Steeds meer mensen verdiepen zich in klimaatverandering. Er ontstaan zelfs heuse boekenclubs rond het klimaat. Ons magazine Down to Earth belicht er 3, zoals de club van Betty Gebhard (haar foto staat boven dit artikel). Laat je meeslepen door deze lezers en hun tips!
Behalve gezellig, zijn boekenclubs een geweldige manier om kennis en ideeën over klimaatverandering uit te wisselen. Radjan Hanoeman doet dat met zijn boeken club vanuit een veganistische visie, Betty Gebhard zoekt verdieping bij het praktische werk dat de Kaskantine doet en Esther Parigger en haar collega’s aan de Hogeschool van Amsterdam smeden nieuwe samenwerkingsverbanden rondom duurzaamheid.
Betty Gebhard (39)
Is: mede-oprichter van de Kaskantine in Amsterdam
Missie Strategieën: bespreken om klimaatverandering tegen te gaan
Waarom ben je bij de Kaskantine een boekenclub gestart?
“De Kaskantine is een gemeenschapsproject waarin we experimenteren met manieren om off-grid te leven. We dóen er vooral heel veel dingen: tuinieren, composteren, voedselverspilling tegengaan, zonne-energie opwekken, regenwater verzamelen. Er werken vrijwilligers met allerlei achtergronden en ervaringen. Daarnaast is het belangrijk om ook onze ideeën en meningen uit te wisselen. Een boekenclub is een goeie manier om samen te komen en deze gesprekken te voeren. ’s Zomers doen we dat buiten in onze tuin, in de winter online.”
Welk boek lezen jullie nu?
“Earth for All: A survival guide for humanity, het vervolg op het rapport dat de Club van Rome 50 jaar geleden schreef. We lezen iedere maand een hoofdstuk. Het boek schetst allerlei scenario’s die me zowel pessimistisch als hoopvol stemmen. Het laat in ieder geval zien dat we een keuze hebben, dat er verschillende oplossingen mogelijk zijn. Die bespreken we met elkaar. Want dat is wat de leden van de boekenclub met elkaar gemeen hebben: het besef dat klimaatverandering een groot probleem is en dat we er iets tegen willen doen.”
Is jullie uiteindelijke doel om samen actie te voeren?
“Nee, we bespreken wel strategieën met elkaar, maar we hebben allemaal onze eigen aanpak en methodes om actie te voeren. Voor mij is de boekenclub vooral een manier om een beter begrip te krijgen van de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering. Om er samen hardop over na te denken en elkaars perspectief te begrijpen. Boeken zijn zó belangrijk voor het delen van ideeën en het verbinden met elkaar. Hoewel ik verder trouwens met name handboeken over tuinieren en composteren lees.”
Radjan Hanoeman (38)
Is: communicatieadviseur bij de Belastingdienst en schrijver van columns en artikelen voor VEGAN Magazine
Missie: met verhalen hoop en inspiratie bieden voor een betere wereld
Waarom heb je een veganistische boekenclub opgericht?
“Ik vind het leuk om mensen bij elkaar te brengen en een bijdrage te leveren aan betekenisvolle gesprekken. Veel veganisten voelen zich eenzaam, ze missen soms de aansluiting bij hun omgeving. In sociale situaties komt het vaak voor dat je je keuzes moet verdedigen. Met gelijkgestemden ga je sneller dieper in gesprek: je weet van elkaar al dat je tegen de uitbuiting van dieren en het belasten van het milieu bent. Onze Facebook-community heeft nu zo’n 160 leden vanuit het hele land. De bijeenkomsten zijn daarom altijd online.”
Is veganisme een thema in alle boeken die jullie lezen?
“Dat hoeft niet, vind ik. Veganisme gaat over veel meer dan eten, het is een levensstijl. Het is juist interessant om met een veganistische bril een roman te bespreken die er op het eerste gezicht weinig mee te maken heeft. Zoals De meisjes van Annet Schaap bijvoorbeeld, een bewerking van bekende sprookjes. In haar versie van Roodkapje is juist de wolf het slachtoffer, dat is een nieuw perspectief.”
Kan je door samen boeken te lezen verschil maken?
“Door een boek kun je anders naar de wereld gaan kijken en andere keuzes maken. Om veranderingen in gang te zetten heb je kennis nodig, en ook inspiratie voor wat jouw bijdrage kan zijn. Boeken zijn geen snel medium, het vraagt iets van je. Ik zie een boek als een dominosteen. Als je genoeg leest, gaat er iets in je vallen waardoor je bij een nieuwe gedachte of overtuiging uitkomt.”
Esther Parigger (47)
Is: Opleidingsmanager Klimaatpsychologie en -gedrag aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA)
Missie: Klimaatbewust gedrag realiseren
Je hebt aan de HvA een boekenclub over duurzaamheid opgericht. Lees je daar voor je werk nog niet genoeg over?
“Mijn vakgebied is duurzaam gedrag, waar steeds meer wetenschappelijke artikelen over verschijnen. Maar het is wel handig om ook op de hoogte te zijn van wat er verder speelt op het gebied van duurzaamheid. Aan de meer mainstream boeken kwam ik uit mezelf niet zo toe, dus met de boekenclub heb ik een stok achter de deur om ze toch te lezen. Het is heel leuk om met collega’s over boeken te praten en ideeën uit te wisselen. We houden ons allemaal bezig met het klimaat, maar wel vanuit verschillende disciplines, zoals techniek, recht, psychologie en economie. Uit onze gesprekken komen ook weer nieuwe samenwerkingsverbanden voort.”
Kan lezen tot duurzaam gedrag leiden?
“Gedragsverandering is niet zo simpel. Alleen een boekenclub zal iemands gedrag niet veranderen. Maar als je samen met anderen over het klimaat leest en praat kan het je wel bevestigen in je kennis over wat duurzaam gedrag is. Dat sterkt je in de keuzes die je maakt. En hoe meer individuen voor het klimaatvraagstuk gewonnen kunnen worden, hoe beter natuurlijk.”
Welk boek dat jullie de afgelopen 5 jaar hebben gelezen is je het meeste bijgebleven?
“Climate Change is Racist van Jeremy Williams. Van dit boek kan ik wel zeggen dat het me echt heeft veranderd. Je denkt dat je lekker bezig bent, en je weet heus wel dat het ongelijk is verdeeld in de wereld, maar door dit boek realiseerde ik me pas echt hóe ongelijk. Het is een rijke ervaring om zo ondergedompeld te worden in iemand anders’ gedachtegoed.”
Dit artikel staat in ons magazine Down to Earth. Wil jij een abonnement op Down to Earth? Dat kan. Voor € 35,- per jaar word je abonnee en ontvang je Down to Earth magazine 6 maal per jaar op je deurmat. Als abonnee word je automatisch lid van Milieudefensie. Klik hier om abonnee te worden.
