Evelien Germeraad is veterinair microbioloog. Bij Wageningen Bioveterinary Research doet ze onderzoek naar vogelgriep.
“Ik ben dierenarts en ben via een stage in dit werk terechtgekomen. Onderzoek doen trekt me, en ik wilde met een ziekte werken die van dier op mens kan overgaan. We hebben met het coronavirus gezien hoeveel impact dat kan hebben. Wilde vogels droegen altijd al vogelgriepvirussen bij zich, maar die waren niet zo ziekmakend. Begin deze eeuw is zo’n virus in pluimvee in Azië gemuteerd tot een dodelijke variant. Die is vervolgens weer in trekvogels terechtgekomen. Zo heeft die dodelijke vogelgriep zich over de wereld verspreid.”
“Als er op een Nederlands pluimveebedrijf een verdenking van vogelgriep is, worden wij ingeschakeld. We diagnosticeren binnen 6 uur of het virus aanwezig is. Vervolgens analyseren we de hele genetische samenstelling van het virus. Ook adviseren we de overheid over het risico op besmettingen. Stel: er zijn veel besmettingen in Denemarken en Duitsland, we weten hoe de vliegroute van wilde vogels loopt, én het wordt koud weer – daar gedijt het virus goed bij – dan neemt het risico op die vliegroute toe. Op basis van ons advies kan de overheid bijvoorbeeld een ophokplicht instellen.
Als vogelgriep op een pluimveebedrijf is vastgesteld, is de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit wettelijk verplicht om de kippen te ruimen. Het is een erge ziekte, kippen kunnen er binnen 48 uur al aan doodgaan. Vogelgriep helemaal elimineren kan voorlopig niet. Wel zijn we nu vaccins aan het testen voor pluimvee. Voor wilde vogels kunnen we helaas niet veel doen, behalve dode trekvogels onderzoeken en zoveel mogelijk antwoorden vinden.”
“De angst bestaat dat het vogelgriepvirus zo muteert dat het van mens op mens kan overgaan. Die kans is er, zeker nu we meerdere zoogdieren als gastheren zien. Zo bleken zeeleeuwen op Antarctica en koeien in Amerika het vogelgriepvirus bij zich te hebben. We willen zoveel mogelijk kennis over het virus opdoen, zodat we zo goed mogelijk voorbereid zijn. Zolang het virus circuleert, muteert het. Maar de techniek waarmee wij werken evolueert ook. Dat maakt dit werk spannend.”
Dit artikel staat in ons magazine Down to Earth. Wil jij een abonnement op Down to Earth? Dat kan. Voor € 35,- per jaar word je abonnee en ontvang je Down to Earth magazine 6 maal per jaar op je deurmat. Als abonnee word je automatisch lid van Milieudefensie. Klik hier om abonnee te worden.
