De schadevergoedingen voor gedupeerde Groningers kunnen de komende jaren oplopen tot meer dan een miljard euro per jaar, dat concludeert onderzoeksbureau Profundo in een rapport in opdracht van Milieudefensie. De NAM reserveert echter slechts een vijfde van dat bedrag (217 miljoen euro) per jaar voor het vergoeden van aardbevingsschade in Groningen. ‘Het is overduidelijk dat het gereserveerde bedrag veel te laag is om de gedupeerden te compenseren. Kennelijk denken de rekenmeesters bij de NAM dat ze wegkomen met een schijntje’, stelt Jorien de Lege van Milieudefensie. Het rapport laat zien dat de NAM nog steeds negeert hoe verwoestend de gaswinning is voor de woonomgeving in het gebied.
Twee scenario’s
In het rapport is de mogelijke toekomstige schade berekend aan de hand van twee bevingsscenario’s. Scenario A gaat er vanuit dat er bij geleidelijke vermindering van de gaswinning geen bevingen meer plaatsvinden van meer dan 2 op de schaal van Richter en dat de schade beperkt blijft. In dit scenario wordt ten minste 313 miljoen euro uitgekeerd aan compensatie. In scenario B nemen de bevingen ook bij minder gaswinning niet af en blijft het patroon van in de jaren 2012 -2016 zich herhalen. Hierbij lopen de bedragen op tot meer dan een miljard euro per jaar.
De verwachting is dat de jaarlijkse kosten van beide scenario’s in werkelijkheid hoger uitvallen, omdat de onderzoekers de te verwachten kosten baseren op de uitgekeerde bedragen van de afgelopen jaren. Er loopt echter nog een groot aantal procedures en veel al geleden schade is (nog) niet bij de NAM geclaimd of is nog niet erkend door de NAM. Ook moeten de totale waardedaling van de huizen in het gebied, de immateriële schade en de kosten voor de versterkingsoperatie, van onder meer kerken en monumenten, bij het totaalbedrag worden opgeteld.
Tijd van gasmiljarden voorbij, nu komen de rekeningen
Milieudefensie concludeert dat de begroting van het gasbedrijf geen recht doet aan de breed gedeelde eis om de schade ruimhartig te vergoeden. ‘Volgens de rechter is de NAM volledig verantwoordelijk. Het bedrijf moet de Groningers dus ruimhartig gaan compenseren, maar het is de vraag of de NAM in de toekomst uit de rode cijfers kan blijven’, stelt Jorien de Lege.
Op basis van 27 miljard kuub per jaar wordt tot 2024 volgens de berekeningen minimaal 8 procent (Scenario A) of 27 procent (scenario B) van de verwachte winst uitgegeven aan schadevergoedingen. ‘De tijd van de gasmiljarden is voorbij, wat nu rest zijn stapels rekeningen. Het nieuwe kabinet heeft de taak om de gaswinning zo snel mogelijk terug te brengen om verdere schade te beperken. Wat al kapot is, moet zonder morren volledig en snel te worden hersteld’, zegt De Lege.
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
