Minister Schouten (Landbouw en Natuur) kan veel meer doen aan de stikstofuitstoot, stellen John Arink, Monique van der Laan en Jorien de Lege. En ze kwam zelf al met de oplossing: kringlooplandbouw.
Opinie (Algemeen Dagblad, 5 mei 2020)
Het is fijn dat minister Schouten van Landbouw en Natuur zegt dat ze de natuur belangrijk vindt. Maar met het stikstofpakket dat ze 24 april aankondigde probeert ze de kool en de geit te sparen.
Zo lost ze het probleem niet op én biedt boeren geen toekomstperspectief. Juist nu is dat belangrijk. Er komt een forse economische recessie aan en veel boeren zagen het al niet meer zitten. De afgelopen jaren stopten gemiddeld drie boeren per dag. Nederland verkeert al een jaar in een stikstofimpasse omdat we Europese wetgeving niet nakomen. Hierdoor liggen veel woningbouwprojecten stil. Om daar uit te komen moet de stikstofuitstoot in 2030 met de helft zijn verminderd.
Helaas, het pakket van 5 miljard euro dat Schouten naar de Kamer stuurde, haalt dat lang niet: zij komt tot 26 procent. Ze steekt miljarden in natuurherstel, maar de uitstoot gaat gewoon door. Zo blijft de natuur achteruitgaan en voldoen we nog steeds niet aan de wet. Dit is weggegooid belastinggeld. Effectief stikstofbeleid kan niet zonder de grootste bron aan te pakken. De landbouw, en dan vooral de intensieve veehouderij, is verantwoordelijk voor 42 procent van de stikstofuitstoot in de vorm van ammoniak. Moeten we dan maar alle veehouders uitkopen, om te voorkomen dat ammoniak de natuur verknalt? Nee.
We moeten naar een landbouwbeleid dat de natuur niet bedreigt, boeren verlost uit de wurggreep van banken, veevoerindustrie en de neerwaartse spiraal van meer en goedkoper produceren voor de export. De minister presenteerde nota bene twee jaar gelden zelf al de oplossing: overstappen op kringlooplandbouw in 2030. Veel boeren willen dat graag. Maar de minister handelt er niet naar. Met de 175 miljoen euro die ze daarvoor uittrekt, gaat dit niet lukken. Kringlooplandbouw kan Nederland uit de stikstofimpasse halen. Je vervangt de geïmporteerde soja in het veevoer door regionale gewassen, zoals lupine of veldbonen. Bijkomend voordeel is dat het regenwoud in Zuid-Amerika er niet voor hoeft te worden omgehakt.
Als boeren eerlijke prijzen krijgen, kunnen ze met minder dieren toe. Het is dan opeens weer mogelijk om alle mest op eigen land uit te rijden en zo de veevoergewassen te voeden. Er zijn in Nederland al ruim vijfduizend boeren die laten zien dat het kan: landbouw die de natuur versterkt, minder dieren en vleesproductie én lokale afzet. Zij staan er financieel vaak beter voor dan collega's die produceren voor de export. En het mooie is: steeds meer consumenten willen duurzame en lokale producten.
Echte oplossingen voor de natuur én een duurzame toekomst voor boeren zien we niet terug in de gepresenteerde plannen. Gemiste kans, minister. Pak aan. Voor de boeren, boerinnen consumenten én voor de natuur. Juist nu.
John Arink, boer, Monique van der Laan, boerin, Jorien de Lege, Milieudefensie.
Volg Jorien de Lege op twitter
Foto: Milieudefensie/Michiel Wijnbergh
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
