Hoe pakken we de klimaatcrisis op een eerlijke manier aan? Voor een antwoord op die vraag gaan we met Operatie Klimaat in gesprek met zoveel mogelijk Nederlanders. Schrijver Stan Lenssen, zelf vrijwilliger voor Operatie Klimaat, ging in gesprek met stadsorganizer Saskia Lieon.
Aan je voordeur, op pleinen, in straten en parken, en in winkelcentra; overal kan je ons tegenkomen. Aan de hand van open vragen en stellingen gaan we met Nederlanders in gesprek over de klimaatcrisis. Het doel is bewustwording en het ophalen van input voor een Klimaatplan dat Milieudefensie zal aanbieden aan de politiek.
De huis-aan-huisgesprekken zijn stuk voor stuk kleine pareltjes van écht contact. Vrijwel elk keer blijkt dat de grote kracht ervan wederkerigheid is; je doet iets voor elkaar. Als ik iemand bedank voor het gesprek, krijg ik vaak te horen: ’Wat ontzettend goed dat jullie dit doen!’ Mensen snakken blijkbaar naar een kans om wat te kunnen doen. Zo’n huis-aan-huisgesprek geeft ze die kans. 
Saskia Lieon is stadsorganizer voor Milieudefensie in Amsterdam. Zij leidt een team van vrijwilligers die in Amsterdam zoveel mogelijk gesprekken voert. Na een pilot-fase van enkele maanden, ging Operatie Klimaat op 26 oktober officieel van start in Amsterdam. De locatie: het Amsterdamse Mosveld. Mosveld ligt in Amsterdam-Noord en maakt deel uit van een moderne, diverse volkswijk zoals die er veel zijn in de hoofdstad. Er woont een mengelmoes van autochtone Amsterdammers én Amsterdammers met een migratie-achtergrond.
Op het Mosveld was die zaterdagmiddag een informatiestand ingericht, er was straatkunst en een opvallende klimaatfiets voor 12 personen. Rond twee uur kwam een groep opgeschoten jongens van een jaar of 12 aangelopen. Zij wilden wel een ritje maken. Saskia raakte in gesprek met een jongeman van 20, die met dit groepje jongeren optrok. ‘Ik was vroeger ook zo’n schoffie’, vertelde hij, ‘Toen was er hier iemand in de buurt die zorgde dat ik op het rechte pad bleef. Ik heb gemerkt dat die hulp belangrijk is. Nu doe ik hetzelfde voor deze jongens.’
De man vertelde dat hij in het dagelijks leven vuilnisman is en achterop de vuilniswagen staat. Saskia legde hem de open vragen en stellingen voor die we ook huis-aan-huis gebruiken. Hij maakte zich zorgen over de vervuiling van de atmosfeer door uitlaatgassen, waar hij zelf dagelijks in werkt. Toen Saskia hem na afloop van het gesprek wilde bedanken, zei hij: ‘Je hoeft me niet te bedanken. Eigenlijk zie ik het andersom. Want weet je wat ik zo goed vind? Al die dingen die worden georganiseerd, zoals de Klimaatmars, daar worden wij niet voor uitgenodigd. Maar dit is zo anders. Nu kom jij hier om van mij en van ons in de buurt te horen wat wíj belangrijk vinden. Dus eigenlijk wil ik jou bedanken, omdat jullie naar óns toekomen!’
Saskia kan na een paar maanden nog precies vertellen hoe ze zich voelde: ‘Ik was ontroerd door die reactie - en ook aan het denken gezet. Ontroerd dat hij ons bedankte én ontroerd dat hij zo betrokken was. En door zijn zorg voor de mensen om hem heen en zijn bescheidenheid daarover. Hij hield ons als klimaatbeweging eigenlijk een spiegel voor: zijn wij als beweging niet te afstandelijk en elitair? Hoe betrekken we mensen die niet wit en/of hoogopgeleid zijn bij het nadenken over eerlijke klimaatoplossingen?’
Saskia heeft inmiddels al tientallen gesprekken gevoerd voor Operatie Klimaat. Saskia: ‘Weet je met welk woord ik deze campagne zou willen typeren? Dat is het woord ‘hoop’. Deze jonge vuilnisman liet het mij zien: Zoals hij uit zijn eigen ‘bubbel’ durfde te stappen, zo moeten wij ook als klimaatbeweging naar een zo breed mogelijke groep gaan luisteren. Dat is eigenlijk wat wij voor ogen hebben met onze huis-aan-huisgesprekken. Als je echt naar anderen luistert, dan blijkt dat je enorm verwelkomd wordt en dat je heel veel mensen meekrijgt. En is dat niet precies wat zo’n immens probleem als de klimaatcrisis nodig heeft?’
Enthousiast geworden door het verhaal van Saskia en Stan? Dan zijn we op zoek naar jou. We zoeken nog in het hele land vrijwilligers die in hun eigen buurt huis-aan-huisgesprekken kunnen voeren. Je wordt niet zomaar in het diepe gegooid: je krijgt uitleg van een lokale coördinator. Inmiddels deden online al tienduizenden mensen mee aan Operatie Klimaat. Ook spraken onze vrijwilligers inmiddels al duizenden mensen.
Wil jij ook in gesprek met anderen over eerlijke klimaatoplossingen?
Word veranderaar
Wil je online jouw mening geven over eerlijke klimaatoplossingen?
Vul hier de enquête in
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
