Vandaag lanceert Vice een korte documentaire. De 4 boeren met wie we samen de rechtszaak tegen Shell in Nigeria aanspanden, doen hun verhaal. Ook vertellen advocaat Channa Samkalden en Hilde Brontsema van Milieudefensie over hoe de zaak hen greep en nooit meer losliet.
Een van de eerste beelden van de documentaire is een fragment uit 2008 van oud-Shell baas Jeroen van der Veer. Jeroen zit in een talkshow. Een dun montuur op zijn neus, zijn ietwat vettige haar is stijf in een zij-scheiding over zijn hoofd gekamd. Zijn stem klinkt wat nasaal. Jeroen is boos. Want Jeroen vindt het niet eerlijk dat het hoofdkantoor van Shell in Nederland aansprakelijk gehouden wordt voor de olievervuiling in Nigeria.
Het kostte Milieudefensie 13 jaar om te bewijzen dat Shell in Nederland wel degelijk mede-verantwoordelijk is voor de olievervuiling in Nigeria. 13 jaar om te bewijzen dat Jeroen ongelijk had. En die strijd is door Vice vastgelegd in een indrukwekkende korte film.
29 januari 2021 wonnen we de rechtszaak tegen Shell. Er waren zowel in Nederland als in Nigeria tranen. Van vreugde maar ook van verdriet. Het kostte ons 13 jaar aan bloed, zweet, tranen en touwtrekken met Shell om op dit punt te komen. In de tussentijd hadden de 4 eisers nauwelijks geld om hun gezin te voeden. Sterker nog: voor 3 van de eisers kwam de uitspraak te laat. Zij zijn inmiddels overleden.
We zijn natuurlijk enorm blij met de uitspraak, maar we schamen ons ook. Voor Royal Dutch Shell, een Nederlands bedrijf, dat Nigerianen de afgelopen decennia heeft behandeld alsof hun leven niets waard is. Daar is niets koninklijks aan.
Milieudefensie directeur Donald Pols en advocaat Channa Samkalden staan de pers te woord na het winnen van de rechtszaak tegen Shell in Nigeria
Het mooiste van de uitspraak in deze rechtszaak is het signaal dat we afgeven aan de wereld. De uitspraak betekent dat een Nederlands bedrijf dat zoveel leed veroorzaakt in het buitenland vanaf nu het risico loopt door de rechter veroordeeld te worden. We snakken naar transparantie, zodat we precies kunnen zien wat er buiten onze landsgrenzen gebeurt.
We hebben betere wetten nodig om bedrijven zoals Shell aansprakelijk te stellen voor wat ze in het buitenland aanrichten. Dat kan met een klimaatplicht die bedrijven verplicht om wereldwijd maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Zodat we klimaatschade, milieuvervuiling en het schenden van mensenrechten voorkomen.
Rond 2008 schoven directeuren als Jeroen nog aan in talkshows om te vertellen hoe oneerlijk ze behandeld werden. Om uit te leggen hoe Shell het slachtoffer is van rebellen, corruptie en slechte regelgeving in een ver land. Tegenwoordig reageert Shell nooit meer in de openbaarheid op wat er in Nigeria gebeurt.
Wij wachten met smart op de dag dat een directeur van Shell anno 2021 aanschuift in een talkshow. En vertelt hoeveel het hem of haar spijt dat zoveel Nigerianen slachtoffer zijn van falend beleid van een van de rijkste en machtigste bedrijven ter wereld. En dat deze directeur vervolgens zegt dat hij alles op alles zet om Nigeria op te ruimen. Om de schade van de slachtoffers goed te maken. Die dag komt waarschijnlijk nooit. Maar zolang we blijven vechten, is er altijd hoop.
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
