AMSTERDAM, 21 november 2013 – De Rabobank investeert miljoenen euro's spaargeld van Nederlandse burgers in palmoliebedrijf Bumitama, dat zich op het Indonesische Borneo schuldig maakt aan landroof, ontbossing en overtreding van nationale wetten en internationale richtlijnen. Ook ING, ABN AMRO en de pensioenfondsen ABP en PFZW zijn -zij het indirect- betrokken bij de illegale praktijken. Dit blijkt uit onderzoek dat Milieudefensie en een aantal van haar zusterorganisaties uit het wereldwijde Friends of the Earth netwerk vandaag publiceren, op de tweede dag van een Nederlandse handelsmissie van premier Rutte en minister Ploumen naar Indonesië. Ook duurzame handel in en productie van palmolie staan daarin op de agenda (1).
Voor het rapport is veldonderzoek gedaan op Kalimantan en zijn de investeringen van financiële instellingen in de betrokken palmoliebedrijven onderzocht (2). De Rabobank heeft 47 miljoen euro aan leningen uitstaan bij Bumitama. PFZW, ABP, ING en ABN AMRO hebben voor vele miljoenen aan leningen uitstaan bij en/of aandelen en obligaties in de palmoliebedrijven IOI en Wilmar International, die op hun beurt grootafnemer of aandeelhouder zijn van Bumitama. De toenemende Europese vraag naar palmolie, dat vooral voor biobrandstof wordt gebruikt, is een van de oorzaken van het groeiende areaal aan palmolieplantages, waar vaak landroofschandalen en illegale ontbossing voorkomen.
Rabobank moet leningen stopzetten
Milieudefensie wil dat Nederlandse financiële instellingen stoppen met investeringen in bedrijven die zich herhaaldelijk schuldig maken aan ontbossing en landroof. Geert Ritsema, campagneleider Energie en Grondstoffen bij Milieudefensie: “De Rabobank moet haar leningen aan Bumitama onmiddellijk stopzetten. Verder willen we dat de Nederlandse financiers van Wilmar en IOI een stevig gesprek gaan voeren met deze bedrijven en er bij hen op aandringen hun banden met Bumitama te verbreken. Als die gesprekken niet tot het gewenste resultaat leiden, moeten ook de investeringen in Wilmar en IOI worden stopgezet.
Uit het recente veldonderzoek en uit satellietbeelden blijkt dat Bumitama liefst 7000 hectare aan palmolieplantages in gebruik heeft zonder vergunning én op officieel aangewezen bosgebied. Ondanks het ontbreken van vergunningen produceert Bumitama palmolie op deze plantage en breidt het bedrijf de plantage uit. Daarbij vernietigt Bumitama regenwoud waarin beschermde orang oetans leven, waarvan er al veel verjaagd zijn. Dit is bij Indonesische wet verboden en heeft in april tot een klacht geleid bij de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO), een vrijwillig initiatief van de industrie zelf om palmolie duurzaam te certificeren. Die klacht is nog steeds niet is opgelost, terwijl uit satellietbeelden blijkt dat de ontbossing doorgaat.
Milieudefensie en haar partnerorganisaties hebben de betrokken banken en pensioenfondsen op de hoogte gesteld van de illegale activiteiten. Bumitama en Wilmar brengen de illegaal geproduceerde palmolie op de markt en gaan hiermee in tegen het duurzaamheidsbeleid van de financiële instellingen zelf. Bovendien schenden ze de criteria van RSPO. Desondanks zetten de banken en pensioenfondsen hun geldstromen niet stop. Ze zeggen 'in gesprek te zijn' met de bedrijven, maar dit levert vooralsnog geen zichtbare verbeteringen op.
Geert Ritsema: “Het is niet de eerste keer dat wij de banken en pensioenfondsen hierop aanspreken. Eerder dit jaar nog stelden wij ze op de hoogte van misstanden op plantages in Oeganda en Liberia, die met geld van Nederlandse banken en pensioenfondsen worden aangelegd of uitgebreid. En we berichten al jaren over de illegale activiteiten van IOI en Wilmar. Men weet dus wat er loos is in de sector en zelfs bij specifieke bedrijven, maar kiest er desondanks voor om geld van Nederlandse burgers te investeren ten koste van mensen en milieu in andere landen. Dat is onaanvaardbaar.”
Ook de Nederlandse overheid heeft een rol in het reguleren van investeringen door Nederlandse financiers in dit soort schadelijke praktijken. Minister Ploumen zei daarover in een kamerbrief van 11 juni dat ze er aan wil bijdragen dat 'Nederlandse bedrijven en financiële instellingen een positieve gidsrol gaan vervullen bij het tegengaan van landroof'. Milieudefensie zal kritisch volgen hoe de minister dit voornemen invult en vormgeeft.
Vandaag en morgen is Anton P. Widjaya, directeur van Milieudefensie's zusterorganisatie Friends of the Earth Indonesia (WAHLI), in Nederland en beschikbaar voor interviews.
Voor beeldmateriaal (zowel foto als film) kunt u contact opnemen met de persvoorlichter
Noten
(1) Morgen, vrijdag 22 oktober, opent premier Rutte in Indonesie het forum Duurzame Productie en Handel. Minister Ploumen spreekt daar vervolgens met vertegenwoordigers van de Indonesische overheid, NGO's en de private sector over het belang van duurzame handel en productie van palmolie en papierpulp.
(2) Het rapport 'Commodity Crimes: Illicit land grabs, illegal palm oil, and endangered orangutans' is een gezamenlijke publicatie van Milieudefensie (Friends of the Earth Netherlands) en Friends of the Earth Europe, US, Indonesia, France en Sweden)
