Dit geloof je niet: 5 keer fake news over klimaatverandering

Iedereen heeft wel een mening over klimaatverandering. Steeds vaker baseren mensen zich daarbij op fake news. In dit blog lees je meer over de 5 meest gehoorde onzin-berichten over klimaatverandering.

1. Het klimaat verandert altijd, dus maak je geen zorgen

Dit hardnekkige misverstand blijft maar rondzingen: de mens zou niet verantwoordelijk zijn voor klimaatverandering. Maar wetenschappers zijn het erover eens: de huidige klimaatverandering komt zeker door de mens.

Volgens zogenaamde ‘klimaatontkenners’ verandert het klimaat continu en is het dus een natuurlijk proces. Het klopt dat het klimaat al sinds het ontstaan van de aarde op een natuurlijke manier verandert. Denk maar aan de ijstijden. Deze natuurlijke veranderingen gingen altijd heel erg langzaam (tienduizenden tot miljoenen jaren). Dat is onvergelijkbaar met wat er nu aan de hand is: nog nooit warmde de aarde zo snel op. De oorzaak is de plotselinge toename van het aantal broeikasgassen (zoals CO₂, methaan en lachgas) in de atmosfeer. De CO₂-uitstoot is sterk toegenomen sinds het begin van de industriële revolutie. CO₂ komt vooral vrij bij de verbranding van fossiele brandstoffen in fabrieken, vliegtuigen, boten en auto’s.

Dus: natuurlijke klimaatverandering valt totaal in het niet bij de veranderingen die wij mensen veroorzaken.

2. Nederland is goed bezig

Nederland heeft het imago van een groen land. Nederlanders fietsen veel, leggen vaak zonnepanelen op hun dak en nemen vaak de trein. Toch is Nederland helemaal niet zo groen bezig. Binnen de Europese Unie (EU) loopt Nederland achter. In 2020 moeten de EU-landen 14% hernieuwbare energie gebruiken. In 2017 bungelde Nederland met een magere 6,6% onderaan in deze Europese lijst. En dat terwijl de rechter in de beroemde klimaatzaak van Urgenda bepaalde dat ons land in 2020 25% minder CO₂ moet uitstoten.

Dus: Er moet nog heel veel gebeuren voor Nederland een echte groene voorloper is in de strijd tegen klimaatverandering.

3. Nederland is een klein land, dus klimaatactie heeft geen zin

Nederland is inderdaad een klein land op de wereldkaart. Maar Nederland is op de wereldmarkt juist een heel groot land. Zo steken Nederlandse investeerders geld in olie- gas en kolenbedrijven wereldwijd, maar ook in bedrijven die ontbossing veroorzaken.

Maar dat is nog niet alles:

• Nederland is een belangrijk import- en exportland. Dagelijks komen er enorme hoeveelheden kolen en olie door de havens van Rotterdam en Amsterdam;
• Nederland is de tweede grootste voedselexporteur van de wereld.
• een van de grootste fossiele brandstofbedrijven van de wereld komt uit Nederland, Shell.
• Schiphol is het 3e vliegveld van Europa;
• Nederland staat in de top 3 van palmolie importeurs;
• en zo gaat het nog wel even door…

Dus: Nederland heeft een heel belangrijke rol in de wereldwijde uitstoot van CO₂. Als we CO₂-uitstoot willen verminderen, heeft het dus geen zin om naar andere landen te blijven wijzen.

4. Gas is een goed alternatief voor olie en kolen

Nederland moet versneld van het gas af, zo heeft de regering bepaald. Maar niet iedereen ziet gas als onduurzaam. Sterker nog: Shell ziet gas als het groene alternatief voor olie en kolen. Daarom gaat Shell flink investeren in gas.

Ik zet de feiten even op een rijtje:

• Gas is een fossiele brandstof. Als je gas verbrandt (zoals in je cv of gasfornuis), komt CO₂ vrij;
• bij de winning van gas komt veel methaan vrij. Methaan is een heel sterk broeikasgas;
• door de komst van nieuwe gascentrales kan er minder worden ingezet op duurzame energie. Want gascentrales komen niet in plaats van kolencentrales, maar in plaats van duurzame energieprojecten;
• wetenschappers zijn het erover eens: als we klimaatverandering willen stoppen, moeten we stoppen met fossiele brandstoffen, dus ook met gas.

Dus: Fossiele bedrijven als Shell proberen hun investeringen in gas goed te praten met een onjuist verhaal. De feiten spreken voor zich: we moeten van het gas af om klimaatverandering te stoppen. 

5. Als we maar genoeg bomen planten kunnen we klimaatverandering tegenhouden

Oliemaatschappijen Shell en Eni maakten dit jaar bekend dat ze het klimaatprobleem willen oplossen door bossen te beschermen en bomen bij te planten. Klinkt sympathiek? Nou, helaas helpt het niets. 

Dat zit zo: Bomen nemen CO₂ uit de atmosfeer op in hun stam, bladeren en wortels. Hoe ouder de boom, hoe meer CO₂ de boom vasthoudt. Als je bos bij wil planten, zijn daar duizenden vierkante kilometers voor nodig. De mensen die hier wonen of een akkertje hebben, zijn hier de dupe van: zij worden verjaagd. Dit jaar berekende het IPCC dat er al heel snel een voedselcrisis komt door dit soort zogenaamde klimaatoplossingen.

Shell wil bijdragen aan REDD-projecten. Deze projecten doen niets om de ontbossing te stoppen of CO₂ uitstoot te verminderen. Ook wordt er niets gedaan aan de oorzaken van ontbossing; de enorme consumptie van vlees en palmolie en de winning van fossiele brandstoffen. Dat is alsof je dweilt met de kraan open.

Dus: Het stoppen van ontbossing en herstellen van natuur is goed, als dit door en voor lokale gemeenschappen wordt gedaan. Maar om klimaatverandering te stoppen moeten we nu ophouden met olie, gas en kolen.

Photos (CC): Kees Torn - NASA Goddard Space Flight Center - Gerard Stolk