Shell oefent druk uit op de Argentijnse natuur en de mensen die er wonen. Al 100 jaar lang! Wij spraken Hernández Scandizzo, journalist en klimaatactivist uit Argentinië. Hij legt uit hoe Shell het klimaat op het spel zet en waarom onze klimaatzaak zo belangrijk is.
Foto bovenin: journalist en klimaatactivist Hernández Scandizzo uit Argentinië.
Veel activiteiten van vervuilende bedrijven vinden plaats op het voorouderlijke grondgebied van het Mapuche-volk, een Inheemse groep in Argentinië. Zo ook één van de grootste olie en gasvelden ter wereld: Vaca Muerta.
Hernan legt uit: "Dit zorgt voor druk op de gebieden van de Mapuche. Hun grond wordt gebruikt om putten te boren, wegen aan te leggen en vee te houden." Dit alles zonder instemming van de Mapuche-bevolking zelf. De overheid erkent hun rechten over deze grond niet. Dus staat de overheid de vervuilende bedrijven toe hun gang te gaan, zonder overleg met de Mapuche. "Dit verergert de conflicten al 10 jaar".
Mabel Campo Marino, hoofd van de Campo Maripe gemeenschap sprak hier in 2019 over in The Guardian: "Toen we naar school gingen riepen de andere kinderen: 'Hier komen de indianen'. Zij zijn nu de mensen die weigeren te accepteren dat wij Mapuche zijn, omdat dat ons het recht tot ons land zou geven."
De activiteiten van de vervuilende bedrijven brengen veel afval met zich mee, en zij verzorgen geen goede afvalverwerking, Mabel Campo Marino zei hierover: "Ze boorden ongeveer 400 putten die alles hebben vervuild. Ze groeven kuilen naast de putten waar ze al het onverwerkte afval in dumpten. Daar gooien ze dan kalksteen bovenop om het te verbergen. We zijn ons beste land kwijt."
Een gaucho van de lokale Mapuche gemeenschap begeleidt zijn kudde vee. Foto: Cristian Martin
Ook de lokale medewerkers van vervuilende olie- en gasbedrijven hebben het zwaar te verduren. Hernan vertelt hoe het aantal ongevallen in Argentinië de afgelopen jaren is toegenomen bij fracking operaties. "In de afgelopen 10 jaar zijn bijna 20 arbeiders om het leven gekomen in verschillende situaties rondom het winnen van olie en gas."
Fracken is een methode om olie en gas uit de diepe ondergrond te halen door scheuren te creëren in het gesteente waar het gas opgesloten zit. Deze activiteiten zorgen vaak voor lokale aardbevingen.
In Argentinië zien we alle verschillende kanten van de klimaatcrisis samenkomen: aardbevingen, het stelen van Inheems land, gezondheidsproblematiek, medewerkersongevallen. Logisch dus dat het verzet van de Argentijnse bevolking groeit.
Wat vinden zij eigenlijk van de uitspraak van de rechter in de klimaatzaak? Shell moet de CO2-uitstoot met 45% verminderen. Dus nieuwe projecten starten (of uitbreiden) kan eigenlijk helemaal niet.
De klimaatzaak zorgt in Argentinië ook voor een sterk argument om de projecten aan te pakken die Shell wil starten of uitbreiden. Al in 2018 adviseerde het Comité voor Economische, Sociale en Culturele Rechten van de Verenigde Naties de Argentijnse regering om te stoppen met fracken* in Vaca Muerta.
Waarom stoppen? "Omdat de winning van gas- en oliewinning door fracking in Vaca Muerta klimaatontwrichtig verergert. En die CO2-uitstoot kunnen we ons niet veroorloven als we de klimaatdoelen van Parijs willen bereiken." legt Hernan uit. "Met de activiteiten in Vaca Muerta is Argentinië ver van de klimaatdoelen."
Vaca Muerta, één van de grootste olie- en gasvelden ter wereld (zo groot als België) ligt op Mapuche grondgebied. Verschillende bedrijven, waaronder Shell, zijn hier actief. De olie- en gasactiviteiten veroorzaken aardbevingen. Foto: Hernan
Shell speelt eigenlijk een groot gokspel met de natuur in Argentinië. "Ondanks de uitspraak van de rechter in de klimaatzaak vorig jaar blijft Shell het klimaat op het spel zetten met fracking in Vaca Muerta, nieuwe infrastructuur voor transport en export voor ruwe olie en uitbreiding van de oliegrens op zee."
Toch brengt de klimaatzaak ook hoop mee voor Hernan in Argentinië "De klimaatzaak laat goed zien dat dit geen fantasieën van activisten zijn, zoals ze ons dat vaak vertellen. Wij zijn geen klimaatterroristen, wij zijn natuurbeschermers. De rechter is duidelijk: onze meningen zijn gegrond. En wij zijn van mening dat de klimaatzaak een argument is om de nieuwe projecten van Shell te stoppen."
De impact van grote vervuilende bedrijven, zoals Shell, is niet altijd voor iedereen zichtbaar. "Juist daarom is solidariteit zo belangrijk tussen degenen die in het Zuiden strijden en degenen die in het Noorden strijden" aldus Hernan. Hij gaat verder: "In Europa is het belangrijk dat bepaalde sectoren hun energieverbruik verminderen. In Argentinië is het juist belangrijk dat bepaalde sectoren toegang hebben tot energie om hun kwaliteit van leven te verbeteren.
Dus de samenwerking tussen organisaties als de onze, in het Noorden en in het Zuiden, is erg belangrijk. Om de omvang van de strijd in elk van de gebieden te begrijpen. En ook om te begrijpen dat er buiten geografische, culturele of materiële verschillen ook gemeenschappelijke doelen zijn."
Hernan sluit af met "Dialoog is belangrijk. In sommige situaties is het moeilijk om projecten in het Zuiden tegen te gaan, en dan kunnen organisaties in het Noorden druk uitoefenen op internationale bedrijven en overheden. Solidariteit tussen het Noorden en Zuiden is de sleutel."
Shell maakt plannen om naar olie en gas te boren op meer dan 750 plekken wereldwijd: van de Waddenzee tot Argentinië. Daarmee laat Shell zien het vonnis van de klimaatzaak niet serieus te nemen. Geef tegengas en stuur de bestuursleden van Shell een kaartje.
Lees ook deel 1 van het interview met Hernández Scandizzo, over de gelijkenissen tussen de situatie in Argentinië en Groningen, en hoe het volk in Argentinië elke maand protesteert tegen de plannen van Shell en andere fossiele bedrijven.
Wij klagen ING aan in een baanbrekende nieuwe Klimaatzaak. Nooit eerder werd een bank in Nederland aangeklaagd omdat zijn klimaatbeleid tekortschiet. En jij kan meedoen. Sluit je aan bij deze nieuwe rechtszaak en word mede-eiser.
