Net als Volkswagen sjoemelde de Nederlandse regering jarenlang met stikstof. Dat mag niet meer. Anne Knol en Bart van Opzeeland zijn blij. Ze hopen van harte dat deze misstanden nu echt verleden tijd zijn.
OPINIE (Algemeen Dagblad, 17 november 2018)
Weet u het nog, het gesjoemel van Volkswagen met uitstootcijfers? Schandalig, vond de Nederlandse politiek. Op papier speelden de autofabrikanten mooi weer, terwijl auto’s in de praktijk grote hoeveelheden giftig stikstofdioxide de lucht in bliezen.
Waar diezelfde politici het niet over hadden, was de trukendoos die de Nederlandse overheid zélf al jaren toepast. Die trukendoos wordt – ironisch genoeg – ook gebruikt om de lucht extra te kunnen vervuilen met stikstof. Deze trukendoos heet de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). Het goede nieuws: de rechter heeft de huidige PAS verboden (uitspraak 7 november jl.).
Nederland kreeg, net als Volkswagen, een enorme tik op de vingers vanwege het gesjoemel. Dat kan fikse consequenties hebben voor nieuwe wegen en stallen. Nu is het zaak dat Nederland de natuur en onze gezondheid écht gaat beschermen.
Stikstof wordt onder meer uitgestoten door auto’s, industrie en intensieve veehouderijen. Het gas is niet alleen schadelijk voor onze gezondheid en voor de natuur. Stikstof werkt als een soort overenthousiaste Pokon. Snelgroeiende planten overwoekeren de natuur waardoor veel andere planten en dieren verdwijnen. De natuur moet beschermd worden, vindt Europa. Daarom zijn 26 jaar geleden Europese afspraken gemaakt om onze dieren en planten te beschermen.
In Nederland betekent deze wet, de Habitatrichtlijn, dat er minder schadelijk stikstof in de natuur mag komen. Maar minder stikstof betekent ook minder auto’s, industrie en veehouderijen. Daar had de Nederlandse overheid destijds weinig zin in. Vandaar de trukendoos.
Die PAS fungeerde jarenlang als een soort witwasfabriek voor stikstof. Met creatieve rekenmethoden veegde de PAS alle te veel uitgestoten stikstof onder het tapijt. Onder valse voorwendselen kregen boeren de ruimte om veel nieuwe stallen bij te bouwen. Wegen konden eindeloos gebouwd worden, ook als de vervuiling volgens de Europese regels al lang te hoog was.
Tussen 2015 en 2017 zijn onder de PAS meer dan 8000 uitbreidingen van wegen en stallen in Nederland goedgekeurd. Aan die ongebreidelde bouw maakt de Europese rechter nu een einde. De huidige PAS is in strijd met de wet, oordeelde het Hof.
Er staan nog 160 rechtszaken in de wacht bij de Raad van State, die kijkt welke projecten nog door kunnen gaan in de nieuwe sjoemelvrije werkelijkheid. Dat is heel goed nieuws. Want megastallen en snelwegen vervuilen de lucht die wij inademen en bedreigen onszelf en onze natuur.
Wij roepen de Nederlandse overheid op, nu de PAS verleden tijd is, in de toekomst geen nieuwe trucs te bedenken om Europese regels te omzeilen.
Bart van Opzeeland is Campagneleider Voedsel, Anne Knol campagneleider Verkeer bij Milieudefensie.
Volg campagneleider Bart van Opzeeland en Anne Knol ook op twitter: @BvOpzeeland_MD en @anne_knol
Wij klagen ING aan in een baanbrekende nieuwe Klimaatzaak. Nooit eerder werd een bank in Nederland aangeklaagd omdat zijn klimaatbeleid tekortschiet. En jij kan meedoen. Sluit je aan bij deze nieuwe rechtszaak en word mede-eiser.
