Amsterdam, Utrecht en Rotterdam voeren het beste beleid om een gezonde en klimaatvriendelijke stad te worden. Ze bieden fietsers, voetgangers en gebruikers van openbaar vervoer de beste voorzieningen en hebben meer oog voor schoner en efficiënt autogebruik dan andere gemeenten. Dat blijkt uit een benchmark van CE Delft in opdracht van de Fietsersbond, het Longfonds, MENSenSTRAAT, Milieudefensie, Natuur & Milieu, Rover en Wandelnet.
Uit de benchmark blijkt onder andere dat er grote verschillen zijn in het autogebruik tussen de verschillende steden. In Amsterdam, Groningen en Leiden wordt maar voor 25-30 procent van alle ritjes de auto gebruikt, terwijl in Emmen en Heerlen voor meer dan de helft van alle verplaatsingen de auto wordt gepakt. Voor een deel kunnen deze cijfers verklaard worden doordat er in grotere steden meer duurzame alternatieven zijn, maar ook door goed stimuleringsbeleid scoren grotere steden doorgaans beter.
Het verkeer in Almere, Middelburg, Zoetermeer en Delft geeft de minste klimaat- en gezondheidsschade voor haar inwoners. Het onderzoeksbureau heeft deze schade uitgedrukt in euro’s per inwoner. In Almere is de totale schade 178 euro per inwoner per jaar, terwijl dit in Rotterdam, de gemeente met de hoogste schade door het verkeer, 307 euro is. Die hoge schade komt vooral omdat er in Rotterdam relatief veel verkeersslachtoffers vallen onder fietsers, een belangrijk onderdeel van de schademeting.
Volgens Anne Knol, campagneleider duurzame mobiliteit van Milieudefensie, kan deze benchmark gemeenten helpen om verdere stappen te zetten op weg naar duurzame, actieve en gezonde mobiliteit. “Gemeenten kunnen ontzettend veel doen om over te stappen naar duurzame mobiliteit. Met deze benchmark kunnen zij zien op welke punten ze het goed doen, op welke punten minder, en wat ze van elkaar kunnen leren. Want zelfs bij de koplopers is nog veel winst te behalen. De grootste knelpunten op het gebied van luchtvervuiling, drukte en lawaai vinden we bijvoorbeeld in de grote steden. Er is ook daar dus nog een wereld te winnen.”
De zeven maatschappelijke organisaties roepen alle steden op om de komende jaren te zorgen voor duurzame, actieve en gezonde mobiliteit. Wim Bot van de Fietsersbond: “De verkiezingen zijn een goed moment om huidig beleid kritisch tegen het licht te houden. We hopen in de nieuwe collegeakkoorden slim ruimtelijk beleid terug te zien, met uitstekende fiets- en wandelvoorzieningen, zero-emissievoertuigen, milieuzones, goed openbaar vervoer en lagere snelheden. Dit is hard nodig voor het milieu, onze gezondheid en de bereikbaarheid.”
De benchmark geeft scores in drie categorieën: de effecten van mobiliteit op de omgeving, welk vervoersmiddel mensen het vaakst kiezen en de voorzieningen en het beleid van de gemeente. In de benchmark zijn 30 gemeenten onderzocht, deelrapportages per regio zijn terug te vinden in het onderzoek.
Onderzoeksbureau CE Delft voerde deze benchmark uit in opdracht van een brede coalitie van maatschappelijke organisaties die opkomen voor duurzame, actieve en gezonde mobiliteit. Dat zijn Fietsersbond, Longfonds, MENSenSTRAAT, Milieudefensie, Natuur & Milieu, Rover en Wandelnet. Deze organisaties sloegen de handen vorig jaar ineen. Zij publiceerden in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen een inhoudelijke oproep voor een gezonde, klimaatvriendelijke, veilige en bereikbare stad.
Doel is te komen tot Leefsteden, die voor jong en oud aantrekkelijk en prettig zijn om in te leven, te verblijven en je te verplaatsen: te voet, per fiets of in het openbaar vervoer. Met die oproep sluit de coalitie aan op recente debatten in steden over de hele wereld over leefbaarheid, duurzaamheid en vitaliteit.
Foto: Milieudefensie/Marieke Wijntjes
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
