In het bouwbesluit is geregeld waar een huis in ons land aan moet voldoen: het moet een dak hebben, een wc, veilige elektra. Hoe energiezuinig een bestaand huis moet zijn, is niet vastgelegd. Dat leidt ertoe dat we onnodig veel gas gebruiken.
Eén van de redenen voor de slechte energieprestaties van woningen is het ontbreken van heldere regels, waardoor de overheid niet kan handhaven. Om de afspraken uit het energieakkoord te halen en vervolgens na 2020 verder door te pakken, moet de overheid zorgen voor wettelijke minimumeisen. Die moeten duidelijk maken waar woningen aan moeten voldoen in 2020, 2030 en 2040. Dan krijgt de verduurzaming van woningen de aandacht die het nu ontbeert en kunnen bouwers en opdrachtgevers zich voorbereiden op een toekomst zonder gas. Zo voorkomen we dat er onnodig lang gas uit het Groningse gasbevingsgebied gepompt moet worden om lekke woningen te verwarmen.
Van CDA en ChristenUnie tot GroenLinks; bijna alle politieke partijen in de Kamer vroegen minister Blok om een nieuwe stip op de horizon, tijdens het Algemeen Overleg over energiezuinige woningen en gebouwen op 2 juni jongstleden. Maar, net als zijn collega's, wil de minister niet verder kijken dan 2020, terwijl vastgoed-eigenaren hun onderhoud plannen op de veel langere termijn.
Nederland telt meer dan twee miljoen corporatiewoningen. Helaas lopen de meeste corporaties niet voorop als het gaat om verduurzaming. Hoewel label B in 2020 de doelstelling is die woningcorporaties zelf afspraken met de minister en de Woonbond en die is vastgelegd in het energieakkoord, komt er bar weinig van terecht. Ruim de helft van de grootstedelijke corporaties slaagt er niet in om het afgesproken gemiddelde van energie-label B in 2020 te halen, zo blijkt uit onderzoek door Milieudefensie naar de stand van zaken bij de grote woningbouwcorporaties. Uit de berekening van de energiezuinigheid van huurhuizen volgens het 'nader voorschrift' bleek onlangs bovendien dat we er slechter voorstaan dan we dachten. Tijd voor actie dus!
De tegengestelde belangen van de drie partijen die samen afspraken maken over de doelstellingen voor de corporaties, zorgen er helaas voor dat er nog veel te weinig gebeurt: huurders zien hun huur liefst niet stijgen, ook niet in ruil voor een zuiniger woning, want je weet niet zeker of je voordeliger uit bent. De verantwoordelijke wethouders steken liever geld in nieuwbouwprojecten, om wachtlijsten weg te werken of om de stad op te poetsen. En de corporaties maken niet genoeg middelen vrij voor verduurzaming omdat ze al veel geld kwijt zijn aan de verhuurdersheffing door het Rijk. Het resultaat is dat er weinig ruimte overblijft voor isolatie en renovatie van bestaande woningen.
Op dit moment kan de minister woningcorporaties en woningeigenaren niet dwingen om woningen te verbeteren. Voor kantoren kan dat wel en is energielabel C binnenkort de wettelijke ondergrens. Voor nieuwbouwwoningen zijn de eisen de afgelopen tijd steeds verder aangescherpt. Toch wil minister Blok nog niet denken aan minimumeisen voor de energieprestatie van huurwoningen. Hij wil de resultaten afwachten van weer een onderzoek, dit najaar. Maar wettelijke eisen zijn, samen met de financiële arrangementen die nodig zijn om de miljoenen huurwoningen te verduurzamen, de logische eerste stap op de weg naar gasloos wonen in Nederland. En daar heeft iedereen baat bij: huurder, Groninger, de bouw en uiteindelijk alle Nederlanders, want klimaatverandering raakt ons allemaal.
Ike Teuling is campagneleider Energie bij Milieudefensie
Gepubliceerd op www.cobouw.nl
Terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, laten politici en grote vervuilers het afweten. In je eentje los je dat niet op. Dankzij onze leden lukt dat wel. We hebben invloed en krijgen veel voor elkaar. Met meer leden kunnen we meer doen. Doe je mee?
