Mensen die zich inzetten voor verandering - we noemen ze ‘veranderaars’ - zijn ons fundament, onze basis. Met hen maken we hét grote verschil. Daarom bouwen we aan een beweging van veranderaars, om samen impact te maken en de klimaatcrisis aan te pakken. Samen vormen zij onze verandermacht.
We richten we ons op álle mensen die zich lokaal inzetten voor het klimaat: Operatie Klimaatgroepen, lokale afdelingen, lokale initiatieven en individuele leden. We ondersteunen deze veranderaars bij het organiseren van acties en bieden trainingen en advies aan.
In 2022 zetten we in op het versterken van onze verandermacht vanuit de basis, door ons ondersteuningsaanbod uit te breiden. Zo bouwden we aan sterke lokale groepen die hun eigen doelen effectief en gemotiveerd bereiken én bijdragen aan onze campagnes.
Onze Operatie Klimaatgroepen (OK-groepen) zetten zich in voor een leefbare planeet en zijn actief in heel Nederland. Zij organiseren acties in hun eigen buurt. Dit jaar lag de focus op het in beweging krijgen van 29 grote vervuilers die we een brief stuurden. Zie ook hoogtepunt 1 en hoogtepunt 2.
Op 29 maart voerden OK-groepen tegelijkertijd actie bij 11 grote vervuilers in heel Nederland: van RWE in Groningen tot Dow Chemical in Terneuzen.
Tijdens de actiemarathon in november waren meerdere OK-groepen actief om grote vervuilers in beweging te krijgen.
Actievoerders bouwen een dijk voor de Wadden
In 2022 richtten we een landelijke Operatie Klimaatgroep op die actie voert tegen Shell (OK Shell). De veranderaars van OK Shell komen dus uit heel Nederland en voeren zelfstandig actie, met ondersteuning van Milieudefensie. In oktober waren ze succesvol bij het hoofdkantoor van Shell.
We geloven in samenwerken, verbinden en versterken op lokaal niveau want verandering komt uit de samenleving. Inspirerende initiatieven dreigen soms stuk te lopen door gebrek aan financiële middelen of kennis van organizing. Met het Initiatievenloket geven we veranderaars het gereedschap in handen om hun ambities waar te maken.
Met het Fonds Lokale Initiatieven voorzien we lokale initiatieven van geld om lokaal invloed uit te oefenen. Als een groep een goed idee heeft om de wereld mooier te maken en de middelen ontbreken, komt zij in aanmerking voor een financieel steuntje in de rug. Het plan moet lokaal worden uitgevoerd, kort en projectmatig zijn en aansluiten bij de doelen van Milieudefensie. In 2022 ontvingen we 25 aanvragen waarvan we er 22 goedkeurden. Daarmee ondersteunden we bijeenkomsten en activiteiten rond de thema’s klimaat, voedsel, luchtvaart en gaswinning.
Soms wil een groep juridische stappen zetten maar weet zij niet hoe. Onze online juridische toolkit biedt dan uitkomst met informatie, tips en voorbeeldbrieven.
Bij het trainingsloket verzorgen we trainingen om lokale groepen op weg te helpen: over inclusiviteit, klimaatrechtvaardigheid, actievoeren, organizing en projectplanning. In 2022 kwam er een nieuwe training bij: over communicatie. We ontvingen 69 aanvragen, 63 trainingen werden gegeven. Er waren 28 trainers actief, in alle hoeken van Nederland.
In oktober en november is de toen net aangetreden nieuwe co-directeur Laan van Staalduinen met een aantal medewerkers gaan kennismaken met de lokale afdelingen in het land.
Zij bezochten 20 van de in totaal 24 lokale afdelingen van Milieudefensie. Zo kregen ze een goede indruk van wat er (lokaal) speelt en van de thema’s waar zij aan werken, zoals klimaat, biodiversiteit, luchtkwaliteit, luchtvaart en (zwerf)vuil. Er bleek veel behoefte te zijn aan juridische hulp.
In 2022 gingen we verder met het versterken van onze (groepen) veranderaars via digitale tools. Dit deden we met het Veranderaarsplatform, de Gespreksapp en de Albert Heijn-filialentool. Daarnaast maakten we werk van het verbeteren van onze registratiemethode.
In 2022 waren er 706 veranderaars actief op ons Veranderaarsplatform. Zij vonden daar informatie, wisselden tips en kennis uit en meldden zich aan voor bijeenkomsten en acties. Uit ons gebruikersonderzoek bleek dat de informatie en het kunnen aanmelden het hoogst werden gewaardeerd. Er is ook ruimte voor verbetering: gebruikers vinden het platform soms niet gebruiksvriendelijk en de agendafunctie kan beter. Hier gaan we aan werken in 2023.
