Het doel van de Klimaatwet staat vast: in 2050 stoot Nederland 95 procent minder CO2 uit dan in 1990. Het is de enige harde doelstelling in een verder tandeloze wet. Het grootste probleem van de Klimaatwet en van het klimaatbeleid als geheel, is dat het primaat niet bij de premier ligt. Genoeg getreuzeld, premier Rutte benoem het klimaat tot 'chefsache'.
OPINIE (SC, 20 november 2018)
Tien jaar geleden schreef Milieudefensie samen met Natuur & Milieu de complete wettekst voor de Klimaatwet. Maar de politiek was er nog niet rijp voor. Dat de Klimaatwet er alsnog is gekomen, juichen we toe. Maar de bindende resultaatverplichtingen van ons oorspronkelijke voorstel zijn afgezwakt tot inspanningsverplichtingen. Daardoor heeft de wet geen dwingende werking meer. Dat is teleurstellend. De verdeling van lusten en lasten van klimaatverandering is onderdeel van de Klimaatwet en dat is uniek in de wereld. Milieudefensie zet zich al langer in voor een eerlijke transitie, want zonder dat is er geen draagkracht onder de bevolking.
Het belangrijkste verschil met ons oorspronkelijke wetsvoorstel is dat de wet geen doelen stelt. Het is een beleidskader zonder rechten en plichten. En de verantwoordelijkheid ligt niet bij de premier, zoals wij voorstelden, maar bij de minister van Economische Zaken en Klimaat. Klimaat is geen 'chefsache'.
De enige harde doelstelling ligt dus in de toekomst (2050). Dat is veilig voor alle zittende politici. Zij kunnen echte actie voor zich uitschuiven. De Klimaatwet en het daaruit voortvloeiende klimaatbeleid ligt bij een minister en is onderdeel van de begroting van zijn ministerie. Daarmee wordt het onderdeel van de politieke strijd tussen departementen. Maar het klimaatprobleem heeft geen politieke kleur en beperkt zich niet tot het terrein van één ministerie. Klimaat raakt industrie, energie, gebouwde omgeving, landbouw en mobiliteit, maar die onderwerpen vallen allemaal onder andere departementen.
Een betere wet, met bindende resultaatverplichtingen, zit er nu niet in. Maar door klimaat over te hevelen van de minister van Economische Zaken en Klimaat naar de premier krijgt het de status die het verdient. Als een onderwerp in Duitsland 'chefsache' wordt, weet je dat het menens is. Het is tijd dat premier Rutte dat met het klimaat doet. Klimaat raakt ons allemaal. Daarom hebben we het gezag van de premier nodig om klimaat boven de andere onderwerpen uit te tillen en van het klimaatbeleid een nationale zaak te maken. De premier is immers premier van ons allemaal. En dat moet de premier juist op dit onderwerp waarmaken. Want het klimaat raakt ons allemaal, maar het is nog lang niet ván ons allemaal.
Als we niet uitkijken kan klimaat uitgroeien tot een splijtzwam, zoals Kim Putters (SCP) terecht heeft opgemerkt. Een splijtzwam tussen wie wel toegang heeft tot duurzame consumptie en wie niet, en wie wel of niet kan profiteren van een duurzame leef- en woonomgeving. Het is bij uitstek de taak van de premier om dit te voorkomen en Nederland en de Nederlanders bij elkaar te houden. Dus kom op meneer Rutte, maak van klimaat 'chefsache' en ga aan de slag.
Volg Donald Pols ook op Twitter
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
