Slechts 9 procent van de Nederlanders is voorstander van speciale tribunalen waar multinationals overheden kunnen aanklagen om hun investeringen te beschermen. Zo'n arbitragesysteem maakt onder de noemer ISDS deel uit van het controversiële vrijhandelsverdrag TTIP. De nagenoeg afwezige steun blijkt uit een peiling van onderzoeksbureau Multiscope in opdracht van foodwatch, Milieudefensie, Transnational Institute en SOMO.
Ondervraagden vinden dat buitenlandse bedrijven gewoon naar de Nederlandse rechter moeten stappen in plaats van naar een apart tribunaal of investeringshof. Ook neemt de steun van de Nederlandse bevolking voor het handelsverdrag TTIP af, vooral in de Randstad. Nederlanders zijn niet goed bekend met TTIP ('tie-tip', voluit Transnational Trade and Investment Partnership), maar blijken wanneer zij erover geïnformeerd worden erg kritisch over belangrijke onderdelen ervan. In oktober onderhandelen de EU en de VS verder over het verdrag.
De respondenten vrezen verder dat TTIP een bedreiging voor de democratie vormt. Ruim driekwart van de Nederlanders vindt dat alle onderhandelingsteksten van TTIP openbaar gemaakt moeten worden. Het geheime karakter van de onderhandelingen en gebrek aan transparantie is van meet af aan een doorn in het oog van politici, maatschappelijke organisaties en journalisten. “Een overgrote meerderheid van de Nederlanders ziet het niet zitten dat buitenlandse bedrijven buiten de rechter om schadeclaims tegen de overheid kunnen indienen en zo onze democratie omzeilen. Toch is dat wel precies wat er nu met TTIP op tafel ligt,” zegt Geert Ritsema van Milieudefensie.
De ambitie om wet- en regelgeving tussen de VS en de EU blijvend op elkaar af te stemmen krijgt ook weinig steun van de ondervraagden. Slechts 24 procent vindt dit een goed idee. Respondenten zijn bang dat deze vorm van samenwerking de democratie ondermijnt en zal leiden tot slechtere regelgeving en lagere standaarden in Europa en Nederland.
Het debat over TTIP is afgelopen zomer in Nederland op gang gekomen. Sindsdien neemt de kritiek op het verdrag toe en brokkelt de steun af. In 2014 was volgens een eerdere peiling van de Eurobarometer, 76 procent van de Nederlanders nog voorstander van het handelsverdrag met de VS. Een jaar later is die steun nog maar 58 procent. Daarnaast geeft een groot deel van de Nederlanders aan tot op heden maar weinig over het verdrag te hebben gehoord. Eenmaal bekend met de inhoud blijken ondervraagden zeer kritisch over TTIP. Van de ondervraagden die al bekend zijn met het verdrag is zelfs 61 procent tegen TTIP. ‘Hoe meer mensen van TTIP afweten, hoe negatiever ze erover zijn,' concludeert Jurjen de Waal van foodwatch. 'Een brede publieke discussie is dus noodzakelijk, anders worden Nederlanders tegen hun zin in dit verdrag ingerommeld.’
Op 10 oktober organiseert een brede coalitie van maatschappelijke organisaties een groot protest tegen TTIP in Amsterdam. Op Facebook hebben al ruim negenduizend mensen aangegeven naar de demonstratie te willen komen.
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
