What doesn't kill the TTIP, makes it stronger. Een maand geleden lazen we nog dat TTIP mislukt zou zijn, dat we een reset nodig hadden, dat het verdrag dood was. En kijk nu eens, de afgelopen week werd er weer ijverig dooronderhandeld, alsof er niks aan de hand is. Als ons verzet nu verslapt, dan komt TTIP als een boomerang keihard bij ons terug.
De afgelopen week kwamen de onderhandelingsteams van de VS en de EU voor de 15e keer bij elkaar. In New York dit keer. Als we de persconferentie moeten geloven, dan is er weer aanzienlijke vooruitgang geboekt. En op 11 november is alweer het volgende overlegmoment.
Oké, een volledig verdrag met bijna 30 hoofdstukken, dat komt er dit jaar niet meer. Maar pas op. Het TTIP-monster kan vele gedaanten aannemen. Let vooral op deze vijf strategieën om de meest giftige onderdelen van TTIP er alsnog snel doorheen te krijgen.
Over hoeveel hoofdstukken moet je het eens worden, om iets een verdrag te noemen en voor te leggen voor besluitvorming? Aan het eind van dit jaar zijn ze het misschien niet over alles eens, maar het zou zomaar kunnen dat er straks ineens een deelakkoord ligt, dat ze dan wel graag even willen ratificeren.
Gezien de staat van de onderhandelingen, kan het best zijn dat zo'n deelakkoord betekent dat de grenzen verder opengaan voor Amerikaans voedsel met bijbehorende pesticiden, dat de markt vrijer wordt voor grote banken en verzekeraars, dat bedrijven een kist vol nieuw gereedschap krijgen om belangrijke regels te verzwakken en vertragen en dat onze overheden minder mogelijkheden krijgen om lokaal diensten en producten in te kopen.
Als het niet via TTIP lukt, dan hebben de EU en de VS nog wel wat andere opties. Eén daarvan is TISA, een verdrag over diensten, waar meer dan 20 landen aan tafel zitten. Alles wat enigszins onder de noemer diensten valt, kan ook hierin opgenomen worden.
Daarnaast heb je het Energy Charter Treaty, een bestaand verdrag over energie van vooral Europese en Aziatische landen, en het verdrag dat verantwoordelijk is voor de meeste schadeclaims van multinationals via het claimsysteem. De VS is nu nog 'observerend lid', maar als ze zouden toetreden dan krijgen ook Amerikaanse energiebedrijven toegang tot het claimsysteem van het Energieverdrag, met alle risico's voor een snelle en betaalbare energietransitie van dien.
De ultieme manier om zoveel mogelijk multinationals te beschermen tegen de democratie is een permanent internationaal investeringshof. Zoals het internationaal strafhof, maar dan komen niet dictators, maar democratieën in het beklaagdenbankje. En zijn multinationals de 'slachtoffers' van de 'misdadige' democratische besluiten.
Dat is precies wat de EU nu voorstelt, een 'multilateraal investeringshof', ter vervanging van bestaande bilaterale afspraken. Als de VS meedoet, dan zou investeringsbescherming in TTIP niet meer nodig zijn. Sterker, als veel landen meedoen, dan zal het een gigantische uitbreiding betekenen van het aantal multinationals dat miljoenen- en miljardenclaims kan indienen tegen de bescherming van mens en milieu.
TTIP werpt al een aantal jaar zijn schaduw vooruit. Wist je dat de EU de grenzen heeft geopend voor de meest klimaatvervuilende olie ter wereld, uit Canada, bekend als teerzandolie? En waarom deed de EU dat? Omdat de VS en Canada erop aandrongen in het kader van de onderhandelingen over TTIP en CETA.
En de VS deed er ook nog iets voor terug. Dit voorjaar hebben zij hun exportverbod voor olie en steenkool opgeheven. En zo zorgt TTIP nog voordat er één hoofdstuk af is, voor méér handel in klimaatvervuilende fossiele brandstoffen. Brandstoffen waar we juist zo snel mogelijk vanaf moeten, als we de klimaatontwrichting binnen de perken willen houden.
In de wandelgangen hoor je ook wel eens het idee om TTIP op te knippen. De Europese Commissie zou zichzelf kunnen bevrijden van die lastige nationale parlementen, door een verdrag uit te onderhandelen met onderdelen waar officieel alleen de EU over gaat, zoals het openen van de grenzen voor Amerikaans voedsel met extra pesticiden, rechten voor bedrijven om regels te verzwakken en te vertragen en het vrijgeven van de import van vervuilend Amerikaans schaliegas.
Een paar elementen moeten ze dan even achterwege laten, waarvan het claimsysteem voor multinationals de belangrijkste is. Maar daar hebben ze nog wel wat andere opties voor, zoals je hierboven kunt lezen.
Loop mee op 22 oktober, tijdens de manifestatie tégen foute handelsverdragen en vóór een duurzame economie! Vanaf 13 uur op het Museumplein in Amsterdam.
Wij klagen ING aan in een baanbrekende nieuwe Klimaatzaak. Nooit eerder werd een bank in Nederland aangeklaagd omdat zijn klimaatbeleid tekortschiet. En jij kan meedoen. Sluit je aan bij deze nieuwe rechtszaak en word mede-eiser.
