Minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking gaat woensdag 18 september tijdens een Algemeen Overleg (AO) met de Tweede Kamer in gesprek over de betrokkenheid van Nederlandse financiële instellingen bij landroofschandalen in ontwikkelingslanden. Milieudefensie wil beter overheidstoezicht op investeringen van Nederlandse banken en pensioenfondsen in bedrijven die zich schuldig maken aan landroof en schreef hierover een brief aan de minister.
Landroof is het grootschalig verhuren of verkopen van land aan landbouwbedrijven, waarbij land- en gebruiksrechten en milieuwetgeving geschonden worden. Dit gebeurt bijvoorbeeld op palmolieplantages in zuidelijke landen. De betrokkenheid van Nederlandse financiers blijkt uit twee onderzoeken die Milieudefensie eerder dit jaar publiceerde over geldstromen van Nederlandse banken en pensioenfondsen naar grote palmoliebedrijven die verwikkeld zijn in landroofschandalen. Op een aantal plantages deed Milieudefensie ook veldonderzoek. Daarvan publiceert Milieudefensie vandaag een update.
Onafhankelijk toezichthouder
Landroof wordt door de groeiende honger van westerse landen naar goedkoop voedsel en biobrandstoffen een steeds groter probleem. Milieudefensie vindt dat de overheid iedere individuele zaak waarbij Nederlandse financiers betrokken zijn, moet aanpakken. Daarnaast moet er ook een structurele oplossing komen. Milieudefensie wil daarom dat de minister een onafhankelijk toezichthouder aanstelt om het beleid van Nederlandse financiële instellingen te controleren en hun mogelijk sancties op te kunnen leggen. Die hebben op papier vaak wel beleid waarbij ze milieu- en sociale eisen stellen aan de bedrijven waarmee ze zaken doen, maar blijken in de praktijk toch vaak landroof te financieren. Onafhankelijk toezicht zou hier een einde aan kunnen maken.
Op uitnodiging van Milieudefensie is de Indonesische milieuactiviste Nur Hidayati, directeur campagnes van Milieudefensie's zusterorganisatie WALHI / Friends of the Earth Indonesië, de komende dagen in Nederland om te praten over de gevolgen van landroof rond palmolieplantages in haar land. Zij heeft voorafgaand aan het AO van woensdag 18 september gesprekken met ambtenaren, Tweede Kamerleden en financiële instellingen om de urgentie van het probleem aan te kaarten. Op dinsdagochtend 17 september is zij ook beschikbaar voor media.
Biobrandstof
De toenemende Europese vraag naar palmolie, dat onder meer wordt gebruikt als biobrandstof, is een van de oorzaken van het groeiende areaal aan palmolieplantages, waar vaak landroofschandalen voorkomen. Voor de aanleg van die plantages wordt bovendien veel tropisch regenwoud gekapt of platgebrand, met klimaatschade tot gevolg. Daarnaast ontstaat op veel plekken een gebrek aan landbouwgrond, met voedselschaarste en stijgende voedselprijzen als gevolg.
Eerder deze week werd bekend dat het Europees Parlement een grens van 6 procent wil stellen aan het gebruik van voedselgewassen -waaronder palmolie- als biobrandstof. Geert Ritsema, campagneleider energie en grondstoffen van Milieudefensie: 'Wij hebben hier hard voor gestreden en zijn blij met dit stapje in de goede richting. Maar het is nog lang niet genoeg. Het aandeel biobrandstoffen in Europese tanks is nu 4,5 procent en kan dus nog flink groeien. De problemen groeien mee. Wij blijven ons verzetten tegen het gebruik van biobrandstoffen. Daarnaast eisen we dat minister Ploumen de betrokkenheid van Nederlandse banken en pensioenfondsen bij milieu- en mensenrechtenschendingen rond palmolieplantages streng aanpakt. Zo pakken we zowel de oorzaak van het probleem als de gevolgen aan.'
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
