jaarverslag 2020
Ondanks de coronacrisis groeit onze beweging

Mensen die zich inzetten voor verandering - we noemen ze ‘veranderaars’ - zijn ons fundament, onze basis. Met deze veranderaars maken we hét grote verschil. Zij verdienen alle steun om zich op een goede en efficiënte manier te kunnen organiseren. En deze steun werkt: onze verandermacht groeit!

Operatie Klimaat-groepen

In 2020 ondersteunden we 30 Operatie Klimaatgroepen. Dat is een verdubbeling ten opzichte van 2019. Sommige groepen waren in corona-tijd minder actief of stopten, maar er kwamen ook nieuwe groepen bij.

  • 12 Operatie Klimaatgroepen deden mee aan de Shell Actieweek in november en haalden met crowdfunding 7.500 euro op voor de Klimaatzaak tegen Shell.
  • 10 groepen deden mee aan de actiedag Maak van het klimaat de rode draad.
  • Ook gingen de groepen, net als vorig jaar, in gesprek met Nederlanders over klimaatoplossingen. Vervolgens spraken zij prominente leden van politieke partijen om deze oplossingen te delen.

We versterkten de Operatie Klimaatgroepen door:

  • samen successen te vieren,
  • onderling ervaringen uit te wisselen,
  • van en met elkaar te leren,
  • trainingen te geven,
  • coach-vrijwilligers op te leiden om de Operatie Klimaatgroepen te begeleiden.

Veranderaar Klaas Jan Cats,
Exloo:


“Als vader en opa wil ik een klimaatrechtvaardige toekomst voor mijn en andermans kinderen en kleinkinderen en de generaties daarna. Ik begon eind 2020 als enige veranderaar een Operatie Klimaatgroep in Drenthe, inmiddels zijn we met z’n drieën. De klimaatcrisis is geen hopeloze zaak en als je daarvan nog niet overtuigd bent, lees dan het boek Drawdown van Paul Hawken. Stil zitten is geen optie!”



Online ledencongressen

Ook in 2020 organiseerden we bijeenkomsten om elkaar te leren kennen, te inspireren en gezamenlijk de koers van Milieudefensie te bepalen. Zoals bijvoorbeeld tijdens 2 ledencongressen, noodgedwongen voor het eerst online. Dat pakte positief uit: niet eerder brachten zo veel leden hun stem uit. In augustus stemden 1270 leden, in december 720. Ook werd de congressen beter bezocht dan ooit, met 200 aanwezigen in augustus en 220 in december.

Tijdens het congres op 12 december besloten de leden om het digitaal stemmen te verankeren in de statuten. Zo wordt stemmen in de toekomst eenvoudiger en onze vereniging democratischer omdat meer leden hun stem uitbrengen.

Plannen voor 2021

  • Online stemmen blijft ook na corona mogelijk.
  • Het ledencongres wordt hybride: zowel online als offline (zodra het weer kan).
  • We linken de ledencongressen meer aan onze campagnes.

Het Groepenloket

We geloven in samenwerken, verbinden en versterken. Samen met lokale groepen, want verandering komt uit de samenleving. Inspirerende initiatieven dreigen soms stuk te lopen door gebrek aan financiële middelen of (juridische) kennis. Met het Groepenloket geven we mensen het gereedschap in handen om het verschil te maken.

  • Het Groepenfonds biedt financiële steun
    Met het Groepenfonds voorzien we lokale groepen van geld om lokaal invloed uit te oefenen. Als een groep een goed idee heeft om de wereld mooier te maken en de middelen ontbreken, komt zij in aanmerking voor een financieel steuntje in de rug. Het plan moet lokaal worden uitgevoerd, kort en projectmatig zijn en aansluiten bij de doelen van Milieudefensie.
  • De juridische toolkit helpt groepen op weg
    Soms wil een groep juridische stappen zetten maar weet zij niet hoe. Onze online juridische toolkit biedt dan uitkomst met informatie, tips en voorbeeldbrieven.
  • Trainingen en workhops geven gereedschap in handen
    We verzorgen trainingen en workshops om groepen op weg te helpen naar effectief actievoeren. Denk aan trainingen Media en PR, Social Media, Duurzaam Actievoeren, Organizing en Lobbyen.

We ondersteunden 20 lokale acties. Onze lokale afdelingen en andere lokale groepen klopten aan met creatieve ideeën om hun stem te laten horen en kregen onze (financiële) steun. Hieronder lees je over een aantal lokale initiatieven.

