Nigerianen en Milieudefensie in hoger beroep tegen Shell

Nigeriaanse boeren uit twee dorpen die hun rechtszaak tegen Shell verloren, tekenden vandaag samen met Milieudefensie hoger beroep aan tegen het vonnis van de Haagse rechtbank van 30 januari. Milieudefensie gaat bovendien ook in beroep in een derde zaak. In alle zaken draait het om olievervuiling door lekkages uit Shell-pijpleidingen en -boorputten.

In één van de zaken kregen Milieudefensie en één van de Nigeriaanse eisers, Elder Friday Akpan, gelijk van de rechtbank. Shell moet de boer uit het dorp Ikot Ada Udo compensatie betalen omdat het niet genoeg heeft gedaan om een olieput tegen vandalisme te beschermen, waarna olie over het land van Akpan stroomde. De rechtbank oordeelde in deze zaak echter ook, dat het Shell-hoofdkantoor in Den Haag niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor de missers van het dochterbedrijf van Shell dat in Nigeria de dagelijkse leiding heeft. Milieudefensie hoopt dat het gerechtshof in Den Haag op dit punt anders zal beslissen. Voor Milieudefensie staat vast dat het hoofdkantoor medeverantwoordelijk is voor de enorme milieuschade in Nigeria.

In de zaken over schade door olielekkages uit Shell-pijpleidingen in de andere twee dorpen, Goi en Oruma, stelt de advocaat van de boeren en Milieudefensie het gehele vonnis van de rechtbank ter discussie. In die twee zaken achtte de rechter Shell niet verantwoordelijk voor schade die de boeren lijden door olielekkages, omdat die door sabotage veroorzaakt zouden zijn en Shell die sabotage volgens de rechtbank redelijkerwijs niet had kunnen voorkomen.

In Nigeria worden de zaken met veel belangstelling gevolgd. Inhoudelijk medewerker Evert Hassink van Milieudefensie is er meerdere malen geweest: “In het dorp Goi leven Chief Eric Dooh en zijn dorpsgenoten nog altijd te midden van de kleverige zwarte resten van de olielekkages uit de Shell Trans-Niger pijpleiding. In Oruma proberen Chief Fidelis Oguru, Alali Efanga en de rest van het dorp weer een normaal leven op te bouwen. Maar de vis waar ze vroeger van leefden is nog niet terug in de vervuilde kreken, en ze hopen nog altijd op compensatie voor alle jaren dat landbouw onmogelijk was doordat hun akkers vervuild zijn met Shell-olie.”

De zaak voor het gerechtshof in Den Haag, die vandaag de volgende fase ingaat, is internationaal van groot belang, zeker na een recent besluit van het Amerikaanse Supreme Court in een soortgelijke zaak. Dat besloot dat het onder Amerikaans recht in beginsel niet mogelijk is om multinationals voor de rechter te dagen voor mensenrechtenschendingen buiten de Verenigde Staten. Daarmee is de behoefte om multinationals in hun moederland ter verantwoording te kunnen roepen verder vergroot.