Fietsers en voetgangers delven het onderspit als het gaat om ruimte in de stad. Dat blijkt uit een onderzoek van Milieudefensie. De organisatie bracht in 20 steden in kaart hoeveel ruimte op straat beschikbaar is voor verschillende verkeersdeelnemers. Uit het onderzoek blijkt dat gemeenten de meeste ruimte reserveren voor auto's. Op de tweede plaats staan de voetgangers. Fietsers komen er het meest bekaaid vanaf, die krijgen de minste ruimte. Milieudefensie vindt dat er meer ruimte voor wandelen en fietsen nodig is om de luchtkwaliteit in de stad te verbeteren en de klimaatdoelen van Parijs te halen.
"Als we het leven in de stad prettig, veilig én gezond willen maken dan moeten gemeenten en het Rijk snel werk maken van autoluwe steden”, zegt Anne Knol, campagneleider Duurzame Mobiliteit van Milieudefensie. “Steden slibben steeds vaker dicht en het meest vervuilende vervoersmiddel neemt daarbij de meeste plaats in beslag. Ondertussen zet de verstedelijking voort. Het is tijd om de ruimte in de stad terug te geven aan de mensen die er wonen in plaats van aan de auto’s die er rijden, dan houden we de stad ook in de toekomst leefbaar en gezond.”
Nederland is een écht fietsland, maar toch blijkt uit het onderzoek dat in de onderzochte steden slechts 12% van de ruimte op straat is gereserveerd voor de fiets. Voor auto's is dat 55%, bijna 20% van deze ruimte voor auto’s gaat op aan parkeerplaatsen. Wie te voet door de stad gaat lijkt er beter vanaf te komen dan de fietser: één derde van de straat is voor hem of haar. Maar voetgangersruimte wordt in de praktijk vaak geblokkeerd en er wordt weinig geïnvesteerd in prettige looproutes. “Er is nog veel te weinig comfortabele en veilige ruimte voor wandelaars en fietsers in de steden”, zegt Anne Knol. “Gemeenten moeten meer ruimte voor duurzaam vervoer reserveren, alleen dan blijven steden leefbaar, wordt de luchtkwaliteit beter en kunnen we de klimaatdoelen halen.”
Er zijn ook wijken waar de ruimte heel anders verdeeld is dan gemiddeld in Nederland. Fietsers krijgen de meeste plek op straat in wijken als Zeeburgereiland en Nieuwe Diep in Amsterdam, hier is 28% van de ruimte beschikbaar voor fietsers. In Den Haag zitten fietsers volledig in de knel. In die stad ben je het beste af met de benenwagen. Voor autoliefhebbers lijken de wijken Cruquius in de Haarlemmermeer en de wijk Almere - Hout in Almere het paradijs. Daar is 77% van de ruimte voor auto’s gereserveerd. De meeste parkeerplekken vind je in Zoetermeer en de Haarlemmermeer.
Vanaf vandaag kan iedereen op de website van Milieudefensie zien hoe zijn of haar wijk scoort. Door het invoeren van een postcode wordt duidelijk hoe de ruimteverdeling in ieders wijk is. Ook laat de site zien hoeveel extra parken de wijk er -hypothetisch- bij zou kunnen krijgen als er meer gefietst en gewandeld zou worden zodat er minder ruimte voor auto’s nodig is. Anne Knol: "In Amsterdam neemt de auto 48% van alle ruimte in. Maar als we allemaal duurzaam op weg zouden gaan zou er een hoeveelheid groen ter grootte van 78 Sarphatiparken extra in de stad bij kunnen. Bomen zijn toch veel leuker en gezonder dan een rij auto's voor je deur?”
Wie checkt hoe de ruimte op straat in zijn of haar wijk verdeeld is, kan via een petitie de overheid oproepen om duurzaam vervoer voorrang te geven zodat steden leefbaar en gezond worden.
Geo-ICT onderzoeksbureau Geodan heeft voor Milieudefensie de verdeling van de ruimte op straat in 20 gemeenten geanalyseerd aan de hand van geografische data. Per gemeente is bekeken hoeveel vierkante meters weg voor auto’s, fietsers of wandelaars beschikbaar is. Op basis hiervan is bepaald welke verkeersdeelnemer wat betreft ruimte de meeste voorrang krijgt in elke wijk.
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