Initiatieven van lokale afdelingen van Milieudefensie

Onze lokale afdelingen waren actief op diverse terreinen.
Bijvoorbeeld:

  • Onderzoek naar pesticiden in Westerveld
    Milieudefensie Westerveld toonde aan dat pesticiden zich veel verder verspreiden dan eerder werd aangenomen en dat daarmee de Natura 2000 gebieden worden aangetast. Hiermee kregen zij veel aandacht in de landelijke media.
  • Niet schaatsen in de zomer
    Afdeling Haarlem zorgde ervoor dat er een motie werd aangenomen om het zomerschaatsen te verbieden in Haarlem, omdat een schaatsbaan in de zomer niet te rijmen valt met de klimaatdoelen.
  • Op de bres voor veenweide
    Milieudefensie Leeuwarden hield de politieke discussie op gang rondom het lokale veenweidegebied dat verdroogt. Daarbij werkte ze samen met de lokale Operatie Klimaatgroep die een zienswijze opstelde over dit thema.
  • Workshops besparen en isoleren
    Milieudefensie Drechtsteden ontwikkelde met onze financiële steun workshops over energiebesparing en isolatie voor mensen met een krappe beurs.

Initiatieven van andere lokale groepen

Met het Groepenloket ondersteunden we ook andere lokale initiatieven. Bijvoorbeeld:

  • Een estafette-demo in Maastricht
    In Maastricht organiseerde een brede coalitie van lokale groepen een estafette op het Vrijthof. Elke 30 minuten demonstreerden steeds weer een nieuwe groep van 30 mensen op 1,5 meter afstand. De inzet: er is een systeemverandering nodig om klimaatrechtvaardigheid voor elkaar te krijgen.
  • Het topje van de aardappelberg
    Door corona lagen de schuren van boeren tjokvol met aardappels: er werd namelijk veel minder friet verkocht door de horeca. Met de actie Het topje van de aardappelberg ging de groep ´Aardappelberg´ voedselverspilling effectief te lijf. In juni stortten gedupeerde boeren maar liefst 110.000 kilo aardappels in 11 steden. Zij maakten 5000 mensen blij via de app Too Good to Go.
  • Gastlessen voor en door jongeren
    We ondersteunden de Jonge Klimaatbeweging zowel financieel als praktisch: met trainingen over media en het werven van donateurs. De jongeren gaven gastlessen op beroepsopleidingen om leeftijdsgenoten bewuster te maken van klimaatverandering.

Fair Future Generators

Fair Future Generators is een initiatief van Milieudefensie en Jongeren Milieu Actief waarbij jongeren vorm geven aan hun maatschappelijke diensttijd met een project rond klimaatrechtvaardigheid. Deze diensttijd wordt ingevuld bij Milieudefensie of een collega-organisatie verspreid over het land.

In 2019 startten de eerste trajecten met 45 jongeren. In 2020 namen 82 jongeren deel, in de leeftijd van 18 tot 30 jaar. Zij volgden trainingen en ontwikkelden hun vaardigheden binnen projecten in de klimaatbeweging.

Een diverse groep jongeren

Net als vorig jaar slaagden we erin om een diverse groep jongeren aan te trekken: met verschillende achtergronden en opleidingsniveaus. Dat bereikten we door nauw samen te werken met de Fawaka Ondernemersschool die expertise heeft op het gebied van inclusiviteit. Van alle deelnemers had 22% een migratie-achtergrond, was bijna de helft praktisch opgeleid en was 30% nieuw in de klimaatbeweging. Door in te zetten op diversiteit leerden we veel over mensen en groepen die ondervertegenwoordigd zijn in de klimaatbeweging.

Geslaagd

Tijdens de maatschappelijke diensttijd konden de jongeren iets doen voor de maatschappij, kennis en ervaring opdoen en nieuwe mensen leren kennen. Uit de evaluatie bleek dat Fair Future Generators daarin zeker is geslaagd:

  • 92% ontwikkelde een nieuwe vaardigheid en betekende iets voor een ander,
  • 95% geeft aan dat hun CV is versterkt door deelname aan het programma,
  • 92% van de deelnemers leerde nieuwe mensen kennen met een andere achtergrond dan zijzelf.

Ook in 2021 en 2022 gaan we door met Fair Future Generators.

Reactie van een deelnemer:


‘Het was een enorm leerzame ervaring en een mooie kans om iets nieuws te leren. Veel leerzamer dan de studies die ik heb gedaan en een betere voorbereiding op een baan en de maatschappij.’



Een inspirerend online platform voor veranderaars

In 2020 lanceerden we het Veranderaarsplatform, een online community voor veranderaars uit het hele land: om kennis en ervaring uit te wisselen, elkaar te inspireren en samen te werken. Het platform groeide van 0 naar meer dan 1000 leden. Voorheen hadden veranderaars uit Groningen en Maastricht weinig contact, nu kunnen ze via het platform gemakkelijker ervaringen uitwisselen.

Plannen voor 2021

  • We ontwikkelen activiteiten waardoor de community verder groeit en bloeit.
  • Door gebruik te maken van crowdsourcing denken veranderaars mee met onze campagnes.
  • Met webinars en discussies zorgen we voor meer inhoudelijke uitwisseling met en tussen veranderaars.