Een mijlpaal! Donderdag 11 maart dienden de ChristenUnie, PvdA, GroenLinks en SP een wetsvoorstel in voor verantwoord en duurzaam internationaal ondernemen. Ook wel de zorgplichtwet genoemd. Waarom moet deze wet er komen?
Nederlandse bedrijven en financiële instellingen zijn betrokken bij milieuvervuiling, klimaatschade, ontbossing, landroof en uitbuiting in het buitenland. In de Nigerdelta bijvoorbeeld zorgt Shell voor enorme olievervuiling. Akkers brengen nauwelijks meer iets op en vissen verdwijnen uit de rivieren. Hierdoor ontstaan grote voedseltekorten. Ook zijn er grote gevolgen voor de gezondheid van de lokale bewoners. Mensen in de regio gaan eerder dood door de olievervuiling. Ook ING komt er ongestraft mee weg dat zij financiële banden heeft met palmoliebedrijven die betrokken zijn bij ontbossing, landroof en kinderarbeid. Deze wet verplicht bedrijven zoals Shell en ING om milieu- en klimaatschade in hun keten te voorkomen.
Slachtoffers van misstanden als olievervuiling en ontbossing botsen nu nog op enorme barrières. Bijvoorbeeld wanneer zij naar de rechter willen stappen om te eisen dat bedrijven stoppen met vervuilen. Of om schadevergoeding te vragen. Deze wet heft die barrières op.
De Nederlandse overheid verwacht van bedrijven dat zij internationaal ondernemen met respect voor mens, milieu en klimaat. De realiteit is anders. Slechts 35% van de Nederlandse bedrijven houdt zich aan internationale richtlijnen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Nog te vaak zijn mensen en milieu het slachtoffer van grote bedrijven die alleen maar uit zijn op winst. Vrijwillige afspraken leiden niet tot verbetering. Een zorgplichtwet zorgt voor bindende afspraken die bedrijven wél verantwoordelijk houden.
Dit wetsvoorstel laat zien dat er uniek momentum in Nederland is voor een ambitieuze nationale zorgplichtwet. Op een aantal onderdelen heeft de wet nog wel uitwerking en aanscherping nodig. Het is belangrijk dat bedrijven expliciet verantwoordelijk gehouden worden voor klimaatschade in hun keten. En dat slachtoffers voor schadevergoeding hier naar de rechter kunnen stappen, waarvoor het Nederlands recht geldt. En niet zoals in de Shell Nigeria rechtszaak dat het Nigeriaanse recht van toepassing was. Wij pleiten ervoor dat deze elementen worden opgenomen in de wet.
In Europa is er ook een proces gaande om te komen tot Europese regels. Maar dat proces duurt lang en mooie plannen worden vaak afgezwakt. Daar kunnen we niet op wachten. Nederland kan een koploperspositie innemen door deze ambitieuze, nationale zorgplichtwet in te voeren. Daarmee vergroot Nederland het politiek draagvlak voor Europese maatregelen en hebben we meer kansen om invloed uit te oefenen op de Europese regels. Ambitieuze wetgeving in Nederland is dus een belangrijke stap richting een ambitieuze Europese zorgplichtwet.
Woensdag 17 maart zijn de Tweede Kamerverkiezingen. Wij roepen de Tweede Kamer op om na de verkiezingen het voorstel zo snel mogelijk te behandelen. Wij willen dat klimaat en het tegengaan van klimaatschade een belangrijke plek krijgt in de wet. Want we kunnen simpelweg niet om de klimaatcrisis en de verantwoordelijkheid van grote vervuilers heen. Het is hoog tijd dat de rechten van slachtoffers en de aansprakelijkheid voor bedrijven beter is geregeld . Als de Tweede Kamer deze ambitieuze nationale zorgplichtwet steunt, is dat een echte gamechanger.
-->Lees het hele wetsvoorstel.
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
