteren van het klimaat- en stikstoffonds. Terwijl ze nog niet eens een goed klimaatplan hebben.
De rechter oordeelde in onze klimaatzaak dat Shell een eigen verantwoordelijkheid heeft om gevaarlijke klimaatverandering te stoppen. En wat voor Shell geldt, geldt ook voor andere grote bedrijven. Een goed klimaatplan is een minimale voorwaarde om aanspraak te maken op geld uit klimaatfondsen. Dat gaat over miljarden euro's.
Het is belangrijk dat minister Jetten van zoveel mogelijk mensen hoort dat hij bedrijven zonder goed klimaatplan geen subsidie moet geven. Steun daarom onze oproep.
Meer weten?
Voor het stikstofgesprek in Den Bosch stuurden natuur- en milieuorganisaties een gezamenlijke brief aan Remkes. Klik hier om deze brief te lezen. Eerder ging er ook een brief met aanbevelingen voor een toekomstbestendige landbouw naar minister Henk Staghouwer (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit).
Foto bovenin: heide in natuurgebied het Balloërveld, beeld door Jan Ubels.
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
