Nu het landbouwakkoord definitief is stukgelopen roepen de natuur- en milieuorganisaties het kabinet op om zo snel mogelijk een eigen plan uit te voeren. Lees de gezamenlijke verklaring van de organisaties.
Dit is een gezamenlijke verklaring van: Natuurmonumenten, Greenpeace, Vogelbescherming Nederland, Natuur & Milieu, het Wereld Natuur Fonds, SoortenNL en Milieudefensie. Zij vragen het kabinet nu snel met maatregelen te komen om natuur te herstellen, gevaarlijke klimaatverandering te stoppen en boeren duurzaam perspectief te bieden.
Ook na zes maanden onderhandelen lukte het de betrokken partijen niet om met een goed stappenplan voor de landbouwtransitie te komen. En dat bijna vier jaar na de uitspraak van de Raad van State, die de overheid dwingt de stikstofuitstoot terug te dringen om kwetsbare natuur te beschermen. Nu het akkoord er niet meer zal komen, dreigt kostbare tijd verloren te gaan om de natuur te herstellen. Ook het zo broodnodige toekomstperspectief voor de landbouw blijft opnieuw uit.
Het sluiten van een landbouwakkoord leek een doel op zichzelf te zijn. Steeds nieuwe eisen werden gevolgd door nieuwe compromissen, die natuurherstel en het tegengaan van klimaatverandering zouden frustreren. Ondanks alle toezeggingen voor boeren is LTO, de ondernemersorganisatie voor boeren en tuinders, uit de onderhandelingen gestapt. Het is jammer dat LTO deze kans laat liggen en er vooral veel kostbare tijd is verstreken. Nu is actie van het kabinet nog harder nodig voor natuurherstel, voor de doelen op het gebied van water, bodem, klimaat, dierenwelzijn én om boeren snel een duurzaam toekomstperspectief te bieden met de hoognodige transitie. In het advies uit oktober 2022 was Johan Remkes heel helder: ontwikkel een kabinetsplan voor als een landbouwakkoord niet haalbaar blijkt.
Veel instrumenten zijn zo goed als klaar. Zoals de aanpak van piekbelasting, de inzet van een grondbank, een omschakelfonds en landschapsgrond. Daarnaast moeten ketenpartijen, zoals banken en supermarkten, een dwingende en substantiële bijdrage leveren, vindt een Kamermeerderheid. Beleidsopties zoals een transitiebelasting voor grote ketenpartijen worden momenteel uitgewerkt en de ACM (De Autoriteit Consument & Markt) heeft aangegeven dat er ruimte is voor duurzaamheidsafspraken tussen boeren en ketenpartijen. Sinds de uitspraak van de Raad van State in 2019 zijn stapels rapporten en plannen verschenen over hoe de stikstofcrisis op te lossen. De gezamenlijke natuurorganisaties roepen het kabinet daarom op om geen tijd meer te verliezen en het kabinetsplan zo snel mogelijk uit te voeren.
Update: Inmiddels heeft het kabinet aangekondigd zelf maatregelen te gaan nemen, nu het landbouwakkoord van tafel is. Minister Adema van Landbouw gaat het op vrijdag 23 juni met het kabinet over deze maatregelen hebben.
Foto bovenin: Man met koe en kalfje in wei. Corneel van Rijn is mede-eigenaar van de kleinschalige biologische boerderij Buitenverwachting.
Op vrijdag 31 mei nemen we de Amsterdamse Zuidas over. Hét symbool van de macht van bedrijven. Omdat grote vervuilende bedrijven blijven vervuilen. Als zij daar niet mee stoppen, loopt de klimaatcrisis volledig uit de hand. Ben jij 1 van de tienduizenden die we daar verwachten?
