We mogen weer stemmen, nu voor de Provinciale Statenverkiezingen. Dat klinkt misschien minder belangrijk dan de Tweede Kamer, maar niets is minder waar. Juist provincies zijn belangrijk bij de klimaat- en natuurcrisis. Wij geven je 5 redenen om naar de stembus te gaan.
Niet alleen de landelijke politiek, maar ook de provincie kan actief bijdragen aan het klimaatakkoord van Parijs. En dat is nodig! De wetenschap laat zien dat er geen tijd te verliezen is. Provincies mogen bijvoorbeeld ingrijpen als een regio of gemeente de klimaatambities niet waarmaakt. Zodat de doelen toch gehaald worden.
Veel CO2-uitstoot wordt veroorzaakt door de industrie. De provincie kan bedrijven helpen bij het besparen van energie. Tegelijkertijd kan de provincie ervoor zorgen dat er vanuit de provincie minder of zelfs geen financiële steun gaat naar bedrijven zonder goed klimaatplan.
Woon je in een gebied waar veel grote vervuilende bedrijven zitten? Het uitgeven van milieuvergunningen gebeurt grotendeels door de provincie. De provincie kan strengere eisen stellen aan deze vervuilers om zo de CO2-uitstoot te verminderen, de luchtkwaliteit in de omgeving te verbeteren en andere vormen van overlast op te lossen.
Wat zijn de Provinciale Staten?
Geen overbodige vraag voordat we gaan stemmen: wat zijn de Provinciale Staten eigenlijk?
Iedere provincie heeft eigen volksvertegenwoordigers, die worden verkozen tijdens de Provinciale Statenverkiezingen. De Provinciale Staten stellen het beleid op provinciaal niveau vast. Dat gaat om zaken die vaak te klein zijn voor de Tweede Kamer, maar te groot voor de gemeente. Daarbij houden de provincies toezicht op de gemeentes om te kijken of zij de gestelde doelen waarmaken.
De Provinciale Staten nemen dus beslissingen die invloed hebben op ons dagelijks leven en onze directe omgeving. Dat kan bijvoorbeeld gaan om openbaar vervoer en bereikbaarheid, maar ook over natuurgebieden in de buurt en luchtvaart. Ook krijgen provincies steeds meer taken bij het uitvoeren van landelijk beleid. Denk aan het bepalen van locaties voor windmolens. Of zorgen voor minder uitstoot van stikstof in de landbouw, zodat woningbouw door kan gaan.
Om van fossiele brandstoffen af te komen en de klimaatdoelen te halen zullen we op korte termijn flink moeten investeren in duurzame energie. Om deze energie zo efficiënt mogelijk op te wekken, is een combinatie van windmolens en zonnepanelen nodig. De provincies gaan over het uitvoeren van nieuwe zonne- en windenergieprojecten. Hiervoor hebben ze per provincie ambitieuze plannen opgesteld, de RES (Regionale Energiestrategie). Het is aan de provincie om ervoor te zorgen dat nieuwe projecten met windmolens rekening houden met omwonenden en natuur.
De provincie bepaalt waar het mobiliteitsbudget aan besteed wordt: is dat bijvoorbeeld aan de verbreding van snelwegen, of de uitbreiding van het lokale openbaar vervoer?
Investeren in openbaar vervoer is essentieel om broeikasgassen en luchtvervuiling te verminderen. Wanneer het openbaar vervoer goed is, zullen mensen minder snel de auto pakken. Dat is niet alleen goed nieuws voor het klimaat, maar ook voor de luchtkwaliteit in onze omgeving.
Naast openbaar vervoer kunnen de provincies ook het delen van elektrische auto’s en scooters stimuleren. Zo zijn er minder parkeerplekken nodig en gaat de CO2-uitstoot in steden omlaag.
Ga je liever met de fiets? Ook daar kan je de leden van de Provinciale Staten voor aankijken. Provincies kunnen investeren in het aanleggen van meer fietspaden. Ook kan de provincie ervoor zorgen dat de maximum snelheid omlaag gaat op provinciale wegen. Dit zorgt voor een veiligere verkeerssituatie en minder vervuiling.
Foto: een groen potlood kleurt een stemhokje groen in.
Het gaat slecht met de natuur in Nederland. Dit komt voor een groot deel door de uitstoot van stikstof door de veeteelt. Daarom wil het kabinet dat de stikstofuitstoot in 2030 is gehalveerd. Dit betekent m.n. dat het aantal koeien in Nederland moet verminderen. Daarnaast is stikstof een probleem voor het bouwen van woningen. Omdat ook bij de bouw stikstof vrijkomt, kan er pas gebouwd worden als ergens anders in Nederland minder stikstof wordt uitgestoten.
Het kabinet heeft het Transitiefonds Landelijk Gebied en Natuur ingesteld. Dit geld is bedoeld om de verduurzaming van de landbouw te bevorderen en de stikstofuitstoot te verminderen. Provincies moet vóór 1 juli 2023 met plannen komen. De provincie kan boeren dankzij dit fonds steunen bij de omschakeling naar duurzame kringlooplandbouw of uitkopen. Maar niet alle politieke partijen in de provincies willen hieraan meewerken. Daardoor kan de bouw van huizen stil komen te liggen en de natuur verder achteruitgaan. Er valt dus echt wat te kiezen!
De leden van de Provinciale Staten hebben nog een belangrijke taak: zij kiezen de leden van de Eerste Kamer. Zo breng je tijdens de Provinciale Statenverkiezingen dus eigenlijk ook indirect je stem uit op wie er in de Eerste Kamer komt. En dat is belangrijk, want de Eerste Kamer kan plannen op het gebied van klimaat en stikstof blokkeren of juist versnellen. Het is nu meer dan ooit van belang op een partij te stemmen die de klimaat- en stikstofcrisis serieus neemt. En die bereid is om maatregelen te nemen die zorgen voor eerlijk en ambitieus klimaatbeleid in Nederland.
Deze verkiezingen staan klimaat, natuur en stikstof centraal. Bij veel partijen komen deze thema’s terug in het verkiezingsprogramma. Ben je er nog niet helemaal uit wat je gaat stemmen op 15 maart? Vul het Kieskompas in voor jouw provincie om te kijken welke partij bij jouw standpunten past.
Waterschapsverkiezingen
Op 15 maart kan je ook stemmen in de waterschapsverkiezingen. De 21 waterschappen in Nederland zorgen voor een goed waterpeil en bewaken de waterkwaliteit. Ook beheren ze dijken en waterkeringen, iets dat steeds belangrijker wordt door de stijging van de zeespiegel. Zorg dus zeker dat je ook in de waterschapsverkiezingen jouw stem laat gelden. Stemadvies nodig? Kijk dan eens op mijnstem.nl/waterschappen.
Foto bovenaan: een vrouw staat op straat. Ze heeft een groot rood potlood vast.
Wij klagen ING aan in een baanbrekende nieuwe Klimaatzaak. Nooit eerder werd een bank in Nederland aangeklaagd omdat zijn klimaatbeleid tekortschiet. En jij kan meedoen. Sluit je aan bij deze nieuwe rechtszaak en word mede-eiser.