In mei 2022 lanceerden we de Gespreksapp waarmee veranderaars gesprekken kunnen voeren met klanten, werknemers en omwonenden van bedrijven. Met de app voerden we 600 gesprekken met klanten en werknemers bij bedrijven als Ahold Delhaize, Unilever, ING en Rabobank. Soms gingen veranderaars ook binnen in gesprek. In 2023 zetten we de Gespreksapp ook in bij de werknemerscampagne van het Team Activiteiten.
In 2022 ontwikkelden we de Albert Heijn-filialentool waarmee Operatie Klimaatgroepen een Albert Heijn-filiaal konden adopteren. Via de tool gaven zij aan welke Albert Heijn ze kozen om actie bij te voeren. Vervolgens vroegen zij klanten om onze petitie te ondertekenen. De tool werd een groot succes. Na een week stond de teller op 19 geadopteerde filialen en kondigde Albert Heijn aan dat ze met een goed klimaatplan gaan komen. In 2023 ontwikkelen we de Ahold-mobilisatietool, gericht op de aandeelhoudersvergadering van Ahold Delhaize.
In 2022 stelden we vast dat de registratie van actieve veranderaars onvoldoende op orde is. Om te groeien als beweging moeten we contactmomenten en –gegevens en kenmerken van veranderaars eenvoudig en gebruiksvriendelijk kunnen registreren. Daarom vroegen we een donatie aan bij Stichting Den Brinker. Deze aanvraag is toegekend en dus onderzoeken we in 2023 hoe we de registratie kunnen verbeteren.
In 2022 organiseerden we 2 Algemene Ledenvergaderingen (ALV’s) die zowel op locatie als online te volgen waren. Op 11 juni stemde de ALV in met de nieuwe bestuursstructuur van Vereniging Milieudefensie. Tijdens de ALV van 10 december presenteerden we de plannen voor 2023 en die werden aangenomen. Een belangrijk onderdeel daarvan waren de plannen voor ledenparticipatie. In totaal stemden 2535 leden. Dit aantal is iets hoger dan in 2021 (2204). In totaal waren er 230 mensen aanwezig (in 2021: 410). Alle leden konden van tevoren stemmen, dus ook de leden die niet aanwezig waren op de ALV.
In april vond de Lokale Afdelingendag plaats. Deze dag organiseerden we in 2022 voor het eerst samen met onze Operatie Klimaatgroepen en het was de eerste fysieke bijeenkomst na 2 jaar corona. Er waren 40 mensen aanwezig, waarvan 10 mensen van lokale afdelingen. De aanwezigen wisselden kennis en kunde met elkaar uit tijdens 3 workshops. Ook vierden ze dat alle 29 grootste vervuilers een klimaatplan hebben ingeleverd.
Fair Future Generators is een initiatief van Milieudefensie waarbij jongeren tussen 18 en 27 jaar gedurende 4 maanden trainingen volgen en werken aan een project rond klimaatrechtvaardigheid. Dit project kan worden ingevuld bij Milieudefensie of bij een collega-organisatie. In 2022 deden er 137 jongeren mee (in 2021: 95). Zij werkten aan 64 verschillende projecten in het hele land. Bij Milieudefensie deden ze projecten bij het team Shell en bij Milieudefensie Jong.
Het traject startte met een weekend vol trainingen over klimaatrechtvaardigheid, diversiteit en organizing. De kennis en vaardigheden die ze opdeden, pasten ze toe in hun eigen project. Bijvoorbeeld bij het opzetten van een actie tegen Shell of het organiseren van een festival rondom regeneratie. De deelnemers volgden ook workshops die werden verzorgd door teams van Milieudefensie. Daardoor werden ze gestimuleerd om ook na Fair Future Generators actief te blijven in de klimaatbeweging.
In 2022 ontwikkelden we voor Fair Future Generators (en het trainingsloket, zie hierboven) een nieuwe training over communicatie.
Bij Fair Future Generators vinden we het belangrijk dat álle jongeren zich welkom voelen. Een stagiair deed in 2022 onderzoek naar het betrekken van jongeren met een migratieachtergrond. In 2023 zal een nieuwe stagiair zich richten op jongeren met mentale gezondheidsproblemen. Uit onze enquête onder oud-deelnemers bleek dat 91% voor het eerst contact had met mensen buiten hun gebruikelijke kring. En ook belangrijk: 87% zet zich een halfjaar na deelname nog steeds in voor klimaatrechtvaardigheid.
In december werd bekend dat de subsidie voor Fair Future Generators wordt verlengd tot en met 1 december 2023. In 2023 volgt een nieuwe subsidieaanvraag voor 2024 tot en met 2026.